In de Japanse Netflixserie The Makanai draait alles om de sfeer

Het gaat niet zo goed met Netflix. In 2022 veroorzaakte de moordende concurrentie van andere streamingdiensten een terugval in de jarenlange ononderbroken groei van het bedrijf. En hoewel Netflix nog steeds met miljoenen smijt om belangrijke filmmakers binnen te slepen, hanteert de streamer ook steeds vaker de botte bijl. Dat geldt met name voor series die op zich prima scoren, maar net niet genoeg impact hebben (lees: niet worden opgepikt op sociale media als TikTok en Instagram). Dergelijke reeksen worden steeds sneller stopgezet – vaak al na één seizoen, met als meest recente voorbeeld de Duitse thrillerserie 1899.

Daarmee laat Netflix kwantiteit zwaarder wegen dan kwaliteit, dus als Emily in Paris véél meer rumoer veroorzaakt dan een ingewikkelde Duitse dramaserie is de keuze snel gemaakt. Ook Netflix is sinterklaas niet. Voor de kijker die iets anders wil dan Emily of Stranger Things wordt de streamingdienst dus minder interessant, al ligt er in het immense aanbod soms toch nog een briljante parel verscholen. Denk aan Mo, The Eddy of Midnight Mass – series die geen enorm publiek aan zich weten te binden, maar goed scoren bij een kleine groep. Deze titels tonen de kracht van kleine verhalen, terwijl Netflix tegenwoordig het motto ‘groot, groter, grootst’ lijkt te huldigen.

Helaas betekent dit dat dergelijke series hun weg vaak moeten zien te vinden zonder marketing. De kijker moet óf zelf heel goed zoeken, óf hopen dat recensenten goed opletten. Veel mensen is het daarom misschien ontgaan dat Netflix onlangs een negendelige serie van Hirokazu Kore-Eda – regisseur van prijswinnende films als Shoplifters en Broker – online heeft gezet. Ergens ook wel begrijpelijk, want dit meditatieve drama valt nu eenmaal veel minder goed aan een groot publiek te verkopen dan spraakmakende titels als Stranger Things, Wednesday en The Crown.

Het is dan ook niet waarschijnlijk dat er de komende maanden veel TikTokcompilaties of Instagramfilmpjes van The Makanai: Cooking for the Maiko House zullen verschijnen. Dat is ook goed nieuws, want dit betekent dat Netflix weer eens heeft geïnvesteerd in een kwaliteitsreeks. The Makanai is gebaseerd op een populaire mangaserie uit 2016 en draait voornamelijk om de vriendschap tussen twee tienermeiden die een opleiding volgen tot geisha: traditioneel geklede en kunstig opgemaakte Japanse gastvrouwen en gezelschapsdames.

Kiyo (Nana Mori) en Sumire (Natsuki Deguchi) zijn protagonisten die je meteen in je hart sluit. De twee nemen als leerling-geisha – maiko’s – hun intrek in een school in Kyoto, waar ze worden klaargestoomd voor het geishabestaan. Sumire blijkt een natuurtalent te zijn, terwijl Kiyo haar draai maar moeilijk kan vinden in deze wereld die bepaald wordt door traditie en discipline. Gelukkig blijkt ze aanleg te hebben voor koken – een ‘makanai’ is iemand die kookt voor de andere maiko’s – en al snel zet ze maaltijden op tafel die je thuis op de bank ook doen watertanden.

The Makanai is een wat atypische serie die een periode van ongeveer een jaar beslaat en korte episodes uit het studerende leven van de twee hoofdpersonen toont. Verwacht geen grootste conflicten of meeslepende plotwendingen, alles draait om de sfeer. Kore-Eda schetst op meditatieve wijze een milieu waar veel westerse kijkers amper een voorstelling van hebben.

Bovenal is The Makanai een invoelend portret van twee meiden die volwassen worden in een wereld die gedomineerd wordt door aanstekelijk ouderwetse gebruiken (honderd jaar geleden waren er in Japan minstens 80.000 geisha’s, maar tegenwoordig zijn dat er nog maar enkele tientallen). Daarbij is het lovenswaardig dat Kore-Eda kijkers niet voortdurend aan het handje meeneemt. Zij kunnen zich volledig onderdompelen in de wereld die hij schetst, zonder dat ze er volledig in thuis hoeven te zijn.

Deze setting dient vooral om te benadrukken hoe groot de verschillen zijn met ons bestaan, geeft Kore-Eda aan in een interview met The Hollywood Reporter. ‘Ik had zelf ook geen idee hoe deze mensen hun levens leiden in de wereld van nu. Het is een erg kleine gemeenschap, maar de banden die men met elkaar heeft zijn intens. En stilstaan bij deze afwijkende, traditionele stijl van leven levert wellicht nieuwe inzichten op over onze manier van leven.’

Maar waar Kore-Eda zich vooral in onderscheidt is warmbloedig drama waar de medemenselijkheid van afspat. De regisseur is hier een meester in, op magistrale wijze wisselt hij lichtvoetigheid af met wat zwaardere thema’s. The Makanai past daarmee perfect in zijn oeuvre: een intiem drama dat in wezen draait om de alledaagsheid van een bepaald niet alledaagse wereld. Geweld komt er niet in voor, er zijn geen soapachtige intriges en de personages staan elkaar niet naar het leven. Tussen alle cynische dramaseries is dat beslist een verademing.

Netflix mag momenteel dan in behoorlijk onrustig vaarwater verkeren, maar het is te hopen dat de streamingdienst ruimte blijft bieden aan dit soort projecten. En al vergt het schatgraven dan beduidend meer inspanning, als je op een bijzonder pareltje als The Makanai stuit, is zo’n speurtocht de moeite meer dan waard.