De vijftig beste films op Netflix (deel 2)

Japan 2013. Regie: Isao Takahata

Begin dit jaar verschenen vrijwel alle lange films van de roemrijke Japanse animatiestudio Ghibli op Netflix. Meerdere Ghibli-producties vielen net buiten onze top vijftig, zoals Ponyo en Only Yesterday, maar dit bitterzoete sprookje van de in 2018 overleden regisseur en studio-oprichter Isao Takahata haalde het net wel. De film verhaalt over een oude bamboesnijder die een baby in een bamboespruit ontdekt. Hij voedt het meisje op, dat in wonderbaarlijk tempo opgroeit tot een prachtige prinses. Stilistisch is Princess Kaguya zonder meer een hoogtepunt in de animatiegeschiedenis: alleen al de wijze waarop met enkele penseelstreken een kruipende, klauterende en spelende baby op het doek wordt getoverd is van een grootse, aandoenlijke schoonheid. Geschikt voor kinderen vanaf zes jaar, maar vooral aanbevolen voor oudere kinderen, onder meer vanwege de lange speelduur (137 minuten).

Ierland/Canada/VS/GB 2015. Regie: Lenny Abrahamson

Intelligente bewerking van de gelijknamige succesroman van de Ierse Emma Donoghue, over een moeder en haar (bijna) vijfjarige zoontje, die door Old Nick worden vastgehouden in een geluiddicht en met stalen platen verstevigd tuinhuisje. Het jochie, Jack, is geboren in dat tuinhuisje en kent de wereld alleen van de televisie. En uit de verhalen van zijn moeder. Opvallend optimistisch, ondanks het zware onderwerp, omdat de kijker vooral door de ogen van Jack kijkt. Brie Larson kreeg een Oscar voor haar rol, daarnaast waren er Oscarnominaties voor Beste Film, Beste Regie en Beste Scenario.

Lees ook ons interview met regisseur Lenny Abrahamson: ‘Dat naïeve, kinderlijke perspectief is essentieel'

Verenigde Staten 2018. Regie: Ari Aster

De New Yorkse filmmaker Ari Aster (1986) regisseerde tot op heden twee films, en beide schopten ze het tot onze top vijftig. In Hereditary, zijn debuutfilm uit 2018, volgen we het gezin Graham, dat een tragisch ongeluk moet verwerken en vervolgens ook nog te maken krijgt met boosaardige, bovennatuurlijke krachten. Een visueel en ook emotioneel verbluffend sterke horrorfilm, die het genre een handvol onvergetelijke beelden rijker heeft gemaakt. Zo zal je het 'kloppen' op het zolderluik door moeder Graham (Toni Colette op haar meest hysterisch) niet snel vergeten. Enig minpuntje: aan het eind van de film gooit Aster, ondanks de bedachtzame opbouw, ineens alle remmen los.

Zuid-Korea/Verenigde Staten 2017. Regie: Bong Joon-ho

In februari won Bong Joon-ho tot verrassing van velen maar liefst vier Oscars voor zijn meesterlijke zwarte komedie Parasite. Twee jaar eerder maakte hij deze fascinerende Netflix Original, waarin een Amerikaanse multinational een wedstrijd uitschrijft waarbij boeren overal ter wereld genetisch gemanipuleerde superbiggen moeten fokken. Okja, van het Zuid-Koreaanse weesmeisje Mija en haar opa, is de allergrootste, maar Mija wil Okja niet afstaan. Bongs film begint als vrolijke mengeling van kinderfilm, politieke satire en actiefilm, maar wordt allengs somberder en cynischer. Het supervarken werd overigens ontworpen door de Nederlander Erik-Jan de Boer, die in 2013 een Oscar won voor de (computer)tijger uit Life of Pi.

Lees ook ons artikel over de rel die Okja veroorzaakte op het filmfestival van Cannes

Verenigde Staten 1994. Regie: Frank Darabont

Dit klassieke Amerikaanse gevangenisdrama, gebaseerd op een novelle van Stephen King, prijkt al twaalf jaar non-stop bovenaan de door bezoekers samengestelde ‘IMDb Top 250’. Tim Robbins speelt in de film een man die in 1947 tot levenslang veroordeeld wordt voor de moord op zijn vrouw en haar minnaar. Het gevangenisleven is afschuwelijk en gewelddadig, maar hij raakt bevriend met een invloedrijke medegevangene (geweldige rol van Morgan Freeman) en weet slim in het gevlei van de wrede bewaarders te komen. Was verrassend genoeg in 1994 een flop in de bioscoop: met een budget van 25 miljoen dollar bracht het in de Amerikaanse bioscopen slechts zestien miljoen op. 

Lees ook ons artikel over het succes achter Shawshank, geschreven naar aanleiding van de heruitgave in de Nederlandse bioscopen

Verenigde Staten 1991. Regie: John Singleton

Een verbluffende 23 jaar jong was John Singleton – vorig jaar veel te vroeg overleed aan de gevolgen van een beroerte – toen in 1991 zijn regiedebuut Boyz n the Hood verscheen, een even rauw als teder drama over drie Afro-Amerikaanse jongens die opgroeien in het getto van South Central Los Angeles. Boyz n the Hood kreeg een première in Cannes, viel bij pers en publiek in de smaak en leverde Singleton – als jongste én eerste zwarte cineast ooit – Oscarnominaties op voor regie en scenario. Dat is bijna dertig jaar later nog goed te begrijpen: de film vol levensechte gesprekken en mooie alledaagse terzijdes, die de personages heel menselijk maken. De cast is geweldig: Cuba Gooding Jr., rapper Ice Cube, Angela Bassett en Regina King spelen hun eerste grote filmrollen, en Laurence Fishburne is op zijn best als strenge doch liefdevolle vader die alle verschil maakt.

Beluister hier een discussie uit het VPRO-radioprogramma OVT over de film

Verenigd Koninkrijk/Verenigde Staten 2018. Regie: Alex Garland

Paramount Studios vond deze radicale sciencefiction-horrorfilm van Ex Machina-regisseur Garland te 'intelligent en moeilijk' voor een groot publiek, waardoor Annihilation in Nederland direct op Netflix verscheen. Garland vormde het gelijknamige boek van Jeff VanderMeer om tot een ambitieuze, provocerende en volstrekt originele combinatie van gedachte-experiment, filosofische parabel en psychologische horror. Held van het verhaal is bioloog Lena (Natalie Portman), die samen met vier andere vrouwen een expeditie onderneemt naar 'the shimmer': een mysterieus gebied dat zich steeds verder uitbreidt en de gehele aarde dreigt op te slokken.

Verenigd Koninkrijk/Verenigde Staten 2005. Regie: Steve Box en Nick Park

Na drie korte films - waarvan er twee werden beloond met een Oscar - kregen uitvinder Wallace en diens zwijgende hond Gromit in 2005 een eigen lange speelfilm. Hun strijd tegen een monsterlijk konijn is even absurd als aanstekelijk. Hulde voor de makers – het Britse Aardman Studios, ook bekend van Chicken Run en Shaun het Schaap – die niet kozen voor computeranimatie maar voor het monnikenwerk van klei-animatie, zodat ze genoegen moesten nemen met een productie van drie seconden film per dag. Maar het resultaat mag er zijn: vegetarische Hitchcock, vriendelijke horror, een komedie van het zeldzame soort dat werkelijk geschikt is voor alle leeftijden.

Verenigde Staten/Canada 2018. Regie: Debra Granik

Will, een Irak-veteraan met PTSS, heeft zo’n afkeer van de beschaving, dat hij samen met zijn dertienjarige dochter Tom diep verborgen in de bossen bij Portland, Oregon leeft. Tot ze worden ontdekt. Dit prachtige en subtiele drama is de eerste film van regisseur Debra Granik na Winter’s Bone (2010), de film die van Jennifer Lawrence een ster maakte. Deze film zou hetzelfde kunnen doen met de Nieuw-Zeelandse actrice Thomasin McKenzie, die geweldig is als Tom. Een naam die overigens pas gekozen werd na de repetities. Tom is namelijk de afkorting van Thomasin en werd tijdens de repetities steeds gebruikt. Een fictieve naam leek daarna niet meer te passen.

Bekijk ook ons interview met regisseur Debra Granik: ‘Sinds wanneer is het slecht om goed te doen?’

Verenigde Staten 2016. Regie: Damien Chazelle

Sappelende jazzpianist Seb (Ryan Gosling) en aspirant-actrice Mia (Emma Stone) worden verliefd en proberen elkaar te steunen bij het verwezenlijken van hun persoonlijke ambities en dromen (respectievelijk een eigen jazzclub & serieuze rollen). Heerlijke musical van Whiplash-regisseur Damien Chazelle in de stijl van de klassiekers uit de jaren vijftig en zestig. Non-professionals Gosling en Stone kunnen qua zang en dans niet tippen aan oude meesters als Fred Astaire en Ginger Rogers, maar slaan zich met verve door de vele aanstekelijke zang- en dansnummers, en weten van Seb en Mia echte mensen te maken. Zes Oscars waaronder een voor Stone en eentje voor Chazelle.

Lees hier ons interview met regisseur Chazelle: 'Met een musical neem je toch een risico'

Verenigde Staten 2012. Regie: Kathryn Bigelow  

Ruim 150 minuten lang reconstrueert regisseur Bigelow (The Hurt Locker) de klopjacht op Osama Bin Laden in een droge, beschouwende stijl, van de ijzingwekkende openingsminuten waarin een verdachte op gruwelijke wijze door de CIA wordt gemarteld tot de monumentale, zenuwslopende slotakte in Abbottabad, Pakistan. De suggestie dat de folteringen essentieel waren voor het lokaliseren van Bin Laden leidde tot protestacties, maar in toon is Zero Dark Thirty verre van propagandistisch.

Lees hier ons achtergrondverhaal over de film: 'Woedende columns én lovende recensies

Verenigde Staten 2015. Regie: Robert Eggers

Een van onze favoriete films van 2020 is de barokke horrorfilm The Lighthouse van Robert Eggers, over twee vuurtorenwachters in het New England van 1890. Eggers intrigerende en subtiele speelfilmdebuut The Witch​​​​​​​ is eveneens een horrorfilm die zich in het verleden afspeelt, ditmaal het New England van de 17de eeuw, en draait om een puriteinse familie die verbannen is naar de rand van een onheilspellend bos, waar (naar verluidt) een heks ronddwaalt. De kindacteurs spelen bijzonder realistisch, waardoor de teloorgang van de familie des te meer indruk maakt.

Japan 1988. Regie: Hayao Miyazaki

De tweede film van Studio Ghibli in onze lijst en tevens de film die de internationale doorbraak betekende voor Hayao Miyazaki, grootmeester van de Japanse animatiefilm. In tegenstelling tot modernere animatie is deze nog geheel met de hand getekend, beeldje voor beeldje, veelal door de meester zelf. Het verhaal gaat over twee meisjes die naar het platteland verhuizen om dichter bij hun moeder in het ziekenhuis te kunnen zijn en de geesten, Totoro's genaamd, in het nabijgelegen bos ontdekken. In het hele sprookje komt geen slechterik voor. De zachte grijze reus uit de film vormt inmiddels het logo van de studio en is als knuffelversie in vrijwel elk Japans huishouden te vinden.

Verenigde Staten/Verenigd Koninkrijk 2008. Regie: Christopher Nolan

De openingsscène van dit tweede deel van Christopher Nolans Batman-trilogie zet de toon: uitgerust met akelige clownsmaskers plegen geharde meester-misdadigers, met militaire precisie en timing, een uiterst gewelddadige overval op een maffia-bank. Virtuoos gefilmde scène, strak gesneden, spannend en uiterst grimmig van toon. En het wordt alleen maar beter, in deze superieure superheldenfilm, ook dankzij de magistrale, huiveringwekkende rol van Heath Ledger als The Joker. De acteur kreeg postuum onder andere een BAFTA en een Oscar voor zijn rol. 

Verenigde Staten 2015. Regie: Denis Villeneuve

De eerste van twee films van de Canadese regisseur Villeneuve in onze top vijftig, over een stoere, integere FBI-agent Kate (Emily Blunt) die door een geheimzinnige overheidsorganisatie wordt gerekruteerd om mee te strijden in de war on drugs rond de Amerikaans-Mexicaanse grens. Al snel vallen de lijken bij bosjes en beseft Kate dat ze geen idee heeft waar ze aan meedoet. Harde, robuuste politiethriller, fraai gefilmd (door Roger Deakins), erg spannend, met een geweldige cast. Net als in veel van zijn andere films stelt Villeneuve (Incendies, Prisoners) een duivels dilemma aan de kaak, en zal de kijker zelf een kant moeten kiezen.

In 2015 waren we aanwezig bij de persconferentie van de film in Cannes. Bekijk hier ons verslag

Verenigde Staten 2016. Regie: Ava DuVernay

In Amerika werd deze confronterende en belangwekkende documentaire onlangs in het kader van #BlackLivesMatter gratis beschikbaar gemaakt voor niet-abonnees. De titel verwijst naar het dertiende amendement in de Amerikaanse grondwet, dat in 1865 de afschaffing van de slavernij bekrachtigde, maar tegelijkertijd de overheid in staat stelde om veroordeelden als onvrijwillige arbeidskracht in te zetten. Aan de hand van schokkende cijfers en een hele rits talking heads betoogt de film dat de massale incarceratie van zwarte Amerikanen (maar liefst 1 op 3 belandt op een gegeven moment in de gevangenis) een vorm van moderne slavernij is. Regisseur Ava DuVernay maakte eerder furore met het voor twee Oscars genomineerde Martin Luther King-drama Selma en maakte verleden jaar voor Netflix de fenomenale serie When They See Us.

Verenigde Staten 1985. Regie: Robert Zemeckis

Met de Back to the Future-trilogie is iets vreemd aan de hand: alle delen hebben op Netflix gestaan, maar nog nooit allemaal tegelijk. Zo ontbreekt momenteel Part III. Gelukkig staat het eerste – en wat ons betreft beste – deel er nu wel op, waarin Marty McFly (Michael J. Fox) met behulp van de tijdmachine van de merkwaardige professor Emmett Brown (Christopher Lloyd) naar het verleden reist. Daar ontmoet hij zijn stuntelige vader en zijn charmante moeder. Hij zal ze moeten koppelen, want anders wordt hij nooit geboren... Het briljante, geestige script van regisseur Zemeckis en Bob Gale van deze, inmiddels klassieke, tijdreisfilm werd pas na lang aarzelen door de Universal-studio goedgekeurd. Universals verzoek om de titel te wijzigen in 'Spaceman From Pluto' werd door producent Steven Spielberg gelukkig elegant afgewimpeld.

In de slotaflevering van seizoen twee van De Kijk van Koolhoven besteedde Martin Koolhoven uitgebreid aandacht aan de tijdreisfilm

Verenigd Koninkrijk/Verenigde Staten 2010. Regie: Christopher Nolan

De langverwachte nieuwe film van Christoper Nolan, TENET, heeft na veel uitstel eindelijk een Nederlandse releasedatum gekregen: 26 augustus. Afgaande op de trailer belooft de film een spirituele opvolger van Inception te worden, Nolans bejubelde en met prijzen overladen scifi-thriller over de mogelijkheid om tijdens het dromen ideeën in het onderbewuste van anderen te plaatsen. Bedrijfsdief Cobb (Leonardo DiCaprio), een man met een pijnlijk eigen verleden, krijgt van een Japanse zakenman (Ken Watanabe) opdracht zo'n inception uit te voeren, maar die verloopt natuurlijk anders dan verwacht. De dromen-in-dromen-in-dromen zijn schitterend vormgegeven.

Verenigde Staten 1981. Regie: Steven Spielberg

Net als bij Back to the Future is ook het kwartet Indiana Jones-films op Netflix niet compleet: naast Temple of Doom staat alleen dit suprieure eerste deel op de streamingdienst. Regisseur Steven Spielberg bedacht de film als ode aan de avonturenfilms waar hij als kind op zaterdagmiddag steevast naar keek. Held van het verhaal is Indiana 'Indy' Jones, een dappere archeoloog die het aan de stok krijgt met een onbetrouwbare rivaal, die in opdracht van Hitler op zoek is naar de mythische Ark des Verbonds. Dus moet Indy afwisselend ingenieuze dodelijke vallen in ruïnes, griezelige fauna en akelige nazi's ontwijken. Spannend en grappig, en bovendien nog nauwelijks verouderd.

Ook een aanrader op Netflix: de inspirerende en hartverwarmende documentaire Raiders!: The Story of the Greatest Fan Film Ever Made

Verenigd Koninkrijk/Zweden 2019. Regie: Ari Aster

Een jaar na horrorsensatie Hereditary (zie nr. 49) kwam regisseur Ari Aster al met een opvolger. Midsommar is opnieuw een horrorfilm (uit het subgenre folk-horror), waarin alle actie zich afspeelt in het volle dag- én nachtlicht. Een groepje Amerikaanse antropologiestudenten gaat namelijk naar het hoge noorden van Zweden om een bijzonder midzomernacht ritueel bij te wonen. Dat pakt niet al te best uit voor de meesten, hoewel de reis op vreemde manier wel heilzaam is voor het enige meisje in de groep (een fantastische Florence Pugh), dat kampt met grote psychische problemen. De inmiddels iconische bloemetjesjurk uit de film werd ondanks tijdens een veiling voor het goede doel voor een slordige 65.000 dollar verkocht aan het Academy Museum.

Lees hier een uitgebreide recensie van de film