De beste Nederlandse podcasts van dit moment

Betty Szabó was een negentienjarige sekswerker uit Hongarije die op de Wallen in Amsterdam werkte. In de nacht van 20 februari 2009 werd ze door haar naaste collega’s gevonden in een enorme plas bloed. Ze was meer dan zeventig keer gestoken met een mes. Ondanks intensief onderzoek is de moordenaar nooit gevonden. Podcastmaker Naomi Steijger (Zwermelingen) hoort via haar bijbaan over de moord en besluit uit te gaan zoeken wie Betty was, om zo het truecrimegenre tegen het licht te houden. Maar al snel raakt ze zelf verstrikt in de zaak, want de cold case wordt heropend. Steijger vlecht alles op een meesterlijke manier door elkaar: een spannende moordzaak, reflectie op het beroep van sekswerker en misdaadjournalist en haar artistieke keuzes in muziek en sound design. De eerste twee afleveringen zijn overal te beluisteren, voor de rest moet je een Podimo-abonnement hebben.

Op de redactie van het onderzoeksjournalistieke programma Zembla komt een tip binnen van een hartverscheurend verhaal. Een tiener met een misbruikverleden zou meer dan drie jaar lang alleen in het ziekenhuis hebben gelegen, en uiteindelijk zijn overleden. Ze had geen ouders meer en instanties hielpen haar niet verder. In de eerste minuten van de podcast wordt al duidelijk dat dit verhaal nep is. Toch blijft het spannend om in de vier afleveringen die volgen te horen wat de omvang van het bedrog is en hoe maker Lizzy Diercks erachter kwam. In de nog te publiceren vijfde afdeling wacht de confrontatie met de oplichter. Enige minpunt van deze fascinerende podcast: de vele onnodige app- en mailgeluiden.

Na het overlijden van haar vader vond fotograaf Rachel Corner een certificaat waarop stond dat er in 1944 namens hem een boom was geplant in Palestina. Als ze dit verhaal samen met podcastmaker Mandula van den Berg gaat uitzoeken, komen ze erachter dat het Joods Nationaal Fonds (JNF) bossen gebruikt om Palestijns land in beslag te nemen, verwoeste dorpen te verbergen en gemeenschappen te verdrijven. In deze vijfdelige podcast onderzoeken Corner en Van den Berg de historische context van het bos en maken ze een reis naar Israël en Palestina, om te kijken of ze de specifieke boom van vader Corner kunnen vinden. Natuurlijk is het actuele geweld in de regio niet te vermijden, maar deze podcast vol indrukwekkende scènes richt zich vooral op de wortels van de bezetting en onderdrukking van een volk.

Podcastmaker en twijfelkont Dide Vonk stelt zichzelf een deadline. Binnen negen maanden moet ze een beslissing maken: wel of geen kinderen? In de vijfdelige, vlotte serie De eierwekker spreekt Vonk met andere vrouwen, (ervarings)deskundigen en betrokkenen. Vonk is een sympathiek hoofdpersonage dat thema’s als zingeving en emancipatie behapbaar en invoelbaar aanstipt. Het spannendste conflict is dat tussen haar en haar vriend, die sowieso kinderen wil, maar – feministische alarmbellen gaan af – niet bereid is om minder te gaan werken.

Onlangs werd in Nieuwegein op klaarlichte dag een meisje van elf vermoord. De dader was een man die in de buurt al langer bekend stond om zijn psychische problemen en verwarde gedrag. Het maakte deze podcast helaas pijnlijk actueel.

De 25-jarige Rens werd op 1 augustus 2023 werd in zijn appartement in Amsterdam doodgestoken door zijn bovenbuurman Tolga. Die had ernstige psychische problemen, maar weigerde hulp. In de podcast Niemandsland van de Volkskrant onderzoeken journalist Elsbeth Stoker en podcastmaker Dija Kabba de zaak. Ze spreken met de ontredderde familie van Rens, maar ook met iemand uit de familie van de dader. Zij zagen hun grootste nachtmerrie uitkomen, want Tolga was al jaren verward en gevaarlijk. Helaas gebeuren dit soort tragedies vaker. Hoe kan dat en wat moet er gebeuren om ze in de toekomst te voorkomen? Daarover gaat deze evenwichtige, maar ook zeer invoelende podcast.

In Nederland wonen 60.000 Bosniërs die de genocide in Srebrenica overleefden. Toch horen we, als het over die zwarte bladzijde gaat, vaak alleen de verhalen van Nederlandse soldaten. Dertig jaar na dato willen docent en onderzoeker Alma Mustafić en journalist Marjolein Koster daar verandering in brengen. In De elf stemmen van Srebrenica hoor je elke aflevering een verhaal van een overlevende. Mustafić en Koster geven context. Het zijn afschuwelijke verhalen, maar door de deskundigheid van de makers wil je toch blijven luisteren.

Het conflict tussen Israël en Palestina is dagelijks in het nieuws, toch blijft het moeilijk te begrijpen hoe het nou echt is om daar te leven. Ruben Pest van NRC ging naar het gebied en interviewde zowel Israëliers als Palestijnen. In een rustige voice-over vertelt hij hoe hij de reis beleeft. Midden-Oostenredacteur Derk Walters geeft context over de achtergronden. Dit is ons land is een zeer zorgvuldig gemaakte serie die een menselijk gezicht geeft aan de nieuwsberichten over de bombardementen en tienduizenden doden.

In het archief in Sittard ligt een schat: een bruine leren koffer vol met brieven, allemaal aan een en dezelfde persoon: ene Lies. Het zijn bijna allemaal liefdesbrieven, gestuurd in de jaren veertig en vijftig, door maar liefst 45 verschillende afzenders. Wie was deze onweerstaanbare vrouw? De zesdelige podcast Liefste Lies (van OVT) is gemaakt door Heleen Hummelen en Wieky de Boer, maar zij zijn er zelf niet in te horen. Ze lieten de brieven voorlezen door mensen die nu ongeveer dezelfde leeftijd of belevingswereld hebben als Lies en haar aanbidders toen, een gewaagde vorm die ontzettend goed heeft uitgepakt.

In maart 2010 werd de Nederlandse Moslim Omroep failliet verklaard. In de jaren ervoor verschenen er regelmatig verhalen in de media over wanbeleid, ruzie, fraude en grensoverschrijdend gedrag. Jair Stein, Jan Maarten Deurvorst en Huda Rais namen de taak op zich om het hele verhaal eens en voor altijd uit te pluizen. Drie jaar, een gigantische stapel dossiers en 150 interviews later is er de podcast Onaantastbaar (NTR). Centrale figuur is de oud-directeur Frank William, een charmante, liberale moslim, maar ook agressief, intimiderend én een fraudeur.

Het is de verdienste van de makers dat het meer dan acht uur lang spannend blijft om te luisteren naar de perikelen van een omroep met een uur tv-zendtijd per week. Ze ontrafelen niet alleen de verbijsterende verhalen over de opvliegende directeur, maar leggen ook de onderliggende mechanismes bloot.

Simon Heijmans (De brand in het landhuis) stort zich in zijn nieuwe podcast op Chinees porselein. Hij heeft iemand ontmoet, ene Ton, die beweert een schaal uit de Mingdynastie in huis te hebben. Als dat waar is, is de schaal van onschatbare waarde. Maar hoewel er aanwijzingen zijn dat hij echt is, wordt Ton door porseleinkenners niet serieus genomen. Hier begint Heijmans' zoektocht langs allerlei experts, archieven en verzamelaars. Na vier afleveringen weet je precies wat een thermoluminescentiedatering is, maar is het nog steeds zeer de vraag of de echtheid van de schaal bewezen zal worden. Heijmans is een begenadigd verteller, maar deze zevendelige serie staat of valt wel met een bevredigende conclusie.