‘Fela is duizend dingen,’ zegt podcastmaker Jad Abumrad. ‘Hij is de Nigeriaanse James Brown, plus Malcolm X en Muhammad Ali.’ Het is inderdaad moeilijk om de Nigeriaanse muzikant en activist Fela Kuti (1938-1997) omschrijven. In vogelvlucht: Kuti was een zeer getalenteerde muzikant en de grondlegger van een genre dat nog steeds enorm populair is: afrobeat. Hij was een megaster in Afrika en daarbuiten. Maar hij had ook een sterk politiek bewustzijn, riep zijn commune in Lagos uit tot een onafhankelijke staat en deed zelfs een gooi naar het presidentschap in Nigeria. De militaire regering nam hem dat niet in dank af, mishandelde hem en gooide hem maar liefst 200 keer in de gevangenis. En dan is er nog zijn excentrieke kant: het podiumbeest dat vaak alleen een onderbroek en halskettingen droeg en op één dag met 27 vrouwen trouwde.
Als er iemand in staat is om recht te doen aan de rijke nalatenschap van Kuti, is het Jad Abumrad wel. Deze Amerikaan met Libanese wortels werd opgeleid als componist en stond aan de wieg van Radiolab, de podcast die op een revolutionaire manier muziek en sounddesign inzet om wetenschap toegankelijk te maken voor een groot publiek. In 2019 kwam hij met de bejubelde podcastserie Dolly Parton’s America, die niet alleen het leven van de zangeres, maar ook haar plaats in de Amerikaanse cultuur analyseert.
Het twaalfdelige Fela Kuti: Fear No Man maakte hij voor Higher Ground, het productiebedrijf van Barack en Michelle Obama. En het is duidelijk te horen hoeveel geld en aandacht eraan besteed is. Abumrad werkte drie jaar aan de serie, reisde met zijn team naar Los Angeles, Londen en Lagos en interviewde maar liefst 200 mensen. In elke aflevering richt hij zich op een ander aspect van Kuti’s leven, bijvoorbeeld zijn bijzondere moeder Funmilayo Ransome-Kuti, voorvechter van vrouwenrechten.
De vele personages en de dichtheid van informatie zorgen ervoor dat je als luisteraar goed moet blijven opletten, toch wordt het nooit te veel. Bovendien zorgt de toon van zijn voice-over ervoor dat je het idee hebt dat een vriend je in de kroeg een sterk verhaal vertelt, in plaats van dat je naar een muziekcollege luistert. En dan is er natuurlijk zijn muzikale manier van monteren, die de luisteraar meeneemt in de repetitieve en hypnotiserende ritmes die Kuti zijn band eindeloos door liet spelen. Dat komt tot een voorlopig hoogtepunt in de derde aflevering, waarin Abumrad met flarden van quotes en muziek de luisteraar doet voelen hoe het geweest moet zijn om binnen te stappen in The Shrine, Kuti’s club in Lagos. Een onvergetelijke luisterervaring.