Podcastluisteraars stemden de afgelopen weken op hun favoriete podcast aller tijden. Uiteindelijk kwam Bob van Audiocollectief Schik als winnaar uit de bus. Hieronder de top tien, inclusief reacties van lezers. De volledige uitslag, met de 215 podcasts, staat onderaan de pagina.

‘Bob is de beste verhalende podcast ooit. You can put this discussion to bed. Ik luisterde al heel veel goede podcasts. El Tarangu was goed. Scamanda, Sweet Bobby, Serial, allemaal heel goed, maar kom, Bob is de enige. Die heeft alles. Mysterie, liefde, ontroering, je leert veel bij over ouderdomsdementie. Stop the press: we have a winner!’

Jean Mirgaux

Aldus stemmer Jean Mirgaux in het opmerkingenveld bij zijn inzending voor de verkiezing van de beste podcast ooit. Aangezien de term podcast dit jaar twintig jaar bestaat, besloot de redactie van de VPRO Podcastgids een verkiezing uit te schrijven. Luisteraars konden online stemmen op hun favoriete verhalende podcast van de afgelopen twintig jaar. Een commissie van vier podcast-experts stelde een lijst van ruim 200 titels samen, waaruit luisteraars minimaal drie, en maximaal tien favorieten konden kiezen.

Al snel kwamen de campagnes op gang. Podcastmakers spoorden hun fans via sociale media aan om te stemmen, en dan het liefst op hen natuurlijk. Ook luisteraars prezen hun lievelingspodcasts aan.

En er werd massaal gestemd. Ruim 4400 mensen stelden hun favorietenlijst samen. Ze beantwoordden ook enkele achtergrondvragen, die een interessant beeld geven van de stemmers en hun luistergedrag.

Leeftijd
De jongste stemmer die zijn leeftijd invulde was 11 jaar en de oudste 90 jaar. De gemiddelde leeftijd van de stemmers was 45,9 jaar.

Luisteruren
De meeste stemmers (ongeveer dertig procent) luisteren één tot drie uur per week naar podcasts. Tien procent luistert minder dan een uur, twintig procent luistert drie tot vijf uur en nog eens twintig procent luistert meer dan vijf uur per week.

Waar en wanneer
Podcasts zijn ideaal om te luisteren tijdens andere activiteiten die minder hersencapaciteit vergen. Veel respondenten luisteren tijdens het wandelen, onderweg, tijdens huishoudelijke klusjes of tijdens het sporten of handwerken. Al zijn er ook mensen die ‘de hele dag door’ luisteren, of ‘wanneer niet?’

Liever Nederlands
Ongeveer de helft van de podcasts in de lijst om uit te kiezen was Engelstalig, de rest Nederlandstalig. Maar de Nederlandse podcastluisteraar heeft duidelijk een voorkeur voor diens eigen taal. De eerste Engelstalige podcast verschijnt pas op plek 16 in de lijst. Dat is S-Town, een verhaal over een oude klokkenmaker in het zuiden van de VS. Ook de toonaangevende Amerikaanse podcasts Heavyweight en Serial scoren hoog, maar halen het allemaal niet bij de toppers uit Nederland en Vlaanderen.

1. Bob

Audiocollectief Schik, VPRO Dorst, 2017

De Vlaamse Elisa is 85 jaar en dementerend. De laatste jaren praat ze steeds over ene Bob, een buurjongen op wie ze als tiener verliefd was. Ze beweert zelfs dat ze een kind van Bob heeft gekregen, dat ze af moest staan. Siona Houthuys, Mirke Kist en Nele Eeckhout, samen Audiocollectief Schik, proberen te onderzoeken wat er klopt van het verhaal van de oude vrouw. Dat doen ze met veel respect voor Elisa en op een haast poëtische manier, maar toch blijft deze podcast zes afleveringen lang spannend. Voor veel luisteraars was Bob de eerste kennismaking met het fenomeen podcast en is het nog steeds de beste die ze ooit gehoord hebben.

‘De klassieker waar ik mijn hele omgeving mee aan de podcast heb gekregen. Onwaarschijnlijk mooi, integer en stelt vragen die iedereen zich mag afvragen. Iets tussen nieuwsgierigheid en integriteit.’

Donja Marten

‘Een ontroerende, adembenemend mooie podcast die fantastisch laat voelen wat dementie met een mens en haar omgeving doet.’

Karin Potma

2. De plantage van onze voorouders

Maartje Duin i.s.m. Peggy Bouva, Prospektor/VPRO/NPO Radio 1, 2020

In deze invloedrijke podcast duikt Maartje Duin in haar familiegeschiedenis. Ze ontdekt dat haar voorouders mede-eigenaar waren van suikerplantage Tout Lui Faut in Suriname en zoekt contact met de nazaten van de tot slaafgemaakten op die plantage: de familie Bouva. Samen met Peggy Bouva ontsluit ze de geschiedenis en gaat daarbij geen enkele pijnlijke of persoonlijke kwestie uit de weg. De serie verscheen bijna tegelijk met de Black Lives Matter-protesten en maakte ontzettend veel los. Hij deed veel luisteraars anders naar ons gedeelde verleden en onze verdeelde maatschappij kijken – een enorme verdienste.

‘Moedig en perspectiefrijk onderzoek naar familiegeschiedenis en de consequenties. Gebalanceerd, veelzijdig, zet aan tot zelfonderzoek en -reflectie.’

Harry Platte

‘De plantage is eerlijk, genuanceerd en ongecensureerd en draagt echt bij aan historisch besef en de context in het hier en nu.’

Felicity van Noort

3. De brand in het landhuis

Simon Heijmans en Marion Oskamp, NTR/NPO Radio 1, 2018

In 2003 komt grootgrondbezitter Ewald Marggraff om het leven door een brand in zijn landhuis in Vught. De rijke Brabander bezat onder meer een kunstcollectie van ruim 500 schilderijen en een vermogen van 160 miljoen in verschillende belastingparadijzen. Na zijn dood is er geen spoor te bekennen van de schilderijen of het geld. Podcastmaker en acteur Simon Heijmans gaat op onderzoek uit.

‘Een podcast waarin de maker je meeneemt in zijn onderzoek, het is geweldig om zo mee te leven en tegelijk met hem dingen te ontdekken. Ontzettend meeslepend.’

Tessa Buck

'Eenzaamheid en vriendschap. Dualisme in een schitterend landschap met zwart-komische dialogen. Onvergetelijk mooi.'

Bernd Timmerman

4. De Deventer Mediazaak

Annegriet Wietsma ism Joram Willink, BIND/VPRO/Argos, 2021

Over de meestbesproken moordzaak van Nederland bleek ruim twintig jaar na dato nog veel te zeggen. De verdachte ‘klusjesman’ Michael de Jong doet in deze podcast voor het eerst zijn verhaal en vertelt over de impact die de verdachtmakingen op hem hebben gehad. Dat de makers hem te spreken hebben gekregen is knap, maar nog knapper is dat ze ook zo veel andere belangrijke betrokken wisten te interviewen. De podcast legt de verbanden tussen de juridische feiten en de publieke opinie en ontrafelt zo in zes afleveringen hoe de Deventer moordzaak een mediazaak werd.

‘Een spannend en menselijk verhaal over de werking van media en framing. Een ongelofelijk zorgvuldige reconstructie met liefde gemaakt.'

Camiel Schouwenaar

‘De beste omdat het overtuigend aantoont hoe gevaarlijk het is om ongefundeerd beschuldigingen rond te bazuinen en hoe de media gretig en graantje meepikt.’

Mariëtta Goossens

5. De kunst van het verdwijnen

Bart Van Nuffelen en Lucas Derycke, VRT MAX/MartHa!tentatief, 2022

In deze onverwachte maar terechte hit neemt de Vlaamse theatermaker Bart van Nuffelen één straathoek in Antwerpen als uitgangspunt voor een fascinerende mozaïekvertelling. De podcast weet de spanning vast te houden en alle lijntjes steeds weer aan elkaar te knopen, zonder dat het geforceerd overkomt. Wat nog begint als een min of meer doorsnee true crime over een bankroof, wordt via een duik in het verborgen Joodse leven in het centrum van Antwerpen een ontroerend overleversverhaal.

‘Ontroerend, verassend en informatief. Ik ben jaloers op iedereen die deze podcast nog gaat ontdekken.’

Janine Odink

‘De kunst van het verdwijnen weet op meesterlijke wijze verschillende verhalen aan locatie te verbinden en daarnaast ook inhoudelijk te linken.’

Andrea van Delft

6. Mina & mevrouw

Maartje Duin, Prospektor/VPRO OVT/NPO Radio 1, 2024

Maartje Duin schoot opnieuw in de roos met deze tweede serie over haar familiegeschiedenis, die nog dichterbij huis komt. In Mina & Mevrouw onderzoekt ze de complexe relatie tussen haar overgrootmoeder, Marietje gravin van Lynden-Calkoen, en haar dienstbode, Mina Marinusse. Kan er ondanks het grote machtsverschil sprake zijn van vriendschap en liefde tussen de twee? Aan de hand van het verhaal van de twee vrouwen stuit Duin op grote thema’s, zoals feminisme, de klassenmaatschappij en genderrollen. Maar de podcast zit ook vol intieme momenten tussen Maartje en de overgebleven familieleden.

‘Klassenverschil in een vorm die je je nu niet meer kan voorstellen maar nog maar zo kort geleden. Het gaat uit van een authentieke interesse naar het echte verhaal, belicht alle standpunten en verhalen op een kwetsbare en heel open manier.’

Mayke Zandstra

‘Op een ontzettend respectvolle en invoelbare manier gemaakt. Een monument voor Mina.’

Annie van de Pas

7. El Tarangu

Audiocollectief Schik, VPRO/NPO Radio 1/ Sporza/ OpenVRT, 2019

In 2003 krijgt de Vlaamse wielerheld Lucien van Impe een vreemd telefoontje. Zijn oude rivaal José Manuel Fuente is in België en wil met hem afspreken. Op zich geen ongewoon verzoek, maar er is één probleem: wielrenner Fuente is officieel al zeven jaar dood. Audiocollectief Schik gaat op hun eigen manier achter de waarheid aan en betreedt daarbij gewillig allerlei zijpaden, tot ze uitkomen bij de spannende finale.

‘El Tarangu heeft alles! Een prikkelend mysterie, fijne stemmen, passende muziek en logische sprongen tussen heden en verleden. Houdt je op het puntje van je stoel.’

Mick Welten

‘Prachtig! Zowel qua verhaal als hoe de spanning wordt opgebouwd. Het verhaal zit erg goed in elkaar. Hier is goed voorwerk aan vooraf gegaan.’

Antoinette Eggink

8. De erfenis

Audiocollectief Schik, 2023

De sterren van Schik komen maar liefst drie keer in deze top tien voor. De Erfenis is hun meest recente project, dat ze in eigen beheer uitbrachten. Elke aflevering is een ander verhaal, met als centraal thema: de gevolgen van een nalatenschap. Daar kun je natuurlijk alle kanten mee uit, en dat doet het trio dan ook. Door zoektocht uit de eerdere series helemaal los te laten kunnen ze ons nu helemaal meenemen in diepe persoonlijke verhalen, prachtige teksten en knap sound design. 

‘Als binge watching bestaat dan heb ik deze gebingelistened.’

Sarah Meyfroit

‘Ik was verdrietig dat het klaar was. Jullie zijn bokes voor mijn oren en voor mijn hart!’

Saar Holemans

9. Echt Gebeurd

Paulien Cornelisse en Micha Wertheim, 2013

Bij Echt Gebeurd vertellen mensen op een klein podium mooie, bijzondere of grappige verhalen over iets dat ze zelf hebben meegemaakt. Ook leest er maandelijks iemand voor uit zijn of haar puberdagboek. De podcast is niet meer dan een registratie van de verhalenmiddag, maar al meer dan tien jaar een succes.

‘Het heeft mij door een burn-out gesleept. Door de verhalen van andere mensen te luisteren, vaak met een komische twist, ontdekte ik dat er van alles kan gebeuren in het leven.’

Rita Frijns

‘Altijd een feestje als ik Echt gebeurd luister op de fiets terug naar huis. Soms gefascineerd, soms hardop lachend en soms vol ongeloof.’

Astrid van der Wal

10. In de ban van Rian

Angelique Kunst, AD/Dagblad Tubantia

Onderzoeksjournalist Angelique Kunst schreef voor dagblad Tubantia vele stukken over ‘cybercharlatan’ Rian van Rijbroek, en maakte ook een podcast over haar met de toepasselijke titel In de ban van Rian. Die begint met het gênante optreden van Van Rijbroek in Nieuwsuur. Inmiddels heeft Rian de succesvolle (en puissant rijke) Twentse zakenman Gerard Sanderink in haar macht. Kunst dist haar bevindingen met veel gevoel voor detail op in deze smeuïge onderzoekspodcast.

‘Verhaal is echt te bizar voor woorden. Heel goed onderzocht en goed verteld.’

Astrid Venes

‘Wat een soap, geweldig en onbegrijpelijk dat het kan gebeuren!’

Mariette Houtsma

Steengoede podcasts die de top 10 niet haalden

Volledige uitslag beste podcast ooit verkiezing

Nr.     podcast    score

1.     Bob     12075

2.     De plantage van onze voorouders     11347

3.     De brand in het landhuis     9834

4.     De Deventer mediazaak     7921

5.     De kunst van het verdwijnen     7328

6.     Mina & mevrouw     7065

7.     El Tarangu     4979

8.     De erfenis     4521

9.     Echt gebeurd     3784

10.     In de ban van Rian     3212

11.     De laatste dans     3202

12.     Revolusi     3144

13.     De zwembadclub     2865

14.     Containerbegrip     2692

15.     Laura H.     2625

16.     S-Town     2286

17.     Heavyweight     2170

18.     De Blankeberge tapes     2103

19.     Kweekje, mi kwekipikin     1995

20.     Man met de microfoon     1986

21.     De moord op Patrick     1941

22.     Leopold II     1940

23.     Serial seizoen 1     1877

24.     Cocaïnekoorts     1785

25.     Een soort God     1743

26.     De ondergrond     1723

27.     De jurk en het scheepswrak     1723

28.     Eitje     1650

29.     Gestolen schilderijen van Jopie Huisman     1584

30.     De dienst     1483

31.     Groene oren     1391

32.     Bloody Sunday in Roermond     1359

33.     De Vlaamse kunstroof     1352

34.     De tweede     1345

35.     De butlermoord     1276

36.     De gifdode     1256

37.     Waar is Sarah?     1235

38.     In Afrika besta ik niet     1216

39.     Achter gesloten deuren     1210

40.     Datevermaak     1136

41.     DOCS     1111

42.     Gerede twijfel - De Maastrichtse martelmoord     1094

43.     Hier hing een schilderij     1093

44.     Dit kan geen toeval zijn     1093

45.     This American Life     1083

46.     De man en de maan     1070

47.     Het geheim van Mallorca     1027

48.     Tante Jos     964

49.     De zwarte dag van Hans     946

50.     De Kofferbakmoord     946

51.     De val van Srebrenica     933

52.     De showbizzmoord     926

53.     Onland     924

54.     De taxioorlog     922

55.     Where should we begin? with Esther Perel     920

56.     Iemand     919

57.     Mathilde's Mysterie     907

58.     Geel     894

59.     Plots     882

60.     Wind of Change     877

61.     Zwermelingen     838

62.     Bellingcat: MH-17     768

63.     Het geheim van Wijsman     736

64.     De verschrikkelijk mooie migratie (en alles wat daarna kwam)     734

65.     My dad wrote a porno     730

66.     Anoniem intiem     722

67.     Opgejaagd     717

68.     Kasteelmoord     682

69.     Buiten de muren     662

70.     13 Minutes To The Moon     654

71.     Dolly Parton's America     636

72.     Baba     634

73.     Sara's mysteries     628

74.     Het Venlo Incident     607

75.     Making an Opera     605

76.     Reply All     582

77.     99% Invisible: Articles of Interest     567

78.     Niet van de wereld     552

79.     Believe in Magic     534

80.     Radiolab     533

81.     Waarom     508

82.     Buffalo Bitches, 20 jaar later     500

83.     De coup van Qatar     493

84.     Villa Betty     478

85.     De Vrouw met Duizend Gezichten     470

86.     The Missing Cryptoqueen     463

87.     Ghost Story     456

88.     De man met de rammelaars     443

89.     Weird Hit Wonder     432

90.     Wie is Emmy?     428

91.     Death in Ice Valley     415

92.     Boven water     413

93.     Ongesigneerd     413

94.     The Daily     402

95.     Mr. Big     401

96.     RELAAS     399

97.     Caliphate     391

98.     AT6     386

99.     Ik wil je nog iets vragen     378

100.     Toendra375

101.     De Spanjestrijders en ik     372

102.     Sweet Bobby     366

103.     The Retrievals     345

104.     I'm Not a Monster: The Shamima Begum Story     339

105.     Grijs gebied     337

106.     Jan & Christina     332

107.     Dr. Bones     329

108.     28ish days later     323

109.     The Dropout     308

110.     Plantrekkers     308

111.     I'm Not a Monster     307

112.     Chameleon: Wild Boys     301

113.     West Cork     295

114.     Lopendebandwerk     290

115.     Mystery Show     282

116.     Freakonomics     265

117.     Bedvogels     258

118.     Below the radar, above yourself     253

119.     Criminal     248

120.     Bear Brook     240

121.     Hardcore History     238

122.     Dead Eyes     233

123.     nvisibilia     233

124.     Revisionist History     231

125.     The Moth     229

126.     Missing & Murdered: Finding Cleo     225

127.     9/12     211

128.     Nagasaki     198

129.     Song Exploder     198

130.     The Lazarus Heist     196

131.     Nice White Parents     195

132.     Have You Heard George's Podcast     189

133.     Everything is alive     185

134.     Rabbit Hole     184

135.     The Teacher's Pet     183

136.     Who Shat on The Floor at My Wedding?     180

137.     Dirty John     176

138.     Hans     172

139.     The Other Latif     169

140.     Witch     163

141.     Obscure figuren     144

142.     544 days     143

143.     30 for 30: Bikram     139

144.     Things Fell Apart     138

145.     Someone knows something     134

146.     Hoaxed     131

147.     Appearances     124

148.     Serial seizoen 3     124

149.     Love + Radio     121

150.     Ear Hustle     120

151.     You must remember this: Charles Manson's Hollywood     103

152.     We Were Three     101

153.     Chameleon: Hollywood Con Queen     100

154.     Rewind     97

155.     The Butterfly Effect     94

156.     StartUp     93

157.     Ecstasy: The battle of rave     90

158.     According to Need     85

159.     The Shrink Next Door     84

160.     Goodbye to All This     83

161.     Bad Bad Thing     82

162.     Dr. Death     80

163.     De Kostgangers     80

164.     Slow burn: The Clinton Impeachment     79

165.     Op Hoop van Zegen     75

166.     Bad Bad Thing: The Blackstone Sisters     74

167.     Sorry About The Kid     72

168.     Floodlines     72

169.     The Line     70

170.     Headlong: Missing Richard Simmons     69

171.     Dissect     63

172.     CrimeTown     61

173.     Death, Sex & Money61

174.     Classy     58

175.     Twin Flames     58

176.     Short Cuts     58

177.     Strangers     58

178Slow Burn: Watergate     56

179.     The Apology Line     48

180.     The Agent47

181.     Chameleon: Dr. Dante     46

182.     The Habitat     45

183.     Slow burn: Roe v. Wade     42

184.     Slow Burn: Biggie and Tupac     42

185.     This Is Love     41

186.     The Dream     38

187.     Intrigue: Tunnel 27     36

188.     Bodies     36

189.     Lights Out     35

190.     Home of the brave     33

191.     The Hurricane Tapes     31

192.     Decoder Ring     29

193.     Slow burn: The road to the Iraq war     28

194.     Unfinished: Short Creek     27

195.     MakersRadio     27

196.     Blind Landing     23

197.     The Clearing     22

198.     Mogul     22

199.     Slow burn: David Duke     18

200.     Swipe Left, Swipe Left     18

201.     The Last Days of August     18

202.     Slow burn: The L.A riots     17

203.     Son of a Hitman     16

204.     Headlong: Surviving Y2K     16

205.     Hometown: A Killing     14

206.     The Just Enough Family     13

207.     Welcome to Provincetown     12

208.     Imaginary Advice     11

209.     Slow burn: Becoming Justice Thomas     10

210.     Sympathy Pains     10

211.     Operator     10

212.     The Immaculate Deception     6

213.     Transmissions From Jonestown     6

214.     Cover Story: Seed Money     0

215.     The 11th     0

De beste podcasts van het jaar

de podcastgids in je mailbox?

schrijf je in