Alexander Skarsgård over sociaal onhandige cyborg Murderbot: 'Leek me een feest om te spelen'

‘Een uniek personage.’ Dat zegt Alexander Skarsgård over Murderbot, de beveiligingsrobot die hij in de gelijknamige nieuwe Apple TV+-serie speelt. En dat terwijl de bekende Zweedse acteur aannam dat het verhaal over een agressieve robot zou gaan toen hij het script een paar jaar geleden onder ogen kreeg. ‘Want een scifi-actie-en-avonturenserie genaamd Murderbot, dat moest wel iets zijn met een machopersonage, één bonk testosteron, met een hang naar avontuur,’ zegt Skarsgård via een videoverbinding vanuit New York tijdens een persdag voor de nieuwe komische scifithriller van Apple TV+.

Maar het tegenovergestelde bleek het geval. De hoofdpersoon in Murderbot is in werkelijkheid een sociaal onhandige androïde. Als veiligheidsrobot – of SecUnit, zoals deze soort in dit universum wordt genoemd – is de cyborg belast met de beveiliging van een groep wetenschappers die naar een andere planeet gaan voor een onderzoeksmissie. ‘Maar het liefst wil de cyborg met rust gelaten worden, zodat het [de cyborg heeft geen specifiek gender, red.] naar zijn favoriete soapserie kan kijken, Sanctuary Moon,’ zegt Skarsgård. ‘Toen ik dat las, was ik om. Verliefd. Het leek me een feest om Murderbot te spelen.’ Dit laatste kwam ook doordat hij vlak daarvoor nog een wraakzuchtige Vikingprins had gespeeld in actiethriller The Northman. ‘Murderbot is eerder sarcastisch en droog. Dit leek me qua toon een stuk lichter dan The Northman en andere dingen die ik de laatste tijd heb gedaan.’

Murderbot is gebaseerd op The Murderbot Diaries, een sciencefictionboekenreeks van Martha Wells over een behoorlijk geavanceerde, overwegend hyperkapitalistische samenleving in de ruimte, verteld vanuit het perspectief van een beveiligingsrobot. Deze SecUnit onderscheidt zich van zijn soortgenoten, want sinds de robot zichzelf heeft gehackt kan het niet meer gecontroleerd worden door mensen. De cyborg noemt zichzelf in gedachten Murderbot, maar doet verder niets met zijn verworven vrijheid. In plaats daarvan probeert de SecUnit mensen zo veel mogelijk te negeren om zich onder te kunnen dompelen in de wereld van kitscherige soaps, want er staan tientallen gedownloade seizoenen op zijn server.

Toen Paul en Chris Weitz – de broers die in de jaren negentig bekend werden met American Pie en daarna voor hun script voor About a Boy een Oscarnominatie kregen – The Murderbot Diaries lazen vielen ook zij als een blok voor de cyborg. ‘Murderbot is wat mij betreft een groots literair personage,’ zegt Chris Weitz, die samen met zijn broer de video-interviews doet over hun nieuwe serie. ‘De toon van de boeken is zo specifiek en het personage is zo komisch eigenzinnig.’

Wat dat betreft past de reeks perfect in hun portfolio, meent Paul. Murderbot is sciencefiction, maar gaat tegelijkertijd over een vreselijk onhandig en ongemakkelijk personage. ‘Het ongemak is wat het komisch maakt. American Pie is ook een comedy over schaamte, eigenlijk staat het daar niet eens heel ver vanaf. Alleen gaat het bij die film om betrapt te worden door je ouders terwijl je iets heel gênants aan het doen bent, terwijl Murderbot bijvoorbeeld bang is om een speech te geven voor een groep mensen die allemaal naar je kijken.’

Omdat de boeken van Wells zo goed in elkaar zitten, was het volgens Chris niet lastig haar verhaal te vertalen naar het kleine scherm. ‘Het enige dat wij moesten doen was het niveau van haar werk halen en dat vast zien te houden.’ Wel moest de verhaallijn van Wells worden uitgebreid. All Systems Red, het boek waarop dit eerste seizoen is gebaseerd, is namelijk een novelle. Hierdoor was er te weinig materiaal om tien afleveringen van ongeveer een halfuur te vullen.

Toch besloten de makers om zich voor de serie te beperken tot dit boek. ‘Het verhaal eindigt namelijk op een perfect punt voor een seizoensfinale,’ vertelt Chris. ‘Daarom hebben we de wereld van Murderbot uiteindelijk groter gemaakt. Maar wel op zo’n manier dat we niet in herhaling vielen of enkel dingen verzonnen om de afleveringen te kunnen vullen.’ Zijn broer vult aan dat de makers het geluk hadden dat de auteur graag mee wilde werken aan de verfilming van haar reeks. ‘Als we een nieuw idee hadden, legden we het haar voor. Soms was ze het er direct mee eens, soms deed ze een andere suggestie. Hierdoor kon de serie een voortzetting van het boek worden.’

Iets wat echt moest kloppen, was de voice-over van Murderbot. De cyborg reageert namelijk vrijwel altijd met een onbewogen gezicht op mensen, maar in zijn hoofd worden ze genadeloos bekritiseerd. ‘We zijn weken bezig geweest om de stem precies goed te krijgen’, vertelt Skarsgård, die al in een vroeg stadium bij de serie betrokken was – naast hoofdrolspeler is hij ook een van de producenten. ‘Hoe respectloos, sarcastisch en sardonisch moest Murderbots stem zijn? Hoe recht voor z’n raap? Maar ook: in welke mate moesten we de voice-over gebruiken? Het was een lang en interessant proces om dit uit te vogelen.’

Dat Skarsgård Murderbot speelt, zal voor een deel van de boekenlezers overigens een kleine aanpassing vergen. Omdat de cyborg in de reeks van Wells geen specifiek gender heeft, zijn er talloze lezers die het personage met een vrouwelijke stem in hun hoofd lazen. Dat uitgerekend een van de knapste mannelijke acteurs van dit moment het personage op het scherm tot leven wekt, is dus opvallend. Al was het volgens Paul Weitz wel een logische keuze. ‘Ja, Alexander is prachtig en hij heeft een imposante fysiek, maar hij is ook een grote geek en een weirdo. Zijn persoonlijkheid staat haaks op zijn uiterlijk. Ook heeft hij een groot gevoel voor humor, terwijl hij tegelijkertijd opvallend afgemeten kan zijn, bijna robotachtig. En dat past natuurlijk perfect bij Murderbot.’