Prachtrol voor Samuel L. Jackson in The Last Days of Ptolemy Grey

En dan valt ook zijn laatst overgebleven houvast weg. Nadat Reggie wekenlang niets meer van zich heeft laten horen, blijkt dat hij – ogenschijnlijk zonder enige aanleiding – is doodgeschoten. Dan dient zich vanuit onverwachte hoek plotseling een nieuwe mantelzorger aan: weeskind Robyn (Dominique Fishback), die door een familielid van Ptolemy in huis werd genomen na de dood van haar ouders. Robyn moet in eerste instantie niets hebben van de wereldvreemde Ptolemy, maar als ze na een incident uit haar huis wordt gezet, is hij de enige bij wie ze nog terecht kan. Robyn is ook een ongewenste aanwezigheid geworden in haar omgeving, net als Ptolemy.

Langzaam ontstaat er een sterke band tussen de twee, terwijl Robyn vooral probeert Ptolemy te helpen bij het opschonen van zijn geheugenpaleis. Ze besluit zijn huis grondig op te ruimen en vergezelt Ptolemy naar een informatiebijeenkomst van een gesjeesde arts (Walton Goggins) die een behandelmethode heeft ontwikkeld waardoor mensen met dementie hun herinneringen – kortstondig – terugkrijgen. Er zit wel een keerzijde aan: zodra de behandeling is uitgewerkt, slaat de dementie nóg harder en genadelozer toe dan daarvoor.

Toch beschouwt Ptolemy de experimentele methode als enige – zij het tijdelijke – uitweg uit zijn miserabele bestaan. Hij wil ‘ontwaken’ uit zijn conditie en de dood van Reggie onderzoeken. Robyn is huiverig omdat ze ziet dat Ptolemy weliswaar enorm opleeft na elke behandeling, maar vervolgens steeds sneller terugvalt zodra die is uitgewerkt. De openingsscène van de serie belooft wat dat betreft weinig goeds, want in een flashforward zien we hoe Ptolemy zich klaarmaakt voor een hevig vuurgevecht.

De serie biedt Jackson de gelegenheid om te schitteren in twee verschillende rollen. Enerzijds zien we hem als een man die zijn grip op de werkelijkheid verliest, terwijl de tijdelijk opgebloeide Ptolemy zijn omgeving steeds inpakt met zijn charme. Hoewel we Jackson natuurlijk vooral associëren met die tweede rol excelleert hij juist in de wijze waarop hij de dementerende Ptolemy neerzet. Deze Ptolemy heeft geen spitsvondige oneliners om op terug te vallen, hij is verdwaald in zijn eigen bovenkamer. Het optreden van Jackson – zijn beste in jaren – krijgt nog eens extra glans dankzij de chemie met de al even weergaloze Fishback, die geen moment voor hem onderdoet.

The Last Days of Ptolemy Grey is een indrukwekkend drama dat met name overtuigt dankzij de ijzersterke manier waarop beide hoofdrolspelers hun personage gestalte geven. De uitwerking van het verhaal is soms wel wat onevenwichtig, met name Ptolemy’s flashbacks zijn enigszins slepend en langgerekt. Toch bevat de serie van Walter Mosley – die ook het gelijknamige boek schreef waarop de reeks gebaseerd is – boeiende bespiegelingen over het leven van een dementerende man die regelmatig geconfronteerd werd met racisme. Voor Jackson – die zich jarenlang inzette voor een verfilming – was het bovendien een project dat hem na aan het hart lag, omdat zijn moeder lange tijd kampte met een ernstige vorm van dementie.

The Last Days of Ptolemy Grey schaart zich daarmee in het rijtje van dementiefilms als The Father, Supernova en Still Alice. De ingrijpende thematiek leent zich uitstekend voor dramatisering en Jackson weet de tragiek van de ziekte op een zeer geloofwaardige manier invoelbaar te maken. Op zijn indrukwekkende cv mogen dan voornamelijk iconische filmrollen prijken, maar deze eerste seriehoofdrol smaakt beslist naar meer. En daarvoor heeft hij dat enorme brok charisma niet eens nodig.