Vincent Boy Kars: 'Hoe persoonlijker de inhoud, hoe universeler de film'

Hij is besluiteloos, kan niet plannen en doet te weinig met zijn leven. Filmmaker Vincent Boy Kars (1990) vond dat zijn vriend Metin eens van de bank moest komen om zijn ambities waar te maken. Hij kreeg een idee: als hij nu eens een maand lang de regie over Metins leven nam en alle belangrijke beslissingen voor hem zou nemen. Het resulteerde in Independent Boy (2017), een documentaire die dat proces volgt en daarmee interessante vragen oproept over succes en over de reikwijdte van filmmaken.

Met zijn eerste lange film zette de Rotterdamse regisseur iets in gang. Kars: ‘Ik voelde na Independent Boy dat ik iets in handen had. Wat, dat wist ik nog niet precies, maar ik wilde het onderzoek dat ik met de film gestart was voortzetten.’ Het zou een trilogie worden over de millennialgeneratie, bedacht Kars, waarin hij verschillende nieuwe vormen van filmmaken zou gaan uitproberen. ‘Ik wilde iets doen wat nog niet eerder was gedaan. Spelen met het medium.’

Deel 2 van de trilogie was Drama Girl (2020), een intrigerende cross-over tussen documentaire en speelfilm, waarin danseres en medemillennial Leyla de Muynck scènes uit haar eigen leven naspeelt. Feit en fictie lopen in elkaar over in deze verkapte therapiesessie, waarin De Muynck belangrijke levensgebeurtenissen herbeleeft en daarop reflecteert in gesprekken met Kars.

Daarna was het zoeken naar de juiste manier om de trilogie af te sluiten. Wéér een project doen waarin hij zelf als een van de personages zou fungeren, zag Kars aanvankelijk niet zitten. Hij kreeg het idee om een film te maken waarin hij de relatie van een stel zou testen (werktitel: Dream Couple). ‘Maar toen ik daaraan begon en een schets maakte van de personages merkte ik dat ik eigenlijk mezelf en mijn eigen relatie aan het beschrijven was,’ vertelt Kars. ‘Nederland zat toen net in de eerste coronalockdown, waardoor ik veel over mijn leven en over de eerste twee films begon na te denken. Ondertussen liep ik zelf ook tegen enkele dingen aan, dus ik voelde sterk de behoefte om aan mezelf te werken en in therapie te gaan. En toen dacht ik: als ik dat nou eens doe in de laatste film?’

En zo ontstond het idee voor Future Me, een ambitieuze en hyperpersoonlijke mix van fictie en documentaire die in meerdere lagen wordt verteld: er zijn scènes waarin Kars met zijn therapeut praat, er is een fictieve verfilming van Kars’ leven met Martijn Lakemeier in de rol van de regisseur en er is een deel waarin Kars zichzelf speelt tegenover acteurs die moeten doorgaan voor zijn overleden vader (Leopold Witte), zijn moeder (Saskia Temmink) en zijn vriendin (Damaris de Jong).

Vooral die laatstgenoemde laag is interessant, omdat Kars daarin de controle over zijn film uit handen geeft. ‘Om zelf in een kwetsbare positie te kunnen komen – vergelijkbaar met die van Metin en Leyla uit de eerste twee films – moest ik op zoek naar een manier om even de grip te verliezen.’ De scènes waarin hij zichzelf speelt liet Kars daarom regisseren door iemand anders: Peter de Baan, bekend van het tv-programma De vloer op.

‘Bij de opnames voor dat deel van de film wist ik van tevoren dus niet wat me te wachten stond, ik ging er helemaal blanco in,’ vervolgt Kars. ‘Dat was heel apart, al raad ik andere filmmakers niet aan om dit te doen. Tegelijkertijd leverde het heel veel spanning op, want juist die onwetendheid gaf een ontzettende kick en leverde interessante scènes op. Bovendien had ik dit nog niet eerder geprobeerd als filmmaker, het was een nieuwe manier om mezelf te uiten.’

Bang dat het filmpubliek hem zou wegzetten als navelstaarder of zou vinden dat hij zichzelf wel erg serieus nam, was Kars niet. ‘Daar hield ik rekening mee en sommige mensen die de film gezien hebben vinden dat inderdaad. Ze voelen zich er ongemakkelijk bij. En ergens snap ik die weerstand ook wel, want als iemand anders zo’n film had gemaakt, zou ik ook m’n bedenkingen hebben. Maar dit is een trilogie over de millennial, die een sterke behoefte heeft aan zelfontplooiing. In therapie gaan en dit filmen vond ik erg goed bij die generatie passen. Daarom dacht ik: fuck it, ik ga er gewoon helemaal voor.’

‘Bovendien heb ik de film ook voor mezelf gemaakt,’ vervolgt Kars. ‘Om te kunnen groeien als persoon én als maker. Zonder vooropgezet idee over wat ik de kijker precies wil meegeven ben ik in het diepe gesprongen. Dat was ook de insteek van de trilogie: onderzoeken, experimenteren, intuïtief bezig zijn en achteraf bekijken: waar zijn we nu eigenlijk doorheen gegaan? Zo hield ik mezelf steeds een spiegel voor en uiteindelijk hoop ik dat de film ook een spiegel is voor de kijker. Want ik geloof ook: hoe persoonlijker de inhoud, hoe universeler de film.’