'Een debuut dat de weg opent naar een creatieve en succesvolle carrière.’ Zo luidde het oordeel van de Gouden Kalverenjury, toen die in 1989 Mike van Diems afstudeerfilm Alaska bekroonde met de prijs voor de beste korte film. De ingenieus vertelde thriller over een heimelijke affaire en het web van intriges daaromheen (gratis te zien op de Eye Film Player) was inderdaad veelbelovend. De mooie belichting, de slimme montage, de strak uitgekiende cameravoering; dit was het werk van een talentvol regisseur met grote ambities.
Die ‘creatieve en succesvolle carrière’ volgde dan ook snel: Van Diem (1959) regisseerde acht afleveringen voor de iconische televisieserie Pleidooi en maakte vervolgens in dienst van het succesvolle productiebedrijf First Floor Features (Flodder, Amsterdamned) zijn speelfilmdebuut: de epische filmklassieker Karakter (1997), een van de slechts drie Nederlandse producties ooit bekroond met de Oscar voor beste niet-Engelstalige film.
Maar na dat klinkende succes bleef het lang stil. Van Diem regisseerde weliswaar een aantal van de betere commercials (bijvoorbeeld een van de beroemde ‘Even Apeldoorn bellen’-reclames van Centraal Beheer), toch duurde het maar liefst achttien jaar voordat hij met een tweede film op de proppen kwam. Dat werd De surprise (2015), een eigenzinnige romantische komedie met in de hoofdrollen Jeroen van Koningsbrugge en Georgina Verbaan.
De lange pauze wijt Van Diem zelf aan kieskeurigheid en een afwachtende houding, zo vertelt hij in interviews. Maar ook aan het feit dat het Hollywood waar hij als de nieuwe hotshot-regisseur naar verkaste na het succes van Karakter, niet de droomfabriek was die het pretendeerde te zijn. Projecten die hij kreeg aangeboden waren niet naar zijn smaak of strandden in de beginfase van productie. Het Amerikaanse studiosysteem bleek niet aan hem besteed.