Dear Home of Scars: Ghanese kunstenaar maakt de koloniale erfenis in Ghana zichtbaar

Een stuk treinspoor als een litteken door het landschap. Zo omschrijft kunstenaar Ibrahim Mahama (1987) een van zijn kunstwerken. Hij is bezig met het aanleggen van een kort stuk spoor in Tamale, zijn geboorteplaats in het noorden van Ghana, waar oude treinwagons op zullen komen te staan. Met dit werk verwijst hij naar de koloniale geschiedenis van het land: tijdens de Britse koloniale periode (1821-1957) vervoerden treinen goederen van het noorden naar het zuiden van het land, om daar verscheept te worden naar Europa. 

In de korte documentaire Ammodo: Dear Home of Scars van Marina Meijer zien we hoe Mahama het kunstwerk opbouwt en in gesprek gaat met de gemeenschap over het idee erachter. In zijn werk maakt Mahama de koloniale erfenis in Ghana zichtbaar door oude objecten en beelden te hergebruiken. Hij licht uit welke rol die spullen hebben ingenomen in de geschiedenis van het land en wat ze hebben achtergelaten in de maatschappij.

Door de treinen en een stuk spoor opnieuw tentoon te stellen, reflecteert de kunstenaar op wie er van de infrastructuur profiteerde: niet de Ghanezen zelf, aangezien de treinen niet dienden voor personenvervoer, maar alleen de kolonisten, die winst maakten met de Ghanese grondstoffen. De prachtige shots in de documentaire waarop Ghanezen te zien zijn die op het spoor staan of een oude wagon betreden, zijn dan ook enigszins confronterend.

Mahama is een van de belangrijkste hedendaagse Afrikaanse kunstenaars en maakt werk over de hele wereld, vaak grote installaties die in de openbare ruimte staan. Hij transformeert oude objecten tot nieuwe plekken die erom vragen betreden en gebruikt te worden. De materialen in zijn werk zijn veelal verweven met de koloniale geschiedenis van Ghana, zoals jutezakken waar goud, cacao of kolen in vervoerd werden. In Tamale staat ook zijn Red Clay Studio, een groot gebouw gemaakt van typische Ghanese rode bakstenen. Binnenin zijn verschillende ruimtes te vinden, waaronder oude treinstellen die nu dienen als klaslokalen, bibliotheken of workshopruimtes. Op het terrein van de studio vinden we nu dus ook de beladen spoorweg.