Samen alleen: intiem portret van een gratis kapper voor ongedocumenteerden

Ze werken, soms doen ze een opleiding, maar uiteindelijk lopen hun dromen stuk op dat ene woord: papieren. Zonder papieren lukt het de Noord-Afrikaanse mannen die de hoofdrol hebben in de korte documentaire Samen alleen niet om hun dromen waar te maken. Regisseur Myrthel van der Ploeg (1988) filmde ze in een inloophuis in Utrecht, waar een van hen, Arbi, elke week gratis knipt en scheert.

Het resultaat is een heel intiem portret. Er is warmte en vriendschap tussen de mannen, tegelijkertijd moet iedereen het alleen rooien. Hoe karig je leven er dan uit kan zien, blijkt als we zien waar Arbi zelf slaapt: in een slaapzak in een lege Boedelbak. Toch is Samen alleen geen zielig verhaal: wat beklijft zijn de charismatische hoofdpersonen en hun vanzelfsprekende band, prachtig vastgelegd door cameraman Rogier Timmermans. 

‘Hier in Utrecht hebben ongedocumenteerde mannen een nogal slechte reputatie,’ vertelt Myrthel van der Ploeg aan de telefoon. ‘Ik wilde meer over ze weten. Die jongens zitten samen op een bankje op straat, maar waar hebben ze het over? Ik ben toen een hele tijd met ze gaan chillen, een paar maanden lang wel, en uiteindelijk heb ik gefilmd in Arbi’s gratis kapsalon, waarbij een tolk voor me vertaalde waar hun gesprekken in het Arabisch over gingen. Het was echt een verrassing voor me hoe intiem en kwetsbaar deze mannen met elkaar zijn. En dat vind ik heel mooi om in de film te delen. Dat zie je namelijk niet als je ze buiten op een bankje ziet zitten.’

Van der Ploeg heeft met de verschillende personages ook de verschillende fases van het migrant zijn willen verbeelden. ‘Arbi’s jongste cliënt is net aangekomen in Nederland en zit vol enthousiasme; Arbi zelf is al vaak teleurgesteld, die is realistischer. Wat ik uiteindelijk wil laten zien: deze jongens zijn niet hun problematiek. Ze zijn mensen.’