Regisseur Norma Percy deelt bij Sheffield DocFest de geheimen van het vak

Norma Percy was op Sheffield DocFest uitgenodigd om samen met uitvoerend producent Lucy Hetherington en mederegisseur Lotte Murphy-Johnson in gesprek te gaan met Britse journalist Nina Hossain over hoe zij wereldbepalende politieke verhalen tot leven brengen op het scherm. Het werd een geanimeerd gesprek, want de 83-jarige Percy heeft een scherp geheugen, gevoel voor humor en veel vermakelijke anekdotes over haar decennialange carrière.

Als een van de meest invloedrijke politieke documentairemakers van onze tijd is Norma Percy al veertig jaar bepalend voor de manier waarop wereldgebeurtenissen op het scherm worden vastgelegd. Ze weet de kijker mee te nemen naar het menselijk drama achter politieke beslissingen. Met baanbrekende documentaireseries als The Death of Yugoslavia (1995), Putin and the West (2023) en recent Israël en de Palestijnen: De weg naar 7 oktober.

Percy wist deuren te openen van kamers waar niemand anders komt. Ze sprak met wereldbepalende figuren als Poetin, Milošević, Zelensky en twee Clintons. Hoe kwam ze terecht in de kamers waar grote besluiten worden genomen, en hoe kreeg ze politici zover dat ze de waarheid vertelden over wat er in die kamers gebeurde?

Vraag: 'Wie was de meest bevredigende of verrassende persoon die u hebt geïnterviewd?'

Antwoord: 'Bill Clinton was mijn absolute favoriet. We wilden hem als eerste voor onze serie Endgame in Ierland, wat een beetje een bijzaak was voor een Amerikaanse president. Maar ze gaven ons zijn contactgegevens en we kregen zelfs een interview met hem, zes weken nadat hij president was geworden. Maar het was echt heel apart, Hillary deed mee aan de Senaatsverkiezingen en hij was helemaal alleen in zijn huis in Westchester. Er was niemand, op een stuk of zes beveiligers na. Hij hunkerde naar een publiek. Het interview ging dan ook heel erg goed. Met elke vraag verdiepte het gesprek zich. En hij had een geweldig geheugen.'

'Tijdens het wisselen van de filmrol begon hij te praten over een gedicht van Seamus Heaney dat was gebaseerd op een Griekse mythe. Hij vertelde over deze mythe alsof het hemzelf was overkomen, en hij citeerde het gedicht foutloos. Maar het allerleukste was toen hij klaar was met filmen en ons een rondleiding gaf door het huis. Hij wilde namelijk niet dat we weer weggingen.'

'Bij een foto van Camp David met de Israëlische premier Barak zei hij plotseling: "o, ik was zo dicht bij vrede in het Midden-Oosten, ik was er zo dichtbij." En het was duidelijk dat dit hem 's nachts wakker hield. Dat bracht me op het idee voor de volgende serie, want ja: iets waar Bill Clinton 's nachts wakker van ligt, dat verhaal wil je horen.'

Vraag: 'Hoe zet u brieven in om mensen aan het praten te krijgen?' 

Antwoord: 'Je moet gewoon laten zien dat je alle informatie die je kunt vinden over hen hebt. En dat je geïnteresseerd bent in specifieke stukjes ervan. Anders krijg je een preek – van de Serviërs bijvoorbeeld, die zouden beginnen in 1389 als je vraagt ​​naar een persoonlijk verhaal.'

'Je kunt niet zomaar zeggen, vertel me de interessante dingen die je zijn overkomen toen je ambassadeur in Rusland was. Je moet zeggen: herinner je je die keer dat ze je daadwerkelijk meenamen naar een bijeenkomst in het Kremlin, toen het de verjaardag van de premier bleek te zijn? En allereerst laat je zien dat je weet waar je het over hebt.'

Vraag: 'Heeft u ooit het gevoel gehad of geweten dat u werd voorgelogen?'

Antwoord: 'Ja. Maar verrassend genoeg ben je je daar meestal niet van bewust. Ik bedoel, meestal vertellen mensen feiten die op zich kloppen – ze geven er alleen een draai aan die niet klopt. Een klassiek voorbeeld waarbij we werden voorgelogen was Milošević. We hadden echt twee jaar gewacht op het interview. Hij gaf ons een uur, maar alles eraan was een leugen.'

'Maar gelukkig hadden we Borisav Jović ook geïnterviewd. Om de een of andere reden genoot hij er echt van om je te vertellen wat hij met Milošević had uitgespookt.'

Vraag: 'Herinnert u zich interviewees die door hun toezegging om mee te werken aan uw documentaires andere mensen overtuigden om ook hun verhaal te vertellen?'

Lucy Hetherington, uitvoerend producent van Norma Percy: 'Toen we onze eerste Poetinserie maakten, was het derde seizoen erg lastig omdat we die wilden doortrekken tot aan de grootschalige invasie van Oekraïne. De oorlog was op dat moment natuurlijk in volle gang: we wilden Boris Johnson, president Zelensky, Jens Stoltenberg, en ze zeiden allemaal: nee, nee, nee, we gaan niet praten tenzij iemand anders het doet. En Norma wist Bill Burns ervan te overtuigen het te doen als iemand anders binnen de Amerikaanse regering het deed. Dus we wisten nummer drie van Buitenlandse Zaken ervan te overtuigen het interview te doen. En plotseling hadden we hem, we hadden Bill Burns, en toen zei Stoltenberg: o, nou, als je Bill Burns hebt, doe ik het. Toen kwam Boris, toen Ben Wallace, en plotseling hadden we Zelensky, en plotseling hadden we daadwerkelijk een film. Maar als je dat ene gelukje niet had gehad bij Buitenlandse Zaken – ik weet eerlijk gezegd niet of we dan een film had kunnen maken.'