In Plastic dromen, de tweede documentaire uit de Teledoc Campusreeks van NPO Doc, onderzoekt maker Max Ploeg de gecompliceerde band tussen twee jonge kunstenaars.

Pablo Cantatore en Antonius Janssen zijn naast kunstenaars ook de bedenkers van de statiegeldbak, een felgele afvalbak waarin lege flessen en blikjes netjes worden achtergelaten voor zwervers om te pakken.Terwijl hun uitvinding daklozen helpt op een waardige manier statiegeldflesjes te verzamelen, stelt het succes hun vriendschap en artistieke vrijheid op de proef.

In de documentaire over hun vriendschap, Plastic dromen, staat vooral Cantatore centraal, een kleurrijk karakter dat bruist van ideeën. Samen met Janssen richtte hij een bedrijf op rond de felgele bakken. Maar hoe langer het duo zich op de onderneming stort, hoe meer frictie er tussen hen ontstaat. De vraag rijst: wat ben je bereid op te offeren voor je idee?

En precies dat spanningsveld intrigeerde maker Max Ploeg. ‘Ik had nooit nagedacht over statiegeld. Dus van een persoonlijke interesse is niet te spreken. Maar ik heb wel een fascinatie voor mensen die bezeten zijn van hun idee. En dat is Pablo zonder twijfel.’

De documentaire opent met duizenden weggegooide blikjes, die onder begeleiding van klassieke muziek gesorteerd worden in een fabriek. Dat spel van tegenstellingen zet de toon voor de hele film. Iets moois maken met afval, creativiteit inzetten voor iets commercieels. Ook het contrast tussen de hoofdpersonen zorgt voor spanning én humor. Waar Janssen wil ‘doorblazen’ en zich wil storten op het bedrijf, droomt Cantatore over het maken van een gigantische tompoes en een bloemkoolbowlingbal.  

Toch wilt Ploeg zelf geen kant kiezen. ‘Ik denk niet dat de een meer schuld heeft dan de ander, dat wil ik ook niet overbrengen. Gek genoeg ligt mijn sympathie soms bij de een, terwijl ik de ander beter begrijp. Ik hoop dat het ook zo voor de kijker zal zijn.’

Plastic dromen volgt tot slot de tweezijdigheid van Cantatore. Hij ziet het bedrijf als ‘de broccoli die je moet eten, voordat je aan het toetje mag beginnen’. Dat lekkers krijgt vorm in een toren van Canta’s, een kunstproject als verwijzing naar zijn eigen achternaam. ‘De Cantatoren is zo’n belangrijke lijn in het verhaal, omdat het iets zegt over de drijfveren van Pablo. Daardoor begrijp je hem beter. Want of het nou via die Canta’s is of via de gele bak, bij hem draait alles om gezien willen worden. Juist daarom is het schrijnend dat Pablo zich uiteindelijk buitenspel gezet voelt in zijn eigen onderneming.’

Leert de kijker iets van deze film? Ploeg twijfelt. ‘Ik wilde vooral laten zien hoe het proces verliep. En hopelijk roept het vragen op over dilemma’s zoals is het wel goed om zoveel geld te verdienen aan het helpen van daklozen.’ Zelf haalde hij er in ieder geval wel iets wezenlijks uit: ‘Een vriendschap met Pablo.’

Plastic dromen

maandag 6 oktober

NPO 2 23.15-23.50

de nieuwste documentairetips in je mailbox?