Donald Trump bemoeit zich stevig met de Zuid-Afrikaanse politiek en omringt zich met rijke Zuid-Afrikanen als Elon Musk, Peter Thiel en David Sacks. Waarom eigenlijk? Dat onderzoekt Bram Vermeulen in de nieuwste aflevering van Frontlinie. Hij wist een aantal opmerkelijke figuren te spreken te krijgen, in de eerste plaats Errol Musk, de vader van Elon. De rijkste man ter wereld en de president van de VS hadden toen Vermeulen op reis ging naar Zuid-Afrika nog een warme band, inmiddels is die een stuk complexer geworden. Ook de relatie tussen Musk junior en senior is ingewikkeld, zegt Vermeulen. ‘In zijn biografie vertelt Elon Musk dat zijn vader hem en zijn moeder zowel fysiek als mentaal mishandelde. Daarom vertrok hij op zijn achttiende uit Zuid-Afrika. Lange tijd hadden ze helemaal geen contact. Errol woont in een enorme villa en heeft geen goed woord over voor Zuid-Afrika en waar het land heen gaat. Hij spuit samenzweringstheorieën en racistische denkbeelden. Dat geeft veel inzicht in wat voor soort familie Elon is opgegroeid.’
En Vermeulen viel nog iets anders op. ‘Hoe langer je met die man rondhangt, hoe meer je doorkrijgt dat de vader van Elon Musk niet op Elon Musk lijkt, maar veel meer op Donald Trump. Hij praat voortdurend over zichzelf en beweert voortdurend dingen die niet waar zijn. Toen dat ik dat aan Errol Musk voorlegde, begon hij te glunderen van trots. Als je kijkt naar de felheid van de ruzie die speelt tussen Elon en Donald Trump, zie je een herhaling van het conflict dat hij met zijn vader heeft gehad.’
De politieke denkbeelden van vader Musk en een groepje witte Zuid-Afrikanen die zichzelf Boeren noemen (maar meestal helemaal geen boeren zijn) worden via sociale media overgenomen door allerlei rechts-radicale groeperingen in Europa en de VS, en ook door Trump. ‘Trump bood witte Zuid-Afrikanen een vluchtelingenstatus aan omdat er een “witte genocide” gaande zou zijn in Zuid-Afrika. Een leugen, maar waarom zegt hij dat?’ Het antwoord daarop ligt vermoedelijk in Den Haag. Een groep Zuid-Afrikaanse advocaten voert aan het Internationaal Gerechtshof een rechtszaak tegen Israël, dat het beschuldigt van genocide in Gaza. ‘Zuid-Afrikanen hebben zich historisch gezien altijd verwant gevoeld met het Palestijnse volk. Maar Trump is natuurlijk op de hand van Israël. Al die politieke druk en misinformatie is eigenlijk Trumps manier om tegen Zuid-Afrika te zeggen: laat die zaak vallen, dan krijgen jullie een mooie trade deal.’