In de podcast De vrouwen van Saramacca zoekt journalist Jeannine Julen, samen met podcastmaker Dija Kabba, haar verzwegen en vergeten Surinaamse familieverleden uit.

Trouw-journalist Jeannine Julen heeft een grote Surinaamse familie. Haar moeder kwam uit een gezin van twaalf en haar broers en zussen kregen bijna allemaal zelf ook weer vijf kinderen. In de podcast De vrouwen van Saramacca vertelt ze wat voor soort familie het is. Ze houden van delen en zijn hartelijk. Tot het moeilijk wordt: dan slaat de deur dicht, echt persoonlijk worden doen ze niet. Ze zijn zorgzaam, direct, komen graag goed voor de dag en zijn echte verhalenvertellers. Maar sinds de dood van haar grootmoeder Lena is de familie een beetje uit elkaar gevallen.

Julen wil haar familiegeschiedenis uitzoeken, in eerste instantie om de familie dichter bij elkaar te brengen. Maar al snel blijkt dat haar Nederlandse nieuwsgierigheid niet overal op prijs wordt gesteld. Dat ze toch besluit door te duwen, maakt de podcast spannend, helemaal als je samen met Julen begint te begrijpen waarom sommige dingen worden stilgehouden.

Dat begint al met haar inmiddels overleden oma Lena. Julen zag haar als een geliefde matriarch, maar al snel hoort ze van familieleden dat ze haar kinderen en kleinkinderen keihard aanpakte. Ze was niet alleen onredelijk streng, maar gebruikte ook fysiek geweld. Haar nicht, die vroeger bij haar oma in huis woonde, vertelt dat ze een keer een maand niet naar school kon omdat haar oma haar met een koekenpan in het gezicht had geslagen.

Trouwfoto van grootouders

Ook laten familieleden in de gesprekken dingen doorschemeren over winti, een traditionele Afro-Surinaamse religie. Die was nog tot 1971 verboden en wordt nog steeds in mysterie gehuld. Al deze geheimen en patronen hebben hun oorsprong in het koloniale verleden en de slavernij, leren we als de podcast vordert. Het optreden tegen opstandige kinderen, het zwijgen, het verzwijgen: allemaal komt het voort uit een diep wantrouwen tegen de witte mens, de bakra. En dat wantrouwen was lange tijd ook volledig terecht. Wanneer Julen met podcastmaker Dija Kabba naar Suriname reist, komt ze erachter dat zij zelf ook als een bakra wordt gezien.

De vrouwen van Saramacca is niet de eerste podcast over een familiegeschiedenis tegen de achtergrond van het koloniale verleden. Maar Julen vertelt het verhaal echt van binnenuit en gaat veel verder dan zoeken in archieven. Ook de keus om de geheimen van winti verder te ontrafelen geeft het verhaal een extra laag mee. Tel daarbij het vakmanschap van podcastmaker Kabba (Niemandsland) op en je wordt als luisteraar meegevoerd naar een kant van Suriname die (in ieder geval voor veel bakra’s) tot dusver verborgen bleef.

meer podcasts over het koloniale verleden

de podcastgids in je mailbox?