Salo Muller – Nee is misschien: strijder voor vergoeding van Joodse oorlogsslachtoffers

Salo Muller maakte naam als fysiotherapeut van Ajax. Hij trad er in 1958 in dienst, toen de spelers nog op de fiets naar de training kwamen bij stadion De Meer en werd er hun masseur en vertrouweling. In 1972, tijdens de gouden Ajaxjaren nam hij na de tweede Europa Cup 1-winst ontslag uit onvrede over zijn salaris. Sportartsen en fysiotherapeuten hadden in die tijd nog niet zo’n status als tegenwoordig. Muller begon toen een eigen praktijk, was dertig jaar hoofdredacteur van Fysioscoop en schreef ook boeken over zijn vak en de tijd bij Ajax, waarvan hij het Joodse imago bleef koesteren.

Over zijn oorlogsherinneringen schreef hij Tot vanavond en lief zijn hoor, de woorden waarmee zijn moeder de zesjarige Salo afzette bij de kleuterschool. Zij werd later die dag in 1942 opgepakt bij een razzia, hij zag haar en zijn vader nog even terug bij de Hollandsche Schouwburg, voordat ze naar Westerbork werden gedeporteerd en vervolgens in Auschwitz vermoord. Zelf werd hij uit de crèche aan de overzijde gered van deportatie, en overleefde de oorlog op acht onderduikadressen. Na de bevrijding volgde Salo uiteindelijk een opleiding heilgymnastiek en massage.

Toen Muller in 2014 las dat de Franse spoorwegen Holocaustoverlevenden en nabestaanden in de Verenigde Staten zestig miljoen dollar moesten betalen, ging hij van NS soortgelijke schadevergoeding eisen. NS had in de oorlog de Duitse bezetter geld (van Joden afkomstig, omgerekend naar nu zestig miljoen euro) laten betalen voor het transport van Joden naar Westerbork. In 2019 ging het spoorbedrijf, beducht voor imagoschade door een proces, overstag en zegde toe vijftig miljoen uit te keren aan slachtoffers en nabestaanden. Salo Muller ging door, en wil samen met een Duitse advocaat ook Deutsche Bahn alsnog schadevergoeding laten betalen. Hoe vasthoudend de nu 89-jarige te werk gaat (’Als excuses gemeend zijn, moet men ook betalen’) is te zien in Salo Muller – Nee is misschien.