Na tientallen prijzen op filmfestivals wereldwijd maakt de aangrijpende documentaire No Other Land nu ook kans op een Oscar. De film over de stelselmatige Israëlische verwoestingen van nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever verdient alle aandacht.

Bulldozers die huizen slopen terwijl de mensen die er in wonen machteloos toekijken. Een waterbron die wordt volgegoten met cement. Met je schoenen aan slapen, zodat je meteen kan wegrennen als er ’s nachts weer eens op de deur wordt gebonsd door dreigende soldaten.

Voor de Palestijnse activist en journalist Basel Adra (1996) behoort het tot de dagelijkse realiteit. Al decennialang wordt Masafer Yatta, een woongebied voor zo’n 2500 Palestijnen in het zuiden van de Westelijke Jordaanoever, onderdrukt door het Israëlische leger. Huizen worden vernield, scholen worden gesloopt, om zogezegd plaats te maken voor ‘militaire trainingsgebieden’. In werkelijkheid wordt het gebied op brute wijze vrijgemaakt voor illegale kolonisten.

In 2019 besluit Adra zijn camera op te pakken om de onderdrukking te filmen – in navolging van zijn vader, die al sinds de jaren negentig de Israëlische terreur in Masafer Yatta vastlegt. Diens oude beelden worden knap verweven met het nieuwe materiaal van Adra in de aangrijpende documentaire No Other Land.

Bijzonder is dat de film werd gemaakt door een collectief van Palestijnse en Israëlische filmmakers. Centraal in de film staat de opbloeiende vriendschap tussen Adra en de Israëlische journalist Yuval Abraham, die verslag doet van de penibele situatie in Adra’s thuisgebied. In de documentaire werken de twee uitvoerig samen om dit verhaal de wereld in te krijgen. Maar ze bespreken ook de pijnlijke verschillen tussen hen: Adra zit vast in bezet gebied, terwijl Abraham vrij is om te gaan en staan waar hij wil.

De kracht van de film schuilt vooral in de onomwonden, maar ook onsentimentele manier waarop alles in beeld wordt gebracht. Als kijker ben je simpelweg in het gezelschap van Adra en Abraham, die je door hun onverwachte connectie bovendien laten hopen op een betere toekomst – ondanks alles.

Na de prijzenregen op verschillende filmfestivals werd midden januari duidelijk dat de film ook is genomineerd voor een Oscar, in de categorie beste documentaire. Winst zou de ultieme bekroning zijn op het gedurfde werk van de makers, die sinds de première van de film naast lof ook doodsbedreigingen ontvingen. De film speelt zich af in het hart van het Israëlisch-Palestijnse conflict, een onderwerp dat gevoeliger dan ooit ligt. Dat blijkt ook uit het feit dat er in de Verenigde Staten nog altijd geen distributeur is die het aandurft om de film daar uit te brengen. Laten we hopen dat de film desondanks de prijs binnen weet te slepen, want dit soort cinema verdient het hoofdpodium.

No Other Land

No Other Land is te zien op Picl.

de nieuwste documentairetips in je mailbox?