Onvoorwaardelijk: Yolanda is verliefd op een ter dood veroordeelde moordenaar

‘Voor Billy ben ik ook zijn eerste liefde,’ zegt Yolanda trots. Yolanda, een Nederlandse vrouw van middelbare leeftijd, leerde Billy kennen via de site Write A Prisoner. De ter dood veroordeelde Billy heeft Yolanda ten huwelijk gevraagd en zij heeft ja gezegd. Ze heeft hem nog nooit aangeraakt, maar noemt hem volmondig haar echtgenoot – ‘mijn vent’ zelfs.

Onvoorwaardelijk volgt Yolanda. In haar klinisch ingerichte appartement thuis in Nederland, maar ook bij Billy: in de gevangenis ziet ze hem achter glas en spreken ze elkaar via de telefoon. Hun woorden zijn groots en meeslepend: het heeft zo moeten zijn, zij zijn elkaars ultieme droom. Yolanda gaat ook naar Billy’s geboortehuis, zoekt een vriend van hem op en ontmoet een andere vrouw die getrouwd is met een man op death row. Uiteindelijk neemt Yolanda zelfs een tatoeage, met de tekst Always, Billy.

Regisseur Elena Lindemans laat er ondertussen geen misverstand over bestaan wat voor man Billy is: we horen de politieverslagen van zijn extreme gewelddaden. Billy kwam als twintigjarige al levenslang vast te zitten vanwege de zware mishandeling van een zestienjarig meisje; in de gevangenis heeft hij vervolgens in de loop der jaren meerdere bewakers aangevallen en er zelfs een vermoord. Yolanda gelooft Billy’s afgezwakte versie van al die gruwelijke feiten, en wijst op zijn moeilijke jeugd. Maar ook zij vraagt zich op een gegeven moment af wat ze aan het doen is.

Met haar stugge kapsel, vlinderbril en bloedserieus voorgedragen Neder-Engels lijkt Yolanda bijna een fictief personage, toch weet Elena Lindemans haar met respect in beeld te brengen. Lindemans is overigens geen onbekende in de gevangenis: ze maakte eerder In de TBS en Ik heb het niet gedaan. Met Onvoorwaardelijk heeft ze een heel knappe documentaire gemaakt. Als kijker blijf je maar twijfelen: is Yolanda nou zielig, een slachtoffer? Of weet ze precies waar ze mee bezig is?