Batoul Karbijha maakte een indringende documentaire over de zoektocht naar haar zus Maysoon, die als vluchteling verdween op de Middellandse Zee.

Heeft het maken van deze documentaire je geholpen met het verdriet om je zus?

Batoul Karbijha‘Ja. Voordat ik deze film maakte was het voor mijn familie bijna onmogelijk om over mijn zus te praten. Het is nog steeds moeilijk, maar het is wel veel makkelijker geworden. Ook voor mij, ik kon voorheen nog geen twee zinnen over Maysoon zeggen zonder te huilen. Ik kan er nu beter mee omgaan.’

Hoe is dat proces gegaan?

‘Door de camera vast te houden had ik een manier om met mijn familie te praten. Ik kon me daarachter verschuilen. En omdat ik onderzoek deed kon ik hen daar weer van op de hoogte houden, en het met anderen veel over Maysoon hebben.’

Wat hoop je dat kijkers leren van je film?

‘De film is deels vanuit boosheid ontstaan. Het voelde alsof we altijd behandeld worden als een nummer, niet als mensen met een gezicht. Terwijl we je buren of collega’s kunnen zijn. Door ons familieverhaal te vertellen komen we heel dichtbij. En dan realiseer je je misschien dat het iedereen kan overkomen. Ik wilde laten zien dat mensen die vermist raken op de Middellandse Zee ook gewoon mensen zijn met een leven, met moeders, broers en zussen. Ik wilde een gezicht geven aan de cijfers die je op het nieuws ziet: zo en zoveel vluchtelingen vermist. En ik wilde laten zien dat we hier echt niet naartoe komen voor een “betere toekomst”. Want dat is het niet, als je leven verwoest is.’

Je hebt ervoor gekozen om het de kijker niet makkelijk te maken, met beelden van de boot die kapseist en verdronken vluchtelingen. Waarom?

‘Dat is een belangrijke vraag. Eigenlijk was al het materiaal dat ik in handen kreeg moeilijk om te kijken; er zitten hartverscheurende scènes met mijn familie bij. En er was de vraag of we sommige beelden wel mochten laten zien. Maar ik vond dat noodzakelijk, om de boodschap over te brengen. De beelden van kapseizende boten staan gewoon op YouTube, maar mensen voelen daar pas iets bij als ze het aan iemand kunnen relateren. En waarom zou ik dingen mooier maken dan ze zijn? De film is een stuk mooier dan de feiten. En als er al iemand is die deze beelden niet zou moeten zien, ben ik het en mijn familie – niet de kijker. Ik heb het over verdronken mensen die met minder respect dan de meeste dieren zijn begraven. Het spijt me als dat moeilijk is om naar te kijken, maar dit is de werkelijkheid.’

de nieuwste documentairetips in je mailbox?