De vijftig beste films op HBO Max

Navalny laat de periode zien vlak na de vergiftiging van Aleksej Navalny: Ruslands beroemdste oppositieleider. Regisseur Daniel Roher volgt het maandenlange herstel van de  hoofdpersoon tot aan zijn terugkeer naar Rusland in januari 2021. Aan de hand van archiefbeelden en video-opnamen van Navalny’s anticorruptieorganisatie Fond Borby S Korruptsiyey en zijn familie schetst Roher de opkomst van president Vladimir Poetins grootste nog levende rivaal, die nu alweer twee jaar in een Russisch strafkamp zit. Nu Rusland afglijdt naar een totalitair regime van Noord-Koreaanse snit klinkt Navalny’s boodschap aan het Russische volk niet meer zo hoopvol als ten tijde van de filmopnamen, maar wel des te urgenter: ‘Geef niet op.’ Bekroond met de Oscar voor beste documentaire.

We schrijven 10191 en om uit te leggen hoe de verhoudingen in het heelal dan liggen heb je een heel boek nodig (dat van Frank Herbert, uit 1965, waarop deze film gebaseerd is) of twee films, want regisseur Denis Villeneuve is met deze film pas op de helft van het boek. Dune heet namelijk eigenlijk Dune Part 1 en gaat over de hero’s journey van de adellijke Paul Atreides (Timothée Chalamet), die het op woestijnplaneet Arrakis onder meer moet opnemen tegen opstandige Fremen, troepen van de intergalactische keizer en gigantische zandwormen. Dune balanceert continu op het randje van indrukwekkend en potsierlijk, gaat daar een enkele keer ook overheen, maar verveelt geen seconde (van de ruim tweeënhalf uur) en is adembenemend mooi gefilmd.

De zwarte messias uit de titel is Black Panther Fred Hampton en zijn Judas is Bill O’Neal, een kruimelcrimineel die eind jaren zestig door de FBI wordt geronseld om te infiltreren bij Hamptons afdeling van de Black Panther Party for Self-Defense in Chicago. Waargebeurd, wat deze tragische geschiedenis nog aangrijpender maakt. Fraai geschoten en genuanceerd verteld, maar de allergrootste troef van de film is acteur Daniel Kaluuya (Get Out), die eindeloos veel kanten van Hampton laat zien – bevlogen, strijdbaar, verliefd, verlegen, etc – en voor zijn rol terecht werd onderscheiden met een Oscar (voor beste bijrol).

Zoë Kravitz speelt in deze HBO Max-productie de rol van ‘voice stream analist’ Angela, die bij bij een techbedrijf werkt dat slimme speakers produceert. Haar voornaamste werkzaamheden bestaan uit het analyseren van foutjes in het herkenningsvermogen van de apparaten. Niet het meest inspirerende werk, maar het houdt haar wél van de straat. Dat laatste komt goed uit, want na een traumatisch incident én het uitbreken van de coronapandemie, heeft Angela last van pleinvrees, waardoor ze niet meer naar buiten durft. Maar dan hoort ze op een opname ineens geluiden die wijzen op een misdrijf, waarna ze langzaam in een bedrijfscomplot wordt gezogen, én haar veilige thuisomgeving moet verlaten. Prettig minimalistische techthriller van Steven Soderbergh, die regelmatig herinneringen oproept aan paranoiaklassiekers als Blow Out, Rear Window en The Conversation. Kravitz is voortreffelijk.

De opvolger van Ari Asters horrorsensatie Hereditary (2018) liet niet lang op zich wachten. Midsommar is opnieuw een horrorfilm (uit het subgenre folk-horror), waarin alle actie zich afspeelt in het volle dag- én nachtlicht. Groepje Amerikaanse antropologiestudenten gaat namelijk naar het hoge noorden van Zweden om bijzonder midzomernacht ritueel bij te wonen. Dat pakt niet al te best uit voor de meesten, hoewel de reis op vreemde manier wel heilzaam is voor het enige meisje in de groep (een fantastische Florence Pugh), dat kampt met grote psychische problemen.

Lees ook: 'Midsommar is een eigenzinnige en compromisloze horrorfilm'

In dit goeddeels autobiografische drama blikt regisseur Lee Isaac Chung liefdevol terug op zijn jeugd in een Koreaans-Amerikaans gezin op het platteland van Arkansas. Terwijl vader en moeder geestdodend werk verrichten bij een pluimveebedrijf, dromend van een toekomst als groentetelers, past grootmoeder thuis op de kinderen. Het drama blijft verder bescheiden, maar is bijzonder genuanceerd en poëtisch uitgewerkt, met precies de juiste mix van nuchter realisme en nostalgische verwondering. Zuid-Koreaanse steractrice Yuh-Jung Youn won een Oscar voor haar rol als excentrieke oma. Prachtige soundtrack van Emile Mosseri (The Last Black Man in San Francisco).

Lees ook ons achtergrondverhaal over de film: 'Nostalgisch portret van een migrantengezin'

Zwarte komedie over armoede in Zuid-Korea. We volgen een arm gezin, waarvan de leden zich een voor een hechten aan een rijk gezin in Seoul. De eigenzinnige en onvoorspelbare film begint grappig, wordt almaar donkerder, en werkt toe naar een explosief einde. Bong (The Host, Okja) mixt een heleboel genres (drama, slapstick, satire, horror), maar slaagt er moeiteloos in daar een soepel geheel van te maken. Extra vermelding voor het vloeiende camerawerk van Hong Kyung-pyo. Glorieuze winnaar van de Gouden Palm op Cannes2019. Bovendien Oscars voor beste film, beste regie, beste script en beste niet-Engelstalige film.

Lees ook ons interview met de regisseur

In Girl volgen we Lara, een vijftienjarig meisje geboren in een jongenslichaam. De film zoomt niet in op eventuele problemen met school, vrienden, of familie, maar op Lara zelf, die koste wat kost balletdanseres wil worden. Indrukwekkend drama van de Vlaamse regisseur Lukas Dhont, die in zijn eerste lange speelfilm louter goede keuzes maakt. Het verhaal is nooit sentimenteel of melodramatisch, Lara nooit zielig of eendimensionaal, en – het allerbelangrijkste – de jonge Victor Polster is perfect gecast als Lara.

Lees ook ons interview met Dhont: 'Het ene moment dacht ik dat het geniaal was, het volgende dat het helemaal niks was'

Weergaloze vertelling over de jonge, volkse Adèle (Exarchopoulos), die tot haar eigen verbazing verliefd wordt op de vrijgevochten Emma (Lea Seydoux). Het spel van de twee jonge vrouwen is zo naturel (met name van Exarchopoulos), dat de bijna drie uur durende film voorbij vliegt. In die drie uur opvallend veel en langdurige seksscènes, bedoeld om de (afnemende) hevigheid van de relatie weer te geven. Kechiche kreeg voor La vie d'Adèle de Gouden Palm in Cannes, die hij - voor het eerst in de geschiedenis van Cannes - moest delen met de twee hoofdrolspeelsters.

Lees ook ons interview met de makers: 'Seks is seks. Het is intens en je moet je helemaal geven'

Wanneer twaalf ruimteschepen verspreid over de wereld neerstrijken, sturen de desbetreffende landen topteams naar de schepen om contact te leggen met de aliens. In het Amerikaanse team zit linguïste Louise Banks (Amy Adams, in fantastische vorm), die de aliens het best van iedereen lijkt te begrijpen. Al denken met name de Chinezen daar heel anders over. Grote-mensen-film – gebaseerd op het korte verhaal ‘Story of Your Life’ van Ted ­Chiang – was het eerste zeer geslaagde uitstapje in het scifi-genre van regisseur Denis Villeneuve die daarna veel indruk maakte met Blade Runner 2049 en Dune (allebei ook te zien op HBO Max) De verontrustende geluidsmix werd bekroond met een Oscar.

Bekijk ook ons interview met Denis Villeneuve en Amy Adams: 'Het was een groot geluk dat ze ja zei'

Fantastische hommage aan de zwijgende cinema. Wanneer in Hollywood de talkies arriveren lacht flamboyante ster George Valentin hartelijk en doet koppig zwijgend voort. Zijn onvermijdelijke neergang valt samen met de Beurskrach van 1929. Tegelijkertijd is de ster van kekke actrice Peppy Miller, door charmeur Valentin aan haar eerste rolletje geholpen, snel rijzende. Dujardin excelleert in ieder register en oogstte in Cannes de acteurs-Palm. De muziek van Ludovic Bource zet in dit tijdloze filmjuweel de klinkende punt op de i. Oscars voor beste film, beste acteur en beste regie.

De Amerikaanse indieregisseur Richard Linklater (Dazed and Confused, de Before-trilogie) is gefascineerd door thema's als tijd, groei en toeval, en die vormen dan ook de bouwstenen van zijn magnum opus Boyhood. De opnames van dit ultieme Bildungsdrama, over de schooljaren van een heel gewone Amerikaanse jongen, duurden twaalf jaar. Tussen 2002 en 2014 kwamen cast en crew jaarlijks samen om een nieuw hoofdstuk te filmen. Het resultaat, waarin we hoofdrolspeler Ellar Coltrane letterlijk zien opgroeien van snotneus tot volwassene, is een zeldzaam aangrijpende filmervaring. Juist omdat de grootse opzet zo bescheiden is uitgewerkt.

Bekijk ook ons interview met Richard Linklater, Ellar Coltrane en Patricia Arquette

Verfilming van de gelijknamige Vlaamse theatervoorstelling over de temperamentvolle americana-fanaat Didier (Johan Heldenbergh), die verliefd wordt op de tikje zweverige tattookunstenaar Elise (Veerle Baetens). Nadat ze een kindje krijgen dat dodelijk ziek wordt, groeien ze uit elkaar. Zal de liefde overwinnen? Even poëtische als energieke film, met levensechte personages en fijne bluegrass-soundtrack. Regisseur Felix Van Groeningen (De helaasheid der dingen) weet de hevige emoties lange tijd knap te doseren. Alleen aan het eind slaat hij een beetje door in chronologisch heen en weer gespring en melodrama. Oscarnominatie voor beste niet-Engelstalige film.

Lees ook ons interview met regisseur Van Groeningen: 'Ik heb 34 draaidagen staan huilen'

Bill Murray is perfect als de cynische weerman Phil Connors die in een Noord-Amerikaans plaatsje steeds op dezelfde - en niet bepaald zijn beste - dag wakker wordt. De tijd lijkt rijp voor een bezoekje aan de psychiater (die hem inderdaad therapie voorschrijft), of beter nog een eigen, diepgaand onderzoek. Langzaam raakt Phil doordrongen van de filosofische kanten van zijn lot, en hoewel hij zijn stekeligheid (gelukkig) niet verliest, begint hij elke dag noodgedwongen weer aan een nieuw en gaandeweg wat beter leven. Het slot van deze bij vlagen hilarische komedie is wat aan de brave kant, maar het verhaal blijft verrassend.

Ter ere van de 25ste verjaardag van de film brachten we een bezoek aan Punxsutawney

Na dertig jaar keerde regisseur George Miller terug naar de post-apocalyptische strapatsen waarmee hij naam maakte. Mad Max probeert met de strijdbare Furiosa uit handen te blijven van de tirannieke Immortan Joe en zijn leger kamikaze-albino's, om zo een handvol vrouwen te redden van een miserabel lot. Twee uur lang ronkt, crasht en explodeert alles in een even krankzinnig als onzinnig spektakel vol bijzondere stunts en special effects. Fury Road is glorieuze, zwartgeblakerde gekte die andere actiefilms en blockbusters stof laat happen. Een nieuw film over Furiosa is inmiddels in de maak.

Chroniqueur van de slacker-generatie Richard Linklater (Dazed and Confused) introduceerde in Before Sunrise (1995) de Amerikaanse aspirant-schrijver Jesse (Ethan Hawke) en de Franse studente Celine (Julie Delpy), die elkaar ontmoeten in een Europese trein en besluiten samen een nacht door te brengen in Wenen. Ze slenteren van de ene naar de andere toeristische attractie en voeren meanderende, naïeve, maar geloofwaardige gesprekken die de romantische kijker gegarandeerd zullen charmeren. In het vervolg Before Sunset (2004) zijn Jesse en Celine tien jaar ouder en heel wat illusies armer. In 2013 volgde Before Midnight, een vierde film zit er volgens Linklater niet in.

Na een succesvolle carrière als acteur liet Clint Eastwood zien dat hij ook een zeer bekwaam regisseur was. In 1992 maakte hij de zeer goed ontvangen western Unforgiven waarvoor hij de Oscars voor Beste Film en Beste Regie in ontvangst mocht nemen. Eastwood speelde zelf ook de hoofdrol van de vermoeide revolverheld William Munny, die zich nog een keer in het zadel hijst als sheriff Little Bill Daggett (Gene Hackman) een vriend van hem heeft laten vermoorden. 'I've killed just about everything that walks and crawls. And I'm here to kill you, Little Bill, for what you’ve done to Ned.'

De eigenzinnige Nicolas Winding Refn - bekend van de keiharde Pusher-trilogie, het buitensporige gevangenisdrama Bronson en het epische Valhalla Rising - kreeg in Cannes de prijs voor beste regie voor de existentiële actiefilm Drive. Over een naamloze stuntrijder die 's nachts bijverdient als chauffeur bij roofovervallen. Strakke regie, fraai camerawerk en een sexy jaren-tachtigtechnoscore zorgen voor een herkenbare stijl. Hoofdrolspelers Ryan Gosling en Carey Mulligan hebben duidelijk chemie. Een uitstekende bijrol van komiek Albert Brooks, die 'against type' is gecast als meedogenloze maffioso.

De Griekse wiskundige, filosoof en astronoom Hypatia (Rachel Weisz) vertegenwoordigt de voice of reason in de nadagen van het Romeinse rijk, een samenleving op de rand van verval. In Alexandrië probeert ze de raadselen van de sterren op te lossen en draagt ze haar kennis ruimhartig over aan ieder die geïnteresseerd is. Om haar heen woedt een escalerend conflict tussen Grieks-Romeinse polytheïsten en christenen, dat uiteindelijk zal leiden tot de verbranding van de legendarische bibliotheek. Prachtige art direction en uitstekend spel, in dit intelligente pleidooi tegen extremisme.

Indrukwekkend visueel gedicht over het geheugen van filmmaker Alan Berliner. Die praat met oom Edwin Honig, ooit gevierd dichter/vertaler, die nu alzheimer heeft. Naast onderzoek naar geheugen en vooral het verlies daarvan, ook een mooi portret van een intelligente, maar wreed-egocentrische man. Tijdens IDFA 2012 bekroond met de prijs voor beste documentaire. Door de jury werd Berliner geprezen om de intelligente en poëtische wijze waarop hij de stoornis inzet om de frictie tussen persoonlijke geschiedenis en herinnering te verbeelden.

Wegens drugsdealen sleet de Afro-Amerikaan George Anthony Morton (1983) zijn jaren als twintiger achter de tralies, maar nu maakt hij naam als portretschilder. In deze gloedvolle, Amerikaans geproduceerde ‘inspirational documentary,’ dat het regiedebuut is van de Nederlandse Rosa Ruth Boesten, schildert de ernstige dertiger onder meer zijn moeder, die nog steeds om de haverklap vastzit. Morton bezoekt familieleden in geboortestad Kansas City en ziet zijn demonen onder ogen met hulp van een psycholoog. Over de ‘kutkringloop van verliezers,’ de zoektocht naar innerlijk licht, Rembrandt en de eurocentrische kunstenwereld. Meermaals bekroond, onder meer voor beste debuut en camera.

Het rommelt in het huwelijk van Nader en Simin. De werkende, hoogopgeleide Simin wil weg uit Iran, om elders een nieuw leven te beginnen. Nader wil blijven om voor zijn dementerende vader te zorgen. Daarom wil Simin scheiden, en inzet van de scheiding is de voogdij over de elfjarige dochter Termeh. Bij de familierechter probeert iedereen wanhopig zijn of haar gelijk te halen. Meesterlijk echtscheidingsdrama, onontkoombaar, intelligent en aangrijpend. Overladen met prijzen, waaronder de Gouden Beer in Berlijn en de Oscar voor beste niet-Engelstalige film.

Lees ook ons interview met de maker van de film

Georges en Anne zijn twee oud-pianoleraren. Hoogopgeleid, beschaafd en met elkaar vergroeid. Je kan zien dat ze samen lang en gelukkig hebben geleefd. Maar daar maakt Haneke een eind aan. Anne krijgt een beroerte. Raakt de controle over haar lichaam kwijt en vervolgens over haar geest. Haneke neemt de tijd het lichamelijke verval in al zijn pijnlijke details vast te leggen. Afgezien van één scène in het begin speelt alle actie zich af in het appartement van het tweetal. Dat klinkt als een toneelstuk, maar Amour is onversneden cinema.

Psychologische thriller over mysterieuze zwerver, Camiel Borgman (de Vlaming Bijvoet), die zijn zinnen heeft gezet op een yuppengezin. Met zijn handlangers (onder wie Van Warmerdam zelf) neemt hij eerst de enorme tuin van hun villa onder handen. En vervolgens de gezinsleden. Borgman zit vol visuele vondsten (let op het ijsstokje) en is even droogkomisch, vilein en vervreemdend als de zeven vorige films van alleskunner Van Warmerdam (regie/scenario/acteur). De eerste Nederlandse film sinds 1975 die werd geselecteerd voor de hoofdcompetitie in Cannes, de Gouden Palm werd niet gewonnen.

Lees ook ons interview met Alex van Warmerdam

De zwartste bladzijde uit de geschiedenis van Dutchbat gezien door de ogen van de (fictieve) VN-tolk Aida. Zij is in juli 1995 op de VN-compound in Potocari (Bosnië en Herzegovina), wanneer die volstroomt met vluchtelingen. Moslim-enclave Srebrenica is zojuist gevallen en iedereen vreest etnische zuiveringen door het Bosnisch-Servische leger onder leiding van generaal Ratko Mladić. Het Dutchbat van luitenant-kolonel Karremans staat erbij, kijkt ernaar en doet beschamend weinig. De Bosnische regisseur Žbanić blijft de hele film dichtbij Aida, die koste wat kost wil voorkomen dat het Bosnisch-Servische leger ook haar man en twee zonen in handen krijgt. Spannend, aangrijpend en belangrijk. Bekroond met drie European Film Awards (o.a. beste film).

Lees ook ons interview met regisseur Jasmila Žbanić: ‘Er zijn geen helden in mijn kijk op de wereld. Mensen zijn goed én slecht.

In het Polen van de jaren zestig bezoekt de jonge, devote novice Anna, op instigatie van haar moeder-overste, haar enige familielid. Haar cynische, kettingrokende tante vertelt haar dat ze niet Anna heet maar Ida. En dat ze Joods is. Om te achterhalen wat er precies is geschied, beginnen de tegenpolen aan een queeste door Polen. Het wordt een ontluisterende reis. Ida van de Britse Pool Pawel Pawlikowski is een verstild, bij tijd en wijle schokkend drama, dat niet alleen door de schitterende zwart-witfotografie en uitgebalanceerde shots herinneringen oproept aan het werk van Robert Bresson en - vooral - Carl Th. Dreyer. Bekroond met de Oscar voor beste niet-Engelstalige film.

Financieel directeur Endre en kwaliteitscontroleur Mária zien elkaar dagelijks in de bedrijfskantine van het Hongaarse slachthuis waar ze werken. Daar schutteren ze wat af. Tot ze bij toeval ontdekken 's nachts dezelfde droom te delen, waarin ze als vrije herten rondsnuffelen in een weids woud. Betoverende liefdesgeschiedenis in een abattoir, die de koppen van de runderen die daar routinematig worden geslacht met evenveel aandacht bekijkt als de mensen die er werken. Berlinale-winnaar die pleit om geen rund te zijn, maar een hert.

Lees ook 'De surrealistische werkelijkheid van On Body and Soul'

Pedro Almodóvar, de plaaggeest van conservatief Spanje, maakte met zijn La mala educación ('de slechte opleiding') een film over zijn jaren op een katholieke kostschool, waar de paters niet van hun jonge pupillen konden afblijven. Een aanklacht met schrijnende beelden is het niet geworden. Voor alles is het een typische Almodóvar-film, de perfecte opvolger van Hable con ella, Almodóvars meesterwerk die hem uit de hoek van kitsch en gratuite provocaties haalde. Ook in La mala educación - gefundeerd op de giftige mix van ontluikende seksualiteit, lust en onderdrukte verlangens - laat Almodóvar verschillende tijden en verhaallijnen als vanzelfsprekend in elkaar overvloeien. Tezamen vormen de scènes een moderne film noir, gedraaid in zuurstokkleuren.

Wanneer een lawine zijn gezin dreigt te vermorzelen handelt de vader instinctief... en rent hard weg. Ruben Östlund, die eerder confronterende films maakte als Involuntary (2008) en Play (2011), maakt het zijn personages bij voorkeur zo moeilijk mogelijk. En dus overleeft het gezin, en moeten alle leden vervolgens in het reine zien te komen met vaders pijnlijke vluchtgedrag. Naast dit prikkelende gegeven valt er ook visueel veel te beleven. Óstlund wist de lawine zo levensbedreigend in beeld te brengen, dat je de vader bijna gaat begrijpen. Bijna. In Cannes winnaar van de Un certain regard juryprijs.

Lees ook ons interview met Ruben Ostlund: 'In al mijn films zit een dilemma'

Penélope Cruz wordt, tot haar chagrijn, vaak gecast omdat ze zo mooi is. Maar soms ook vanwege haar acteertalent. In Volver, bijvoorbeeld, een van de vele films die ze maakte met Pedro Almodóvar. De moeder van Raimunda (Penélope Cruz) is al een tijdje dood, maar ze schijnt nog rond te spoken bij een oude tante. Dan volgen een sterfgeval, een aanranding, doodslag en verdere spookverschijningen. En Raimunda maar proberen om alles glad te strijken. Grappige, mooie, bruisende film over sterke vrouwen, afwezige mannen en de dood. Cruz kreeg een Oscarnominatie voor haar rol, Pedro Almodóvar won in Cannes de prijs voor beste scenario.

In het rijtje stripheldenverfilmingen is American Splendor een vreemde eend in de bijt. De strip gaat niet over aartsschurken of superkrachten, maar over de ware belevenissen en observaties van Harvey Pekar, een eenzame, misantropische vent met een lullig kantoorbaantje, getekend door underground tekenaar Robert Crumb. Het is onwaarschijnlijk knap hoe de regisseurs van deze film met behulp van cartoons, documentair beeldmateriaal en (uitstekende) acteurs de sfeer troffen van de man en zijn werk, en ook nog een pakkende film maakten. Vooral Paul Giamatti speelt een geweldige Pekar, het uitstekende script werd beloond met een Oscar.

Verfilming van het gelijknamige boek van Scott Thorson over diens geheime relatie met extravagante Las Vegas-entertainer Władziu Valentino Liberace (1919-1987), die wereldberoemd werd met zijn flamboyante shows en barokke pianospel. Michael Douglas is zeer geloofwaardig als de door jonge mannen geobsedeerde Liberace en Matt Damon overtuigt als de naïeve Scott. Steven Soderbergh verfilmde hun zes jaar durende relatie open en eerlijk en schrikt, net als Douglas en Damon, niet terug voor expliciete seksscènes. Geproduceerd door betaalzender HBO, omdat de grote studio's de film 'too gay' vonden.

Bekijk ook het Cannes Report over Behind the Candelabra

De anti-autoritaire, maar zelf heel dwingende Ben (Viggo Mortensen) leeft met zijn zes kinderen ver teruggetrokken in de bossen van Noord-Amerika. Wanneer hij hoort dat zijn vrouw, die eerst maanden in een ziekenhuis verbleef, is overleden, trekt hij met zijn kinderen de boze bewoonde wereld in. Om zijn vrouw te beschermen tegen de burgerlijke begrafenis die haar ouders voor ogen hebben. Wat volgt is een vaak erg grappige, tegendraadse film waarin tegen veel heilige huisjes wordt geschopt. Bovendien stelt Ross (bekend als acteur in de series Big Love en Silicon Valley) rake vragen over ouderschap, opvoeding en de huidige consumptiemaatschappij.

Bekijk ons interview met regisseur Matt Ross en hoofdrolspeler Viggo Mortensen

Pubers Sam en Suzy zijn outsiders in een kleine Amerikaanse eilandgemeenschap anno 1965. Wanneer ze samen op de vlucht slaan, raken de volwassenen op het eiland in paniek. Regisseur Wes Anderson (The Royal Tenenbaums) wilde in zijn zevende speelfilm de teder- en heftigheid van een eerste verliefdheid vangen. Dat doet hij op zijn unieke wijze, met droogkomisch gebrachte spitsvondige dialogen, absurdistische wendingen en een tot in de puntjes verzorgde vormgeving. Charmant, geestig en hartverwarmend, ook al kent de Anderson-formule inmiddels weinig verrassingen meer.

Alex (Malcolm McDowell) is overdag een keurige zij het nogal luie scholier die nog netjes bij zijn ouders woont. 's Nachts trekt hij er echter met zijn maten op uit en terroriseren ze willekeurige voorbijgangers, rivaliserende bendes, en elkaar. Alex geniet van het geweld, bijna net zoveel als van de muziek van Ludwig van Beethoven. De film, met zeker voor die tijd schokkende beelden van geweld en seks was een sensatie en veroorzaakte een schandaal. Tegenwoordig wordt de film beschouwd als meesterwerk, een hoogtepunt uit het oeuvre van Stanley Kubrick. Naar de roman van Anthony Burgess.

Deze magistrale film, destijds goed voor elf Oscars, heeft niets aan kracht ingeboet. Het hoogtepunt, de twintig minuten durende wagenrace is nog steeds adembenemend. De opnames van die race tussen Goed (Charlton Heston als de Joodse prins Ben-Hur) en Kwaad (Stephen Boyd in de rol van de Romeinse tribuun Massala) duurden drie maanden. Op een dag ging het bijna fout: de stunt-double van Heston werd zo goed als uit zijn wagen geslingerd. Hij klom echter zo fraai terug in zijn wagen dat William Wyler besloot de scène in de film op te nemen.

In 1942 verwachtte niemand ook maar iets van dit project met een laag budget en een onaf script. Actrice Ingrid Bergman klaagde tot op het eind dat ze ervan baalde dat ze niet te horen kreeg op welke man haar personage Ilsa Lund verliefd moest spelen. Op Rick Blaine, de veeldrinkende bareigenaar in nazi-bezet Casablanca, gespeeld door Humphrey Bogart? Of op Victor Laszlo (Paul Henreid), de Franse verzetsheld? Bergmans vertwijfeling bleek een kracht in het inmiddels klassieke verhaal over liefde, romantiek, politiek, vrijheid en heroïek in een schemerige wereld.

Enerverende verfilming van de gelijknamige bestseller van Bob Woodward en Carl Bernstein, de verslaggevers van de Washington Post die onderzoek deden naar de gebeurtenissen rondom het Watergate-gebouw. De onthullingen leidden tot het vervroegde aftreden van de toenmalige Amerikaanse president Nixon. All the President's Men is een voortreffelijke combinatie van een film over de dagelijkse gang van zaken op een krant, een detective-verhaal en een thriller. Het gouden duo Woodward-Bernstein wordt gespeeld door Redford-Hoffman. Jason Robards kreeg een Oscar voor zijn rol als hoofdredacteur van de Post. William Goldman kreeg er een voor het scenario.

In Springwood, Ohio worden scholiere Nancy en vriend(inn)en in hun slaap geterroriseerd door een misvormde maniak met messenhandschoenen. Ogenschijnlijke simpelmansplot groeide dankzij de inventiviteit en regie van Wes Craven (1939-2015) uit tot een werkelijk sinistere horrorfilm met bizarro-vondsten (de tongtelefoon) en geniepige werkelijkheidsvalkuilen. Kindermoordenaar Freddy Krueger (Robert Englund) werd een genre-archetype, de film zelf kreeg vervolgen plus een kansloze remake. De Nederlandse première, 's nachts tijdens het Weekend of Terror van 1985 in de nu verdwenen Amsterdamse Alhambra-buurtbioscoop, was een memorabele gebeurtenis.

Vrijbuiter Randle (Jack Nicholson) wordt van een werkgevangenis overgeplaatst naar een psychiatrische kliniek om te worden geëvalueerd. Randle ziet er de lol wel van in. Zijn afdeling is afgeladen met zonderlingen en de rebelse Randle haalt het beste in hen boven. De ijzige hoofdverpleegster ­Ratched (Louise Fletcher) is minder gediend van al die reuring en gaat de strijd aan met Randle, tot het bittere einde. De ijzersterke film won de vijf belangrijkste Oscars en werd ook buitengewoon goed bezocht. Verfilming van het gelijknamige boek uit 1963 van Ken Kesey.

Roger O. Thornhill (Cary Grant) wordt opgejaagd door spionnen die hem aanzien voor geheim agent. Hij ontsnapt op het nippertje aan de dood, maar niemand gelooft hem. En áls hij dan gehoor vindt bij de mooie platinablonde Eve Kendall (Eva Marie Saint) slaat de twijfel toe: is ze wel te vertrouwen? Een van de beste films van Alfred Hitchcock met een groot aantal klassiek geworden scènes, zoals de moordaanslag per vliegtuig op een verlaten landweg en het duel op het monument van Mount Rushmore. Uitstekend spel, prima scenario, prachtige fotografie.

Don Lockwood (Gene Kelly) en Lina Lamont (Jean Hagen) zijn in de hoogtijdagen van de stomme film onbetwiste kassamagneten. Maar dan gaat Hollywood over naar de geluidsfilm, en blijkt Lina een stem als een kraai te hebben. Misschien, oppert bevriend pianist Cosmo (Donald O'Connor) is het een idee om de zoetgevooisde Kathy (Debbie Reynolds) haar teksten te laten inspreken? Wellicht de beste MGM-musical aller tijden. Behalve de iconische titelsong bevat Singin' in the Rain aanstekelijke liedjes als 'Make 'm Laugh' en 'Good Morning', waarbij natuurlijk fantastisch gedanst wordt.

Schrijver (Jack Nicholson) omhelst het aanbod in de winter op een afgelegen hotel in Colorado te passen. Hij denkt zo in alle rust te kunnen werken, maar dat pakt anders uit: hij heeft nog geen letter op papier of hij begint zijn verstand te verliezen. IJzersterke Stephen King-verfilming (niet in de laatste plaats door Nicholsons geweldige spel), destijds niet onverdeeld enthousiast ontvangen, bereikte later cultstatus. Let op de schitterende openingsbeelden en de sequenties waarin de camera op driewieler-hoogte het telepathisch begaafde zoontje volgt, dat op eigen houtje het verlaten hotel verkent.