Short Dick Man: steeds meer mannen leiden aan het kleinepenissyndroom

Nieuw is het niet: de wens van mannen om groot geschapen te zijn, bij voorkeur wat groter dan gemiddeld. Zoals de aanduiding big dick energy illustreert wordt dit gekoppeld aan viriliteit, daadkracht en durf. Maar die obsessie met penis size is de afgelopen vijftien jaar ook een groot probleem geworden, met name door de opkomst van gratis internetporno. In porno zijn namelijk bovengemiddeld grote piemels te zien, waardoor mannen last kunnen krijgen van het kleinepenissyndroom: het gevoel dat ze een kleine piemel hebben, ook al heeft die een normale lengte.

‘Het is net zoiets als anorexia,’ zegt seksuoloog Jolien Spoelstra. ‘Of als mensen die denken dat ze een te grote neus of te grote oren hebben. Ze hebben een verkeerd beeld van zichzelf.’

Dit lijkt ook het geval bij Matthijs Janssen, de hoofdpersoon van de nieuwe documentaire Short Dick Man (regie: Willem Timmers), die BNNVara vandaag uitzendt. Hij denkt dat hij een heel kleine piemel heeft en schaamt zich daar enorm voor, maar klopt zijn zelfbeeld eigenlijk wel?

‘Uit onderzoek blijkt dat slechts 55 procent van de mannen tevreden is met zijn penislengte,’ zegt Spoelstra, ‘terwijl 85 procent van de vrouwen tevreden is over de penislengte van hun man. Het is dus een groot probleem voor mannen, terwijl het vrouwen meestal niet zo boeit.’

Natuurlijk bestaan er ook mannen die een relatief kleine penis hebben. In de medische wetenschap wordt van een micropenis gesproken wanneer de piemel twee tot tweeënhalve keer kleiner is dan gemiddeld. Dit komt echter heel weinig voor.

‘Wat wel vaak voorkomt is dat mannen dénken dat hun piemel te klein is,’ zegt seksuoloog Goedele Liekens. ‘Vroeger zagen mannen elkaars piemel in de douche op de voetbalclub. Tegenwoorden douchen ze steeds vaker met een onderbroek aan. Dat soort preutsheid helpt niet mee, want in porno zijn maar drie piemelmaten: groot, gigantisch en mega.’

En zo komt het dus dat mannen hun eigen piemel als te klein kunnen gaan ervaren, met alle onzekerheden van dien: angst dat ze niet aantrekkelijk zijn, niet mannelijk genoeg of niet geschikt om te presteren in bed. ‘Uit een enquête die ik een paar jaar geleden hierover heb afgenomen, bleek dat zeker twee op de vijf mannen hier last van heeft,’ aldus Liekens.

Waarschijnlijk zal dit percentage alleen maar groeien, want de leeftijd waarop jongens naar porno gaan kijken wordt steeds lager. ‘Die ligt nu rond twaalf jaar,’ aldus Spoelstra, ‘terwijl jongeren steeds later hun eerste seksuele ervaringen opdoen. De gemiddelde leeftijd waarop ze voor het eerst penetratieseks hebben is nu 18,7 jaar. Dus de periode waarin porno de voornaamste bron van kennis is over seks wordt steeds langer. En zo raken jongeren opgezadeld met een onrealistisch seksueel script en lijfbeeld.’

Veel mannen denken dat een grote piemel betekent dat ze een goede minnaar zijn, observeert Liekens. ‘Maar het tegendeel is vaak waar. Als een man denkt: die grote hier beneden zal het werk wel doen, kan dat leiden tot een gemakzuchtige benadering van seks. Dan gaat de man over tot wat ik de “grote ontstoppingswerken” noem. Een man die minder verguld is met zijn penislengte zal juist eerder geneigd zijn om andere wapens in de strijd gooien – en die zijn vaak geschikter om een vrouw te laten klaarkomen: handen, tong, lippen.’

Voor zover penisvorm een rol speelt is de breedte nog eerder van belang dan de lengte, stelt Spoelstra. ‘Vooral de omtrek kan bij heteroseks genotsverhogend werken, want een brede penis drukt aan de zijkanten van de vagina-ingang tegen het clitorale complex. In het geboortekanaal, dieper in de vagina, zitten weinig zenuwuiteinden. Die zitten vooral aan de buitenkant en de ingang, de eerste paar centimeter.’

Maar het merendeel van de vrouwen vindt het belangrijker hoe een man in bed is, aldus Spoelstra, dan wat de vorm van zijn piemel is. ‘Een man is meer dan zijn penis en seks is meer dan alleen penetratie.’

Spoelstra en Liekens betreuren het dat onrealistische schoonheidsidealen steeds meer invloed krijgen. ‘Geen enkele vrouw vindt zichzelf nog mooi genoeg,’ zegt Liekens. ‘En zo ontstaat een cultuur van opgespoten billen en lippen. Door sociale media en porno krijgen mensen sneller last van complexen die je leven heel negatief kunnen beïnvloeden. Mensen durven niet meer naar het zwembad of de sauna en stellen de eerste keer seks steeds langer uit. De algehele onzekerheid die ontstaat door zogenaamd perfecte lijven op Instagram en in porno heeft ernstige gevolgen.’

Het is daarom belangrijk dat jonge mensen veel realistische piemels en vulva’s te zien krijgen. Dat kan via seksuele voorlichting op scholen, zoals tijdens de Week van de Lentekriebels. Maar ook ouders hebben een verantwoordelijkheid, meent Spoelstra. ‘Ouders die liefdevol met elkaar omgaan, die knuffelen en kussen, dat is tegengif tegen porno. Als ouders geef je een blauwdruk mee aan je kinderen. Verder is het goed als jongeren normale blote lijven zien in tv-programma’s of in boeken. In mijn praktijk ligt bijvoorbeeld Het poezenboek, daar staan foto’s in van vulva’s. Zulke boeken zijn er ook over piemels en borsten, maar die liggen nog niet op scholen en in bibliotheken.’

Liekens maakte vijftien jaar geleden een boek over de penis en ook een over de vagina, allebei met veel plaatjes van echte piemels en vagina’s in al hun diversiteit. ‘Ik ben toen ook een beweging opgestart, Les Amis du Vagin. Dat had veel leuke effecten, er zijn bijvoorbeeld veel kunstenaars met het thema aan de slag gegaan.’

Maar qua acceptatie van diversiteit op dit vlak staan we er nu slechter voor dan toen, vreest ze. ‘Ik heb altijd gehoopt dat er vanzelf een tegenbeweging zou komen,’ zegt Liekens. ‘Maar het tegendeel is waar. De norm wijkt steeds verder af van normale, natuurlijke lijven, en dat maakt mensen zó ongelukkig. Ik vind dat heel jammer, want er is niets zo sexy als je niet schamen voor je lichaam.’