Acteur en actrice van het jaar

Als we uitgaan van het aantal memes op internet dan was 2025 zonder meer het jaar van Pedro Pascal (The Fantastic Four, Eddington, Materialists), maar VPRO Cinema kijkt verder dan de hypes en dan komen we toch echt uit bij Benicio del Toro. Bijvoorbeeld vanwege dat fantastische pirouetje dat hij maakt in One Battle After Another, wanneer zijn personage (karateleraar en undercoverrevolutionair Sensei) wordt aangehouden door de politie. Op slippers en in zijn karatepak maakt hij een bijzonder elegante draai om te laten zien dat hij geen wapens heeft.

Het is niet bekend of dit dansje al in het script stond of dat Del Toro het zelf verzonnen heeft, maar we gokken het laatste, want het deed sterk denken aan de uiterst vermakelijke persconferentie in Cannes voor Sicario in 2015. Er was toen wat rumoer op het festival, omdat vrouwen verplicht werden hoge hakken te dragen op de rode loper. Op de persconferentie voor Sicario sprak Del Toro daar schande van en hij beloofde die avond ook op hoge hakken over de loper te gaan. En toen hij voordeed hoe dit eruit zou zien, leek dat verdacht veel op die pirouette in One Battle After Another. Het is de onverwachte elegantie in dat massieve lijf gecombineerd met die woeste kop, wat in zijn films vaak zo heerlijk botst.

Zijn wilde haardos, sarcastische grimas en de donkere kringen rond zijn ogen betekenden wel dat de in 1967 in Puerto Rico geboren Benicio del Toro aan het begin van zijn carrière vaak gecast werd als schurk, drugsdealer of zonderling. Maar ook in dergelijke bijrollen maakte hij al snel indruk. Zijn grote doorbraak kwam dankzij een kleine rol – de mompelende kruimelcrimineel Fenster – in de fantastische misdaadfilm The Usual Suspects (1995). Sindsdien heeft hij nooit meer zonder werk gezeten.

Een enkele keer wordt hij ook gevraagd voor een hoofdrol (Del Toro was revolutionair Che Guevara in beide Che-films van Steven Soderbergh en speelde drugsbaas Pablo Escobar in Escobar: Paradise Lost), maar meestal draaft hij op in (belangrijke) bijrollen. Van arthouseklassiekers Traffic, 21 Grams en Sicario tot grote publieksfilms als de Star Wars- en Marvelfilms. En dit jaar dus ook weer in de komische actiethriller One Battle After Another van Paul Thomas Anderson.

Del Toro speelt wél de hoofdrol in The Phoenician Scheme, Wes Andersons nieuwe film, die ook uitkwam dit jaar. Inderdaad, nog een Anderson en in interviews grapte de acteur al dat 2025 voor hem ‘het jaar van de Andersons’ was.

Del Toro spéélt niet alleen de hoofdrol in The Phoenician Scheme, die rol werd zelfs speciaal voor hem geschreven. Anderson (Wes) en Del Toro hadden in 2021 samengewerkt voor de episodenfilm The French Dispatch en Anderson wilde meer.

Hij zag Del Toro als een Onassis-achtige zakenmagnaat en begon te schrijven. Over de meedogenloze Zsa-zsa Korda, die in de jaren vijftig de ene na de andere moordaanslag overleeft en samen met zijn vervreemde dochter Liesl de gekste avonturen beleeft. Telkens wanneer Anderson wat pagina’s van het script af had stuurde hij ze naar Del Toro. Die dacht eerst nog dat hij als Zsa-zsa weer een bijrol zou gaan spelen, maar toen zijn personage in elk pakketje pagina’s steeds weer terugkwam begreep hij dat hij weer eens een hoofdrol mocht spelen. En dat doet hij perfect als de lompe roofbaron Zsa-zsa Korda, die door het hernieuwde contact met zijn dochter ontdekt dat hij wel degelijk een hart heeft.

Wes Anderson vertelde in interviews dat hij nooit iemand anders dan Del Toro op het oog had voor Zsa-zsa. Alleen (inmiddels overleden) grootheden als Anthony Quinn, Orson Welles of Toshiro Mifune hadden in zijn ogen Zsa-zsa kunnen spelen. In datzelfde rijtje staat nu dus ook Benico del Toro.

Als kind denkt actrice Julia Garner (1994) lange tijd dat ze heel dom is, omdat ze niet kan meekomen in de klas. Zo leert ze, vanwege een ongelukkige combinatie van dyslexie en epilepsieaanvallen, pas op haar tiende lezen, waardoor ze zich erg terugtrekt. De acteerlessen waar ze door haar ouders – Garner groeit op in een Joods middenklassengezin in The Bronx – op haar veertiende naartoe gestuurd wordt om van haar verlegenheid af te komen, blijken haar redding.

‘Toen ik met acteren begon ontdekte ik dat ik de teksten van een ander kon gebruiken om mijn eigen gevoelens uit te drukken,’ bekende ze onlangs in W Magazine. ‘Fantastisch, want ik had eindelijk het idee dat ik gehoord werd. Sterker nog, ik had eindelijk het idee dat ik mezelf kon horen.’

Na die acteerlessen gaat het snel. Twee jaar later al debuteert ze als zestienjarige in Sean Durkins sterke sektedrama Martha Marcy May Marlene (2011). Hollywood lonkt, maar dan moet ze wel haar platinablonde krullen platwalsen en iets aan haar tanden doen, is het advies. Garner weigert gelukkig en keert terug naar New York. Filmrollen blijven komen, maar zelden in goede producties.

Garner klaagt niet, maar besluit de tijd tussen de films in te gebruiken om alle mogelijke dialecten te leren. Een hele klus, want alleen Amerika schijnt er al dertig te tellen. Het werpt al snel vruchten af wanneer ze gecast wordt voor de serie Ozark (2017-2022). Deze intelligente en zeer populaire misdaadserie speelt zich namelijk af in Missouri, een staat in het Midden-Westen van de VS, en daar spreekt men een dialect dat Garner dus prima beheerst.

Als de slimme en ambitieuze trailerbewoner Ruth Langmore is Garner het hart van de serie. Hier wordt ook duidelijk wat haar zo sterk maakt als actrice: haar Ruth is zowel krachtig als kwetsbaar. Garner is geloofwaardig als het muisje, maar ook als de leeuw.

Na Ozark – waarvoor ze drie Emmy’s wint – komen de rollen in betere films. Ze speelt een stille getuige in het #MeToo-drama The Assistant (2019) en in de waargebeurde miniserie Inventing Anna (2022) is ze de Russisch-Amerikaanse oplichter Anna Delvey, die zich voordoet als een Duitse erfgenaam. Die dialectlessen komen dus opnieuw van pas!

In 2025 tilt ze haar carrière naar een nog hoger niveau. Ze speelt een belangrijke bijrol in een van de betere Marvelfilms van de afgelopen vijf jaar, The Fantastic Four: First Steps, en een hoofdrol in de beste horrorfilm van het jaar, Weapons.

In de eerste speelt ze superschurk Shalla-Bal, beter bekend als The Silver Surfer. Zij is degene die aan de bewoners van de aarde komt vertellen dat hun planeet binnenkort wordt opgegeten door Galactus, de Verslinder van Werelden (echt!). Shalla-Bal is compleet ‘verzilverd’, dus haar gezicht en haar emoties zijn nauwelijks waarneembaar, maar dat weerhoudt Garner er niet van om een heel verleden voor haar te verzinnen. In hetzelfde W Magazine vertelde ze: ‘Shalla-Bal heeft een complexe en tragische geschiedenis, vol onderdrukte emoties. Daarom schreef ik allemaal dingen op die haar dwarszaten [Garner heeft voor elke film een apart notitieboek, red.], vooral uit haar eerdere leven. En die onderdrukte ik dan weer.’ Garner houdt niet van half werk, omdat ze al van jongs af aan weet dat niets vanzelf gaat als je wil dat het goed is.

In Justine, haar personage uit de heerlijke horrorfilm Weapons, komt nog een andere kant van de actrice naar boven. Net als de schaamteloze Justine, een zuipende, losbandige lerares op een basisschool, interesseert het Garner namelijk niets wat anderen van haar vinden. Ze zit niet op sociale media en heeft niets met roem of populariteit. Net als dat kleine meisje met leerproblemen wil ze bovenal respect. En ze wil gezien worden.