Al achttien maanden heeft het niet geregend in Laikipia, in het midden van Kenia. Het landschap is dor, het gras groeit niet meer. De Samburu (nomadische boeren, de traditionele inwoners van dit gebied) die met hun vee door dit gebied trekken, kunnen nergens grasland vinden om hun dieren te laten grazen.
Althans, er zijn nog plekken waar het gras wél groeit. Grote stukken land waar witte landeigenaren leven en waar er nog wel water is. Maar daar staan hekken omheen; de pastorale Samburuboeren en hun vee zijn er niet welkom.
In de aangrijpende documentaire The Battle for Laikipia (2024) zien we de spanningen tussen de twee groepen oplopen. Klimaatverandering zet de verhoudingen op scherp – verhoudingen die zijn ontstaan tijdens de koloniale periode, toen witte kolonisten delen van het land opeisten en er boerderijen of natuurreservaten neerzetten. Het zijn hun nazaten die nog steeds de grote stukken land bezitten, hun nazaten die niet willen dat de zwarte, nomadische boeren hun terrein betreden.
Wat The Battle for Laikipia zo goed maakt, is dat we beide groepen volgen en begrip krijgen voor hun verschillende posities. We snappen waarom de witte boeren en natuurbeschermers angstig zijn als er geweerschoten klinken en dat zij vinden dat ze recht hebben op het land omdat zij hier al een aantal generaties leven. Tegelijkertijd voelen we de frustratie van de inheemse bevolking als hun koeien uithongeren en begrijpen we dat zij vinden dat ze recht hebben op het land omdat het voor de kolonisatie van hun volk was.
De film is behalve genuanceerd en inzichtgevend ook nog eens spannend: we zijn bij verhitte gesprekken tussen de twee groepen en bij het moment waarop de nomadische boeren tientallen vermoorde koeien uit hun kudde vinden. Eén iemand moet zelfs tussen de as van zijn in brand gestoken hut zoeken naar het lichaam van zijn verbrande vader.
Toen regisseurs Daphne Matziaraki en Peter Murimi begonnen met het maken van deze documentaire, hield de droogte al een aantal jaar aan. De situatie is tot op heden even erg, of misschien zelfs schrijnender. Rivieren en meren drogen op, duizenden wilde dieren sterven door uitdroging en miljoenen mensen hebben geen toegang tot schoon drinkwater. De Samburu hebben nog steeds moeite met het vinden van vers grasland voor hun dieren. Zolang de droogte aanhoudt, blijven de spanningen tussen hen en de witte boeren en natuurbeschermers groeien.