De Duitse filmmaker Wim Wenders filmde zijn landgenoot Anselm Kiefer, die al sinds de jaren negentig in Frankrijk woont, in zijn gigantische ateliers in Barjac (Ardèche) en nabij Parijs.

De Duitse kunstenaar Anselm Kiefer werd geboren in maart 1945, vlak voor het einde van de Tweede Wererdoorlog, en groeide op in de ruïnes van het naoorlogse Duitsland. Filmmaker Wim Wenders, ook een Duitser, zag het levenslicht enkele maanden later: in augustus 1945. Hij werd bekend met fictiefilms als Der Himmel über Berlin én documentaires als Buena Vista Social Club. Nu is er Anselm. Das rauschen der Zeit oftewel Anselm. Het ruisen van de tijd, de bijzondere documentaire die Wenders maakte over Kiefer – een van de meest vooraanstaande kunstenaars van onze tijd.

Wenders filmde Kiefer, die al sinds de jaren negentig in Frankrijk woont, in zijn gigantische ateliers in Barjac (Ardèche) en nabij Parijs. In Anselm zien we Kiefer door zijn Parijse atelier fietsen: het is zo groot als een fabriekshal en de fiets is dan ook geen overbodige luxe. Ook zien we hoe hij zijn enorme schilderijen en sculpturen maakt. Soms bewerkt hij zijn materialen met een vlammenwerper terwijl een paar assistenten met tuinslangen om hem heen staan. Wenders schoot Anselm in 6K en in 3D. De documentaire is bedoeld als een immersieve bioscoopervaring , waarbij de grenzen tussen schilderkunst en film vervagen. Na de première op het festival van Cannes in mei 2023 was Anselm in onder meer Duitsland en Frankrijk op het witte doek te zien. Talking heads van kunstkenners ontbreken in het poëtische Anselm, dat volgens Variety een ‘studie’ is van de ‘ziel’ van de kunstenaar, die in zijn werk refereert aan de Duitse geschiedenis, het naziverleden en de Holocaust.

Familieleden van Wenders en Kiefer spelen jongere versies van de kunstenaar op sleutelmomenten in zijn leven en artistieke parcours in enkele scènes waarin Wenders de fictieregisseur in zichzelf los laat. Ook vervlecht hij zijn bijzondere documentaireportret met de poëzie van dichters als Paul Celan die Kiefer inspireren en van wie de kunstenaar vaak verzen op zijn doeken schrijft. Vandaag wordt Anselm gezonden als aflevering van Het uur van de wolf ter gelegenheid van de grote duotentoonstelling Alselm Kiefer. Sag mir wo die Blumen sind in het Van Gogh Museum (Kiefer werd beïnvloed door Van Gogh) en het Stedelijk Museum Amsterdam.

Het uur van de wolf: Anselm

dinsdag 11 maart

NPO 2 22:40-00.20

de nieuwste documentairetips in je mailbox?