Het relatief jonge beroep van intimiteitscoördinator

Volgens sommigen is het een broodnodige aanvulling in het maakproces van films en series, volgens anderen een overdreven vorm van preutsheid: intimiteitscoördinators. Sinds 2018, toen HBO als eerste grote Amerikaanse productiebedrijf iemand in die functie aanstelde, voor bij de opnames van The Deuce (2017), zie je ze steeds vaker rondlopen op filmsets. Hun rol is om bij opnames van seks- of naaktscènes er op toe te zien dat alles veilig gebeurt, acteurs zich comfortabel voelen en dat er vooraf duidelijke afspraken zijn gemaakt.

Hoe dat er in de praktijk uitziet wordt duidelijk in de nieuwe aflevering van VPRO Cinema Extra, waarin filmjournalist Noa Johannes in gesprek gaat met Markoesa Hamer en Anna van Schijn. Beiden hebben jarenlange ervaring in de Nederlandse filmindustrie en zijn daarin inmiddels ook actief als intimiteitscoördinatoren. Ook spreekt Johannes met regisseurs André van Duren en Joosje Duk over wat dit relatief jonge beroep betekent voor hun films.

Het levert verhelderende gesprekken op, die bijdragen aan een beter beeld van wat het werk precies inhoudt en waarom het van belang kan zijn. Sommige filmprofessionals hebben nogal eens hun bedenkingen geuit over het nut en de noodzaak van het werk: het zou geldverspilling zijn, klonk het, omdat regisseurs zelf de taken van een intimiteitscoördinator op zich zouden kunnen nemen. Anderen waren bang dat de spontaniteit zou verdwijnen bij het maken van intieme scènes.

Het zijn kwesties die uitvoerig aan bod komen in de aflevering en op een prettig genuanceerde manier worden behandeld. Met name Duk weet goed uit te leggen waarom zij graag werkt met de coördinatoren: ‘Een acteur wil graag doen wat de regisseur vraagt. En als het gaat om persoonlijke grenzen bij intieme scènes zal die die niet zo gemakkelijk aangeven bij een regisseur als bij een intimiteitscoördinator. De drift die regisseurs soms kunnen hebben om iets op de juiste manier op beeld te krijgen is mooi, maar zorgt er ook weleens voor dat acteurs dingen doen waarvan ze achteraf spijt krijgen. De coördinatoren zorgen voor duidelijke afspraken en een veilige omgeving.’

Maar het werk is vaak ook gewoon heel praktisch, laat de aflevering zien. Dat weet ook Yorgos Lanthimos, die bij de opnames van zijn film Poor Things (2023) voor het eerst werkte met een intimiteitscoördinator. In gesprek met de Volkskrant: 'Hoe bonk je tegen iemands kont zodat het er écht uitziet? Dat is vrij moeilijk om te doen zonder dat iemand zich ongemakkelijk voelt. En er komen praktische zaken bij kijken: hoe bescherm je bepaalde zones van acteurs? Dan helpt het dat er iemand bij is die zoiets al vaker heeft gedaan, iemand die weet hoe het werkt.’