Coming-of-age-drama Eighth Grade is opgenomen in de VPRO Cinekid Top 100. Bindend kijkadvies voor tieners én hun ouders (en eigenlijk iedereen).

Recensent Rick de Gier omschreef Eighth Grade bij het uitkomen in 2019 als ‘verplichte kost voor Snapchat-tieners én hun ouders’. Toegegeven: die Snapchat-tieners zijn inmiddels alweer ingehaald door de TikTok-pubers, maar de boodschap heeft bepaald niet aan relevantie ingeboet: Eighth Grade is in alle opzichten een wonderschone en verrassend genuanceerde kijk op opgroeien in de moderne digitale wereld.

Debuterend regisseur Bo Burnham (1990) kan het weten: hij brak zelf op zestienjarige leeftijd door als YouTube-sterretje. Zijn grappige liedjes bereikten honderden miljoenen mensen, en een wonderkind was geboren. Later maakte de Amerikaan meerdere succesvolle comedyshows, en in 2018 debuteerde hij als regisseur met Eighth Grade. Een opmerkelijk succesverhaal, want tegenover Burnham staan duizenden kinderen die in de marge van het internet doelloos blijven ronddolen, zoekend naar een doorbraak, of naar (online) aansluiting met leeftijdsgenoten.

Met Eighth Grade wil Burnham de verhalen van die kinderen vertellen. In het dagelijks leven worden ze meestal genegeerd, terwijl ze zich online juist enorm blootgeven. In 2018 zei Burnham daarover tegen Rolling Stone: ‘Ik wil het internet van stille, bange en nerveuze mensen laten zien. Wat me vooral aangreep, was het beeld van een kind dat in de camera kijkt en een publiek aanspreekt waarvan ze weet dat het er waarschijnlijk helemaal niet is.’

Elsie Fisher als Kayla in Eighth Grade

Online generatie

De dertienjarige Kayla (een sublieme rol van Elsie Fisher) is zo’n kind. Ze geeft in dagelijkse vlogs tips over zelfverzekerdheid, maar niemand die er ogenschijnlijk iets om geeft: ze heeft amper volgers. Kayla doet zich in de vlogs voor als een stoer meisje met verstand van zaken. Het contrast met haar ‘offline’ persoontje is echter enorm: in het echte leven is ze schuchter, verlegen en zoekt ze voortdurend naar vleugjes van haar trotse online alter ego.

De camera van Kayla’s smartphone is daarmee een uitlaatklep waarvoor ze haar onzekerheid even van zich af kan werpen. Eindeloos relevant, in een tijd waarin veel tienerlevens zich haast uitsluitend afspelen op verlichte schermpjes. Maar denk niet dat Eighth Grade daarbij een moralistisch vingertje heft over overmatig smartphonegebruik: de parallelle digitale wereld is er, en gaat zeker niet meer verdwijnen.

Bovendien komt ook die ‘online generatie’ er uiteindelijk wel in de echte wereld. Zelfs Kayla leert zich met vallen en opstaan uiteindelijk beter staande te houden in de grote boze buitenwereld. Opgroeien is gewoon pijnlijk, maar die muur tussen online en offline wordt heus wel weer doorbroken. Laat het maar aan Bo Burnham over om daar zinnige dingen over te zeggen.

VPRO Cinekid Top 100

Eighth Grade is opgenomen in de VPRO Cinekid top 100, een lijst met de beste jeugdfilms, gerangschikt op leeftijd. Zie vpro.nl/cinekidtop100

Meer over Eighth Grade

elke vrijdag