Mickey 17 mist de nuance van Parasite

Toen de Zuid-Koreaanse filmmaker Bong Joon Ho in 2020 vier Oscars won met zijn fenomenale Parasite, reageerde president Trump openlijk ontstemd: ‘De Oscar gaat naar een film uit Zuid-Korea? Hoe kan dat nou weer? Was ie goed? Geen idee, want ik heb hem niet gezien.’

Ja Trump, Parasite – een sociale satire over een arm gezin dat het leven van een rijk gezin overneemt – was goed, heel goed zelfs. Zo goed dat een van die vier Oscars was voor Beste Film. Waarmee Bong Oscargeschiedenis schreef: voor het eerst won een niet-Engelstalige film de hoofdprijs. En dat terwijl Parasite een jaar eerder in Cannes ook al de hoofdprijs (de Gouden Palm) had gewonnen.

Met zoveel prijzen kan Mickey 17, de opvolger van Parasite die vanaf 6 maart in de Nederlandse bioscopen draait, niet anders dan tegenvallen. En dat doet ie dan ook. En helaas niet alleen vanwege die hooggespannen verwachtingen. Leek Mickey 17 maar wat meer op zijn voorganger, waarin alle personages ergens tussen goed en slecht in zitten. De leden van het arme gezin zijn geen lieverdjes, die van het rijke gezin geen schoften. ‘Omdat ik denk,’ zo vertelde Bong destijds tegen VPRO Cinema: ‘dat je zo dichter bij de werkelijkheid blijft. (...) Vroeger was het duidelijk wie de vijand was, maar nu weet ik niet meer wie ik haten moet.’

Die nuance is alweer verdwenen in Mickey 17, die qua toon meer lijkt op twee eerdere films van Bong: Snowpiercer (2013) en Okja (2017). Ook sociale satires (over respectievelijk de klassenstrijd en de vleesindustrie), maar in deze films zijn de personages haast karikaturaal eendimensionaal. De helden zijn fier en strijdvaardig, de schurken dom en potsierlijk. Net als in Mickey 17.

Deze Engelstalige film – gebaseerd op de sf-roman Mickey7 van Edward Ashton – speelt zich af in 2054 en gaat over goedzak Mickey Barnes (Robert Pattinson), die op aarde in de problemen komt en daarom besluit om als ‘expendable’ mee te gaan op een ruimtemissie. Had hij eerst zijn contract maar goed gelezen, want als ‘vervangbare’ wordt hij een proefkonijn op wie levensgevaarlijke tests worden uitgevoerd. Mickey’s baan is het om te sterven.

Telkens opnieuw, want een ‘bio-printer’ zorgt er na elke afschuwelijke dood toch wel voor dat er weer een nieuwe Mickey komt. Wanneer de film begint, zijn we al aanbeland bij versie 17.

De ruimtemissie wordt geleid door de op aarde mislukte politicus maar nu profeet Kenneth Marshall (Mark Ruffalo), in wie eenvoudig de al eerdergenoemde Trump te herkennen is. Lang achterovergekamd haar, onnatuurlijke huidskleur en volgers die allemaal een rood petje dragen.

In interviews blijft Bong maar ontkennen dat Marshall een directe verwijzing naar Trump is, maar dat is hem vanwege eventuele miljoenenclaims vast opgedragen door de juristen van producent Warner Bros.

De film heeft ook al een stormachtige geschiedenis achter zich. Hij zou eerst in maart 2024 worden uitgebracht, maar dat werd keer op keer uitgesteld, zodat ie pas nu wereldwijd uitgaat. Maanden nadat Trump herkozen werd, waardoor de grap in Mickey 17, dat Marshall twee verkiezingen op rij verloor, nogal wrang aanvoelt.

Als het grote publiek in de VS doorkrijgt dat Marshall een persiflage op Trump is, dan zou het zo maar kunnen gebeuren dat de helft van alle Amerikanen – net als hun grote voorbeeld destijds bij Parasite – dit ruimte-epos ongezien veroordeelt en links laat liggen.

Of Bong daar wakker van ligt, is maar de vraag, want in Mickey 17 wordt niet alleen Trump op de hak genomen, de film is ook fel antikapitalistisch.

Filmstudio Warner Bros. zal er in ieder geval niet blij mee zijn, want die stopte 150 miljoen dollar in deze sf-satire. Wat betekent dat de film minstens het dubbele moet opbrengen in de bioscopen. En dat wordt nog een hele opgave.