Enkele tradities kunnen in 2020 toch gewoon doorgang vinden. Een daarvan is de Acteur en Actrice van het Jaar, gekozen door VPRO Cinema's Gerhard Busch.

Eind 2018 werd ze door vakbladen als Hollywood Reporter en Variety al genoemd als een actrice om in de gaten te houden, nog voordat ze in één film had gespeeld. Maar de Australische Eliza Scanlen (1999) had toen al wel grote indruk gemaakt in een handvol tv-series, waaronder HBO’s Sharp Objects, waarin Scanlen het gestoorde jongere zusje van Camille (Amy Adams) speelde. Een filmcarrière was niet meer dan de logische, volgende stap.

Die films volgden in 2020. Eerst was daar Little Women, waarin Scanlen een van de vier March-zusjes speelt. Niet de flamboyante Joe (die rol ging naar Saoirse Ronan) of de gedreven Amy (dat werd Florence Pugh), maar de stille, ziekelijke Beth. Beth is een bijrol, maar wel in een heel grote, prestigieuze film. En dat is niet gek als filmdebuut.

De grote doorbraak kwam later dit jaar, in het verrukkelijk eigenzinnige liefdesdrama Babyteeth van landgenote Shannon Murphy. Geschoten in zuurstokkleuren en ondanks het zware onderwerp altijd licht van toon.

Eliza Scanlen in Babyteeth

Scanlen speelt Milla, het meisje met de blauwe pruik. Milla is vijftien, heeft kanker en weet dat ze gaat sterven, maar ze is vastbesloten eerst nog iets van het leven mee te krijgen. Milla wordt verliefd op twintiger Moses, een junkie met een goed hart. En wat zich dan voltrekt is even onweerstaanbaar als onvoorspelbaar.

Voor Milla moest Scanlen zich helemaal kaal laten scheren van regisseur Murphy, die niet wilde werken met een bald cap (zeg maar: een pruik waardoor je kaal lijkt), omdat de kijker dat altijd doorheeft.

Haar eigen kale hoofd bleek een belangrijke ervaring voor Scanlen, bekende ze in een interview met het Britse PA Media. ‘Door het afscheren ontdekte ik hoe ik me altijd verstopt had achter mijn haar, en dat gaf me een vertrouwen in mijzelf dat ik daarvoor niet had. Milla liet me zien dat je kunt afwijken van de norm. (...) Milla nam risico’s en door het maken van de film heb ik geleerd ook als Eliza risico’s te nemen.

Fijn voor ons, want dat zal in de toekomst ongetwijfeld leiden tot nog meer belangrijke, interessante en eigenzinnige films.

Meer over Eliza Scanlen

Acteur en actrice van het jaar 2020

Acteur en actrice van het jaar 2018