Het Toronto International Film Festival (TIFF) heeft zich sinds de oprichting in 1976 razendsnel opgewerkt tot een van de voornaamste internationale filmfestivals. Toronto is hét premièrefestival van Noord-Amerika en is vooral onmisbaar voor de grote studio’s als showcase voor potentiële Oscarwinnaars.

De feiten
Begin: In 1976 als ‘The Festival of Festivals’: een collectie van de beste films van verscheidene internationale filmfestivals (Cannes, Venetië, Sundance). En dat is het eigenlijk nog steeds voor een groot deel. Al beleven steeds meer (en grotere) films in Toronto hun wereldpremière. Waaronder dit jaar: Argo (Ben Affleck), Capital (Costa Gavras), Cloud Atlas (Tom Tykwer, Andy & Lana Wachowski) en Foxfire (Laurent Cantet).

Toronto 2012
37ste editie, van 6 tot en met 16 september

Openingsfilm
Het was jarenlang een goede traditie dat een film van eigen bodem het festival opende. Die traditie is onlangs losgelaten, en openingsfilm is dit jaar de Amerikaanse sf-actiefilm Looper. Met hoofdrollen voor Bruce Willis en Joseph Gordon-Levitt.

Prijzen
In tegenstelling tot Venetië of Cannes heeft het filmfestival van Toronto geen officiële competitie. Prijzen worden er wel uitgereikt, onder meer voor de beste Canadese debuutfilm en de beste Canadese speelfilm. De belangrijkste prijs is de People's Choice Award. Vorige winnaars van de publieksprijs variëren van Europese arthouse-hits (Le fabuleux destin d'Amélie Poulain) en Aziatische films (Zatôichi) tot Engelstalige kassuccessen (Slumdog Millionaire en The King’s Speech).

De lijst met potentiële winnaars dit jaar is aanzienlijk: er zijn films van gevestigde namen die eerder al in Cannes of Venetië draaiden, zoals festivaldarlings Amour van Michael Haneke en Beyond the Hills van Cristian Mungiu. Toch is het vaak een grote/makkelijker toegankelijke titel die er met de hoofdprijs vandoor gaat.

Slotfilm
Het festival wordt dit jaar afgesloten met Song for Marion van de Brit Paul Andrews Williams, een feelgood drama over een klagerige gepensioneerde man ( Terence Stamp), die bij zangkoor gaat.

Hoogte- & dieptepunten
1979: De People’s Choice Award wordt ingesteld. Girlfriends van Claudia Weill is de eerste winnaar.
1984: Mon oncle Antoine (1971) van Claude Jutra wordt door professionals uit de filmwereld verkozen tot beste Canadese film aller tijden. Ook in 1994 staat Mon oncle Antoine bovenaan.
1995: Antonia van Marleen Gorris wint de publieksprijs.
2004: Voor de derde keer wordt de poll voor beste Canadese film aller tijden gehouden, met C.R.A.Z.Y. (2004) van Jean-Marc Vallée als winnaar. Mon oncle Antoine staat niet eens meer in de top 10.
2005: Het onbekende Zuid-Afrikaanse misdaaddrama Tsostsi wint de publieksprijs. De film zal later net als Antonia de Oscar voor beste buitenlandse film winnen.
2009: Verscheidene filmmakers en acteurs roepen op tot protest tegen het festival vanwege een speciaal programma dat gewijd is aan Tel Aviv. Ze protesteren tegen het te positieve en eenzijdige beeld dat het programma zou schetsen van de Israëlische stad en de bezetting.

Handelsmerk
De afgelopen jaren maakt Toronto een enorme opmars door, wat vooral te danken is aan de toename van grote sterren en de groeiende rol die het festival speelt in de race naar de Oscars. Daar komt nog bij dat Toronto dankzij gunstige belastingmaatregelen een voor Hollywood aantrekkelijke locatie is geworden om goedkoop films op te nemen. Kortom: Hollywood en Toronto zijn met elkaar vergroeid geraakt. Maar ondanks de aandacht voor grote Hollywoodfilms – en niet te vergeten de druk van de hevige concurrentie met Venetië – heeft Toronto altijd zijn eigen karakter weten te behouden; Toronto is een echt publieksfestival, vergelijkbaar met het International Film Festival Rotterdam. En net als in Rotterdam is het aanbod een mix van zowel mainstream als artistieke, vernieuwende cinema van over de hele wereld.

De filmwereld over Toronto
‘Dit is bovenal een festival dat bedoeld is voor het publiek. Het is een breed publiek en het filmaanbod varieert van kleine, experimentele films tot provocerende cinema, komedies en grote studiofilms. ‘
(Festivaldirecteur Piers Handling, 2008)

‘ Hoewel Cannes nog steeds groter is, is Toronto nuttiger en belangrijker.’
(Filmjournalist Roger Ebert, 1999)

‘Het festival moet enkel Cannes voor zich dulden als het aankomt op high profile films, sterren en marktactiviteit.’
(Vakblad Variety, 1998)

De mensen in Toronto waarderen de films echt. Toronto is een geweldige lanceerbasis voor de films die in de herfst uit komen.
(Spike Lee, 2008)

Wat het festival zo geweldig doet, is dat het zoekt naar het bijzondere in films, ongeacht waar ze vandaan komen, van kleine landen tot zelfs Hollywood.’
( Tsotsi-regisseur Gavin Hood, 2007)

‘In Toronto haalt eigenlijk niemand zijn neus ergens voor op. Nu ik dit zeg zal je zien dat onze film slecht ontvangen wordt. Maar als je in film in Toronto mislukt, dan is er iets behoorlijks mis met die film.’
(Kevin Smith in 2008, toen Zack and Miri Make a Porno in Toronto draaide)