zaterdagetalage

Een betoverende sluierdans waarbij licht en bewegingen samensmelten. Met haar exotische serpentinedans was Loie Fuller (1862-1928) het gesprek van de dag in het mondaine Parijs van rond 1900. Op YouTube is nog een vroege reconstructie van de dans te zien: een dame gaat kopje onder in een draaikolk van sluiers en stemmige belichting. Fuller had een ingenieuze solochoreografie bedacht. Meters zijden stof had ze verwerkt in een sierlijke sluierjurk die ze aan stokken had bevestigd. Met deze stokken wentelde ze haar zwierende lichaam in steeds wisselende, golvende patronen van zijden sluiers. Gekleurd licht zette haar dans vervolgens in vuur en vlam.

Fullers multidisciplinaire aanpak was een ware sensatie, met name onder kunstenaars van die tijd. Henri de Toulouse-Lautrec schilderde de zwoele dans en W.B. Yeats wijdde er een gedicht aan. Ook de Franse componist Florent Schmitt (1870-1958) raakte in de ban van Fullers danscapriolen. Samen met dichter Robert d’Humières werkte hij aan een muziekdramatisch ballet op maat gesneden voor Loie Fuller. In het ballet La Tragédie de Salomé (1907) gaat Fuller helemaal op in de dans van de bijbelse Salomé. Een bezwerende sluierdans waarmee de duivelse Salomé Herodes zo ver kreeg om het hoofd van Johannes de Doper op te dienen. Schmitt componeerde er meeslepende muziek bij. Broeierige duisternis en oriëntaalse sensualiteit wisselen elkaar af in een buitengewoon filmische soundtrack.

Grote bekendheid heeft Schmitt nooit genoten. Mondjesmaat wordt zijn schilderachtige muziek tegenwoordig herontdekt. In zijn impressionistische werk hoor je de invloed van Maurice Ravel en de Brit Frederick Delius, met wie hij goed bevriend was. Zijn bekendste werk blijft La Tragédie de Salomé. Na het balletsucces werkte hij de muziek uit tot een handzamer symfonisch gedicht. Schmitt droeg deze suite op aan zijn Parijse kameraad Igor Stravinsky. Het barbaarse slot van Tragédie de Salomé is zeker van invloed geweest op de jonge Rus. De woeste muziek heeft eenzelfde extatische uitwerking als Stravinsky’s latere Le sacre du printemps. Vanmiddag houden dirigent Stéphane Denève en het Radio Filharmonisch Orkest een warm pleidooi voor Schmitts visionaire Salomé-suite.