12 voor 21

Wie aan een boek van deze grote hedendaagse Tsjechische schrijver begint, is voorbereid op serieuze shit. Sindelka verdoet zijn (en onze) tijd niet met licht verteerbare verhaaltjes. Nadat hij in Materiaalmoeheid schreef over twee broers die naar Europa vluchten en elkaar daar kwijtraken, bevinden we ons in Klimaatverdriet ergens in de nabije toekomst.

Europa wordt geplaagd door hittegolven en stortbuien; het historische centrum van Praag is zelfs onbewoonbaar na verwoestende overstromingen. Ergens in de stad wordt Kryŝtof Warjak bruut ondervraagd door twee rechercheurs. Warjak is botanicus; dat klinkt onschuldig genoeg, maar hij heeft zich gespecialiseerd in de smokkel van bedreigde planten. Dat gegeven biedt Sindelka de kans los te gaan over levensgevaarlijke berenklauwen, zeldzame orchideeën en de Rafflesia arnoldii, een bladloze plant met een vijftien kilo wegende bloem die de geur van ontbindende lijken verspreidt

Deze Italiaanse journalist, die pas na zijn pensionering romans ging schrijven, kennen we nog van Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween, die prachtroman over een Japanse hardloper die in 1912 naar de Olympische Spelen in Zweden gaat. Ditmaal neemt Faggiani ons mee naar het chaotische Italië van de laatste oorlogsjaren. Filippo Cavalcanti is 72, professor in de archeologie en niet van plan te buigen voor de fascisten.

Vanwege het feit dat hij Duits spreekt, wordt hij van Rome naar Tirol gestuurd om een zending geroofde kunstschatten te controleren die naar Duitsland zal worden vervoerd. Daar ontmoet hij een jonge kruimeldief, die terug wil naar zijn geboorte-eiland Ischia. Omdat de professor niks meer te verliezen heeft, gaat hij in op een riskant voorstel dat hem dwars door het door oorlogsgeweld geteisterde Italië zal voeren. Ondanks het grimmige decor valt er veel te lachen om de roadtrip van deze stekelige professor

Vier studentes uit Tel Aviv besluiten geen kinderen te krijgen. Ze noemen zichzelf ‘de anderen’ en putten inspiratie uit het Oude Testament. Maar in Israël is het niet minder dan een doodzonde om je bewust niet voort te planten. Twintig jaar nadat ze hun pact sloten, zijn drie van de vier vrouwen dood. Naäma pleegde zelfmoord, Dina en Roniet zijn vermoord.

Alleen de grofgebekte en enigszins mislukte Sheila, die rondleidingen geeft in het Bijbels Museum, leeft nog, dus wordt zij al snel verdacht van medeplichtigheid aan hun dood. Blau verpakt haar confronterende verhaal over bewuste kinderloosheid als een spannende whodunit waarin het wemelt van de religieuze verwijzingen. In Israël was dit een controversiële bestseller

Nu Polen al meer dan honderd lhbtq-vrije zones telt, wil je weleens een roman lezen over hoe het is om gay te zijn in dat land. Die roman is er nu, hoewel die niet in het Pools is verschenen. Jedrowski heeft Poolse ouders, maar groeide op in Duitsland en schrijft in het Engels. Zijn debuutroman speelt zich af in 1980: toen de communistische partij nog stevig in het zadel zat, maar Polen wel werd geplaagd door inflatie en massale demonstraties.

De dromerige idealist Ludwik ontmoet op een landbouwkamp de praktischer aangelegde Janusz. Met hem rooit hij bieten, zwemt hij in het meer en proeft hij van verboden liefde. Maar na die paradijselijke zomer keren ze terug naar het echte leven, dat gekleurd (en verscheurd) wordt door politieke keuzes. Ludwik weigert zich te conformeren en kiest James Baldwin als onderwerp voor zijn afstudeerscriptie, terwijl Janusz een baan accepteert als censor. Recensenten vergeleken Jedrowski al met Alan Hollinghurst, dus dat belooft wat.

Deze Franse schrijver woonde ooit een half jaar in zijn dooie eentje in een hut in Siberië. Daarna liep hij in een paar maanden dwars door Frankrijk, uitsluitend over onverharde wegen en door ruige natuur. Over beide ervaringen schreef hij een boek, op grond waarvan je kunt vaststellen dat Tesson iemand is die het nogal met zichzelf heeft getroffen. Toch is zijn nieuwe avontuur weer iets om je op te verheugen.

Ditmaal gaat hij op pad met fotograaf Vincent Murier die op de Tibetaans-Chinese grens de uiterst zeldzame sneeuwpanter wil vastleggen. Op vijf kilometer hoogte, in een gebied waar menselijk leven onmogelijk is, gaan Tesson en zijn mede-expeditieleden op zoek naar de schuwe sneeuwpanter in zijn ijspaleis. Op die ijskoude hellingen ontmoet hij wilde ezels, wolven, antilopes, jaks, vossen en fluithazen. Een paradijs bij -30°C.

Jaren deed Elizabeth Wetmore over haar eerste roman, die verscheen toen ze 52 was. Dat het zo eindeloos lang duurde, komt omdat er tussen het schrijven door geld moest worden verdiend. Pas toen haar man er een tweede baan bij nam, kon ze het boek afmaken. En als deze doorbijter vervolgens ook nog wordt vergeleken met Elizabeth Strout en Barbara Kingsolver, is onze interesse gewekt.

Wetmore komt uit Texas, uit een arbeidersfamilie. Zodra het kon, nam ze de benen, maar voor haar roman gebruikte ze haar geboortegrond wel als decor. Valentijn speelt zich af in 1976, in Odessa, een suf stadje waar de olie elk moment uit de grond kan spuiten. Voor de mannen betekent dat werk en geld, de vrouwen vrezen als gevolg daarvan onrust en geweld. De brute mishandeling van een 14-jarig Mexicaans meisje zet de onderlinge verhoudingen in het stadje op scherp.