VPRO Gids 1

2 januari t/m 8 januari
Pagina 24 - ‘Met je pistool naar de wc’
papier
24

Met je pistool naar de wc

Tara Lewis

Atleet Oscar Pistorius kwam van ver en viel diep, toen hij – al dan niet per ongeluk – zijn vriendin doodschoot. Documentaireserie The Life and Trials of Oscar Pistorius vertelt zijn verhaal én dat van Zuid-Afrika.

Oscar Pistorius met zijn zus tijdens de derde dag van zijn hoger beroep, 15 juni 2016

Wist Oscar Pistorius dat zijn vriendin Reeva Steenkamp op het toilet was, toen hij vier schoten op de deur loste? Uiteindelijk maakte dat de rechter niet uit en werd hij veroordeeld voor moord, ongeacht het motief. De wereldberoemde atleet met beenprotheses uit Zuid-Afrika heeft altijd volgehouden dat hij dacht dat ze een inbreker was.

In vier afleveringen, bij elkaar bijna zes uur lang, vertelt de documentaireserie The Life and Trials of Oscar Pistorius vanaf het begin twee verhalen naast elkaar. Ten eerste het levensverhaal van Pistorius, die als baby een dubbele amputatie onderging, maar als volwassene een Olympische halve finale haalde. Ten tweede alles wat er na de nacht van 13 op 14 februari 2013 gebeurt, de nacht dat hij Steenkamp doodschoot. Op de achtergrond spelen ondertussen de roerige ontwikkelingen in Zuid-Afrika.

‘Als je mij zou vragen of Pistorius’ verhaal klopt, zou ik je zeggen dat het afhankelijk is van waar ik op dat moment in de serie ben’

Daniel Gordon

Als de Britse regisseur Daniel Gordon de kijker iets probeert duidelijk te maken, is het dat die verschillende verhalen onmogelijk los van elkaar te zien zijn. Gordon maakte meerdere documentaires en een serie voor ESPN, de Amerikaanse sportzender die onder meer (van andere regisseurs) het succesvolle O.J.: Made in America over O.J. Simpson en The Last Dance over Michael Jordan uitbracht. ‘O.J. was de zomer daarvoor uitgekomen en was 7,5 uur lang. Voor mij als filmmaker betekende die lengte dat ik kon doen wat ik altijd al wilde: in een onderwerp duiken dat iedereen dénkt te kennen, zonder iets van de gelaagdheid te weten. Dan maak je meer dan een biografie.’

ESPN vroeg hem of hij geïnteresseerd zou zijn in het maken van een serie over Oscar Pistorius. ‘We dachten aan drie tot vier uur, maar uiteindelijk is het zes uur geworden. Op deze manier konden we alle thema’s behandelen en integreren: Zuid-Afrika als land, elitesport, racisme en geweld. Dat kun je ook in een film van een uur, maar niet als je echt de diepte wilt ingaan.’

De motieven van Pistorius vond Gordon minder relevant. ‘Het is geen true crime. Sterker nog: als ik de serie tot een succes wilde maken, moest dat de minst interessante vraag zijn; ook al vindt men het misschien juist de belangrijkste. Ik heb de rechtszaak destijds ook niet gevolgd, omdat ik niets heb met zo’n massaal media-evenement. Wat ik interessant vind, is het terugkijken en zien hoe verschillende mensen erop reageerden.’