Je leest dit artikel gratis. Wil je meer van de VPRO Gids? Neem een abonnement. Nu 12 weken voor slechts 10 euro. Ik wil meer lezen →
Poetins praktijken
Het documentairedrieluik Putin: A Russian Spy Story verhaalt hoe een KGB-agent president werd, alle macht naar zich toetrok en nu al twintig jaar succesvol opereert – met methoden uit z’n vorige bestaan.
Schoolfoto van Vladimir Poetin
Ten tijde van de Sovjet-Unie konden kremlinologen en Ruslandexperts slechts gissen naar wat zich in Moskou achter de muren van het regeringscentrum afspeelde, maar ook in het tijdperk-Poetin is vaak onduidelijk wie waarom aan welke touwtjes trekt. Ja, vermoedelijk steeds de president zelf, maar hoe dan? Hoe gaan hij en zijn schimmige entourage precies te werk? Sinds 2000 zijn de westerse buitenwacht en de Russen zelf door het Kremlin regelmatig voor voldongen feiten geplaatst. Voorspelbaar werd het nooit, maar na twintig jaar Vladimir Poetin (1952) is steeds duidelijker dat er wel degelijk een systeem zit in diens meestal onverwachte, niets en niemand ontziende machtsuitoefening.
Steeds onverbloemder maakte Poetin duidelijk waar zijn ‘geleide democratie’ voor staat: onvrijheid, repressie, willekeur, desinformatie en indien nodig terreur
Kompromat
Poetin (onder) met zijn judovriend Vasili Sjestakov op de sportschool in St. Petersburg, 1971
Poetin met zijn moeder Maria Ivanovna, 1970
Gif en kogels
Bij de KGB leerde Poetin hoe je de vijand kunt observeren en uitschakelen en zelf anoniem blijft
Poetin groeide in Leningrad op in armoede, in een kommunalka vierhoog achter. Hij bleef schriel (en zou niet langer worden dan 1,70 meter) en deed fanatiek aan judo, wat bijdroeg aan zijn entree bij de KGB.
Poetin (r) ontmoet Alina Kabajeva (m) en Svetlana Khorkina (l), twee atleten die namens Rusland deelnamen aan de Olympische Spelen van 2004 in Athene
Cadeautje!
Je leest dit artikel gratis. Wil je meer van de VPRO Gids? Neem een abonnement. Nu 12 weken voor slechts 10 euro. Ik wil meer lezen →
Tragische figuur
Poetin weet nergens van
-
2006: Journaliste en mensenrechtenactiviste Anna Politkovskaja, die berichtte over de oorlog in Tsjetsjenië, wordt in Moskou doodgeschoten na eerder al te zijn vergiftigd.
-
2006: KGB- en FSB-agent Alexandr Litvinenko, overgelopen naar de Britse geheime dienst, in Londen met gif vermoord.
-
2013: Naar Engeland uitgeweken oligarch en Poetin-tegenstander Boris Berezovski nabij Londen dood aangetroffen, mogelijk vermoord.
-
2013: Aleksandr Perepelitsjni, die meewerkte aan Zwitsers onderzoek naar witwassen door Russische ambtenaren, nabij Londen met gif vermoord.
-
2015: Oppositioneel politicus Boris Nemtsov wordt in Moskou vlak bij het Kremlin doodgeschoten.
-
2015 en 2017: Vladimir Kara-Murza, adviseur van Nemtsov en Kremlincriticus, overleeft ternauwernood gifaanslagen.
-
2018: Sergei Skripal, die voor de Russische en Britse geheime dienst werkte, en zijn dochter worden in Salisbury met novitsjok vergiftigd.
-
2020: Oppositieleider Alexei Navalny, ook bekend van anticorruptievideo’s, in Siberië met novitsjok vergiftigd en naar Berlijn overgebracht.
Putin: A Russian Spy Story
NPO 2, dinsdag 22.40-23.35 uur