Werk waar muziek in zit

Vandaag besteld, morgen in huis. Het gaat allemaal zo makkelijk, dat we er niet bij stilstaan dat er nog talloze mensenhanden nodig zijn om al die spullen waar we zo aan gewend zijn te maken en bij ons aan de voordeur te krijgen. Tienduizenden mensen in Nederland werken in een fabriek of distributiecentrum. Ze sorteren, assembleren, pakken, picken en tillen. In grote blokkendozen zonder ramen zijn ze een klein maar onmisbaar radertje in de consumptiemaatschappij.

In de podcast Lopendebandwerk interviewt Emmie Kollau vier mensen in beroepen die niet zichtbaar, maar wel vitaal zijn. Om het ritme van hun werk extra nadruk te geven vroeg ze voor elke aflevering een andere muzikant om een muzikale omlijsting te maken: een soundtrack voor de werkdag.

Patrick uit de eerste aflevering werkt bij een afvalscheidingsbedrijf. Minstens veertig uur per week staat hij tussen de stinkende vuilnis. Jarenlang sorteerde hij plastic, nu doet hij de schoonmaak. Het afval dat van de banden naar beneden valt, veegt hij op. Regelmatig valt er vuilnis op zijn hoofd en hij zit constant tussen de ratten. Patrick noemt ze ‘mijn gezelschapskonijntjes’. Dit klinkt misschien als een helse baan, maar Patrick praat er monter over. Hij houdt van aanpakken. Muzikant Spinvis maakte de muziek bij zijn verhaal. Die klinkt helder, met hoge koorzang als in een kerk, maar soms klinkt er een radioreclame doorheen, als in een fabriekshal.

Het ritme van de fabriek inspireerde ook hiphopproducer Kubus, die de muziek maakte bij het verhaal van de 69-jarige Leo, de hoofdpersoon van de derde aflevering. ‘Ik pak een vat, doe een deurtje open, doe het vat erin, de beveiliging erop, doe het deurtje dicht en druk op de knop.’ Daarna is het vat schoon en haalt hij het eruit. Dat doet hij ongeveer vijfhonderd keer per dag. Zijn woorden worden een ritme dat nog lang in je hoofd blijft hangen.
Waarschijnlijk zijn er weinig kinderen op het schoolplein die je zullen vertellen dat ze later lopendebandwerker willen worden. Toch hebben de mensen in de podcast eer van hun werk. Het is fysiek zwaar en soms geestdodend, maar ze zijn er trots op. Vatenschoonmaker Leo was eerst vrachtwagenchauffeur. Dat vond hij prachtig, maar hij kreeg een hartstilstand en raakte zijn rijbewijs kwijt. Thuis werd zijn vrouw gek van hem. Nu staat hij twee dagen per week in de fabriek. Als hij na het werk naar huis gaat, voelt hij zich lichter, zegt hij: ‘moe, maar wel fijn moe.’