Lopende band

Van Dorth zit niet te springen om aandacht van de pers. ‘Elke keer als er iets verschijnt over Duplicase gaan mensen mij bellen: “Ik heb hier nog een doos met bandjes staan. Wilt u die hebben?” Nee dus. “Verkoopt u ook cassettedecks? Kan ik ook tien bandjes laten maken?” Dat gaat maar door. Misschien moet ik mijn telefoonnummer van de website halen. Kan men mailen en antwoord ik wanneer het mij uitkomt.’

Maar nu ik er eenmaal ben neemt hij alle tijd voor zijn bezoeker.

De natuurkundige nam de fabriek in 1987 over van een kennis die in de zending ging. Toen heette het PeKo Sound vernoemd naar eigenaar Peter Koelewijn. (Nee, niet die Peter Koelewijn maar een andere.) Van Dorth had ervaring als technicus van een popband en had een jaar eerder ook op een internationale christelijke conferentie geholpen met het kopiëren van cassettes. ‘De deelnemers wilden de lezingen na afloop meteen mee naar huis nemen, want dat scheelde in de verzendkosten. Duizenden bandjes hebben we toen ’s nachts gekopieerd.’

Na de overname veranderde hij de naam in Duplicase en breidde zijn catalogus uit met de nieuwerwetse cd’s en dvd’s. Maar zijn hart lag bij de bandjes.

‘Eind jaren tachtig maakten we er ruim 400duizend per jaar. Dat is helemaal ingestort. Drie jaar geleden waren het er nog maar 2000 en was ik van plan om de boel op te ruimen. Maar in 2015 waren het er opeens tienduizend en vorig jaar 15.000.’

Iedereen wie vroeger cassettes had weet dat c60 het beste was, maar c90 handiger omdat daar twee elpees op pasten. c120 was eigenlijk een no go want die gingen nooit lang mee. En dat is eigenlijk heel logisch. ‘De doosjes voor c120 zijn net zo groot als die van c60, maar er moet wel twee keer zoveel tape in. Die tapes zijn dus dunner en kwetsbaarder.’ Wie nooit een cassette uit elkaar heeft gehaald zal versteld staan van de inhoud. Geen betere serpentines dan de negentig meter tape op een spoeltje van een c60. Die doet het op de voetbaltribune bijna net zo goed als de wc-rol.

Van Dorth denkt niet in c60 of c90. Hij bestelt c-nulletjes, doosjes zonder tape, en levert zijn klanten muziek op bandjes in alle lengtes. Op maat gemaakt. Voor Jett Rebel kopieerde hij duizend keer het album Truck, Eddy de Clerq liet driehonderd bandjes produceren met live-opnamen die in 1981 in de Amsterdams club De Koer gemaakt waren, en Hans Vandenburg, ex-Gruppo Sportivo bestelde honderd tapejes met zijn Zijn 20 Mooiste Demo’s. De grootste order kwam echter van een kabelexploitant. ‘Tienduizend stuks die werden uitgedeeld voor een loterij. Om te horen of je een prijs had gewonnen moest je dat bandje afluisteren, maar omdat veel mensen geen cassettedeck meer hadden konden ze dat in de winkel komen doen.’ ­Onder zijn klanten zitten kleine labels die hun muziek alleen op band uitbrengen, bekende artiesten als Rebel die het als iets extra’s zien, en muzikanten die oud werk uitbrengen op dragers uit die tijd. Smaken verschillen en daar windt duplikees geen doekjes om. ‘Veel wat hier de deur uitgaat noem ik geen muziek. Het is geluid.’

Vanuit christelijke kringen is er nog lang vraag geweest naar cassettes voor het verspreiden van kerkdiensten, maar die service is inmiddels gedigitaliseerd.

Voordat we naar productiehal gaan zie ik dat Van Dorth het bandje van Vandenburg in het doosje van Jett Rebel stopte en andersom. Dat overkomt dus de beste.

In de hal staan pallets met dozen vol c-nulletjes uit Italië, opbergdoosjes en twee tapeloaders. De bandenmaker legt een rol tape op de grootste loader, stelt de gewenste lengte c.q. tijd in en op hoge snelheid vult het doosje zich met tape. Het geluid doet aan de tandarts denken. Een deel van de kap van de oude machine ontbreekt. ‘Ik sta tegenwoordig vaker achter de machine dan ervoor.’ Duur of zeldzaam is de retro-apparatuur niet, omdat iedereen die stopt met bandjes maken zijn spullen te koop aanbiedt. ‘Ik heb voor onderdelen weleens een identieke machine opgehaald tegen verzendkosten.’ Dat komt onbedoeld nogal cryptisch over.

In de naastgelegen studio klinkt daarna haarzuiver ‘All bij myself’ uit de speakers. Céline Dion is geen klant, maar haar woorden zijn wel toepasselijk. Dion-fan Van Dorth bestiert zijn bedrijf ten slotte ook in zijn eentje. Voor een wand met vijftig cassettedecks lijkt hij een goocheltruc uit te halen. Vliegensvlug en onnavolgbaar verdwijnen twee handen vol bandjes in de decks, wordt de stroom ingeschakeld, start het dupliceren en gebeurt even later hetzelfde in omgekeerde volgorde. Het enige dat langzaam gaat is het dupliceren. ‘Dat gebeurt hier in real time. Bij veel kopieerbedrijven gaat dat in hi-speed maar alleen op deze manier krijg je bandjes van hoge kwaliteit. Hi-speed kopiëren is gewoon jammer van dit mooie medium. Dat doe je niet met gesproken woord, laat staan met muziek.’

De ondernemer ziet een mooie toekomst voor het cassettebandje, maar liever zonder hemzelf. Hij is druk met duurzame energieprojecten en heeft steeds minder tijd voor bandjes. ‘Wie dit wil overnemen moet maar bellen.’