Netflixserie Dealer: adembenemende thriller in found-footage-stijl

The Blair Witch Project in de Franse banlieues, alleen dan zonder bovennatuurlijke verschijnselen, maar met mitrailleurs, drugs en GoPro-camera’s. De nieuwste Franse Netflixserie speelt zich niet af op de glinsterende straten van het Frankrijk in Lupin en bevindt zich ook in een ander universum dan (het Amerikaanse) Emily in Paris.

In Dealer (Franse titel: Caïd) reizen filmmakers Franck en Thomas af naar een voor buitenstaanders gevaarlijke buitenwijk van een niet bij naam genoemde Zuid-Franse stad, waar ze een videoclip gaan filmen voor de opkomende rapper Tony. Dat Tony het nummer waarmee hij de aandacht trok van de platenmaatschappij heeft opgenomen toen hij in de gevangenis zat, vinden de filmmakers wel grappig. En ook het feit dat Tony nu zijn geld verdient met het dealen van drugs lijkt weinig indruk te maken op het tweetal.

‘De platenmaatschappij wil dat we zijn dagelijkse leven filmen. Zet je camera geen seconde uit. We nemen zo veel mogelijk op,’ zegt Franck tegen zijn collega-cameraman in de auto, terwijl ze hun camera’s controleren, waaronder de GoPro’s die ze op hun lichaam hebben bevestigd. ‘We doen het gewoon zoals we het altijd doen. We filmen en we gaan naar huis.’

Dat dit laatste niet zal gebeuren, is voor de kijker dan al duidelijk: nog voor de opening credits toont Dealer diezelfde Franck: bezweet, bebloed en huilend. In wilde paniek kijkt hij om zich heen, en af en toe ook in de camera die in zijn schoot ligt, terwijl akelig dichtbij het gedreun van geweerschoten hoorbaar is. ‘Je had gelijk Thomas,’ snikt hij. ‘Ik ga hier dood.’

Dealer werkt in tien korte afleveringen, soms van maar acht minuten en nooit langer dan vijftien minuten, naar dat dramatische moment toe. De serie is gemonteerd in de zogenaamde found-footage-stijl, waardoor de suggestie gewekt wordt dat de opnamen zijn gemaakt door de hoofdpersonen en later zijn teruggevonden. Een stijl die alweer ruim twintig jaar geleden mainstream werd gemaakt door The Blair Witch Project en sindsdien enorm populair is in het horrorgenre. Nu is Dealer geen horror in de klassieke zin van het woord, al zal iedereen het erover eens zijn dat hopeloos verstrikt raken in een bloedige bendeoorlog een angstaanjagend scenario is.

De serie werd geregisseerd door Ange Basterga en Nicolas Lopez en het is een remake van hun lowbudgetfilm Caïd uit 2017. Terwijl het origineel vooral de sfeer van een uit de hand gelopen documentaire ademde – de man met de camera was een journalist op reportage, gespeeld door Basterga zelf – moest de Netflixserie grootser en spannender worden. ‘Door een raplabel te introduceren, werd de dynamiek van het verhaal versterkt,’ vertelde Basterga in het Franse tijdschrift Premiere. ‘De serie is een meeslepende thriller en ook meer gefictionaliseerd dan de film.’

Dealer is gemaakt om te bingen, iets wat de makers trouwens ook aanraden. De tien afleveringen bij elkaar duren niet langer dan een gemiddelde speelfilm en dankzij de korte hoofdstukjes zit het tempo er goed in. Er is amper tijd voor een adempauze of voor een serieuze uitdieping van de personages – dit ook omdat elke aflevering eindigt met een cliffhanger.

Op het moment dat Franck en Thomas de wijk betreden waar Tony de baas is, gaat het eigenlijk meteen al mis. Eerst moeten de filmmakers hun auto en paspoorten inleveren bij de jongens die de ‘grens’ van de wijk bewaken. En amper twee tellen later worden zij beschoten door een rivaliserende dealer die op zoek is naar Tony. Dat het platenlabel na dit incident een bezorgde Franck door de telefoon meedeelt niet zo moeilijk te doen over wat rondvliegende kogels en gewoon door te filmen, is een van de minder geloofwaardige momenten uit de serie. 

Dealer werd gefilmd in Martigues, een stad niet ver van Marseille, waar regisseur Lopez is opgegroeid. Al wordt de stad niet benoemd, vooral de strakblauwe hemel tussen de betonnen woontorens en het accent van de acteurs verraden dat het Zuid-Frankrijk moet zijn. De makers kozen ervoor de focus niet op de plaats maar op de personen te leggen, zodat Dealer zich in een willekeurige Franse stad zou kunnen afspelen.