Nieuwe boekentips: Afwijzing, Een eenvoudige ingreep & Over de rand laait vuur

Tony Tulathimutte
Afwijzing

‘De Feminist’, die zich jarenlang nadrukkelijk én maagdelijk als de ideale woke man presenteert (in zijn dating-app-profieltekst: ‘Wederzijdse instemming is mijn kernwaarde. Groot fan van abortus.’), om uiteindelijk misogyn gif te spuien op een incelforum. Die vrouw die na een onenightstand levensontwrichtend geobsedeerd raakt door de goede vriend die het bij die ene keer wilde laten. Of  ‘Ahegao, of de treurzang der seksuele verdrukking’, waarin een pornofantasie tot in zijn meest uitzinnig sadistische details wordt uitgewerkt. Nee, het literaire equivalent van een ideale eerste-date-romcom is Tony Tulathimuttes Afwijzing (Nijgh & Van Ditmar) niet bepaald. Wel een vlijmscherpe verhalenbundel, waarin alles van de verwrongenheden van het onlinebestaan tot de uitwassen van identiteitspolitiek even pijnlijk cringe als hilarisch wordt verkend.

(Dirk-Jan Arensman)

Yael Inokai
Een eenvoudige ingreep

Meret staat als chirurgisch verpleegkundige patiënten bij die een experimentele hersenoperatie ondergaan. Daarmee worden ze verlost van hun psychische aandoening en zijn ze rustiger en meegaander. De empathische en dienstbare Meret stelt de patiënten (niet toevallig vrijwel altijd vrouwen) gerust in de overtuiging dat ze een mooie, nieuwe toekomst tegemoet gaan. Totdat de ingreep bij de opstandige Marianne verkeerd afloopt. Intussen raakt Meret in verwarring door de gevoelens die ze koestert voor haar nieuwe kamergenoot Sarah. Yael Inokai houdt bewust vaag waar en wanneer Een eenvoudige ingreep (De Geus) zich afspeelt, en ook de term lobotomie valt nergens. Dat versterkt de sinistere sfeer van deze elegante, ingehouden roman over zorg en (vrouwen)liefde, waarin veel onuitgesproken blijft. 

(Katja de Bruin)

Chris van der Heijden
Over de rand laait vuur

Men was ‘goed’ of ‘fout’ in WO II, maar ook daarna, bleek nog heel lang na die oorlog. Het zwart-witpalet werd uiteindelijk aangelengd met grijstinten. Dat riep veel weerstand op, zoals Chris van der Heijden (1944) vanaf 2001 ervoer nadat zijn Grijs verleden verscheen. Met Over de rand laait vuur (Boom) schreef hij een secure dubbelbiografie van zijn ouders, Miep van der Velde en Henk van der Heijden (1916-2009). Die was fout: NSB, Waffen-SS, Oostfront. Vanaf 1945 in detentie, geen misdaden gepleegd, maar in 1950 tot vijftien jaar veroordeeld, in 1953 vrij. Beroerd huisvader, een ‘halve monnik’. Met verzwarende maar ook verzachtende omstandigheden. De ouderlijke (oorlogs)hypotheek ging over op zes kinderen, van wie Chris er veel werk van maakte.

(Maarten van Bracht)

Arnold Zweig
De bijl van Wandsbek

Arnold Zweig was Duitsland allang ontvlucht toen hij in 1937 las over een slager uit Hamburg die was ingehuurd om vier veroordeelde communisten te onthoofden. Nadat was uitgelekt dat hij de beul was, meden klanten zijn zaak en uiteindelijk ging hij op de fles. Hij schoot daarop eerst zijn vrouw dood en daarna zichzelf. Dat gegeven gebruikte Zweig als uitgangspunt voor De bijl van Wandsbek (Cossee), waarin hij wilde laten zien hoe gewone Duitsers in hun dagelijks leven onder invloed van een verderfelijk systeem tot verkeerde keuzes konden komen. Vlak na de oorlog was Europa nog niet klaar voor dat perspectief, maar tachtig jaar later blijkt deze realistische en diepmenselijke roman over een meeloper juist uiterst relevant.

(Katja de Bruin)