woensdagetalage
Een lief cadeau
Vincent van Gogh schilderde Amandelbloesem voor zijn pasgeboren neef Vincent Willem, die later het Van Gogh Museum zou oprichten.
Het geheim van de meester
NPO 2 xx.xx-xx.xx
De opkomst van de verftube in de negentiende eeuw betekende veel voor de schilderkunst: voortaan konden schilders hun verf mee naar buiten nemen en lekker in de vrije natuur schilderen. Zo maakte Vincent Van Gogh zijn schilderij Amandelbloesem, inmiddels een wereldwijde publiekslieveling, dat vandaag centraal staat in Het geheim van de meester. Van Gogh schilderde dit werk in februari 1890, vijf maanden voor zijn dood. Het was een geschenk voor zijn pasgeboren neefje Vincent Willem, de zoon van zijn broer Theo. De kunstenaar stuurde het vanuit Saint-Rémy, waar hij in een psychiatrische kliniek verbleef, naar zijn familie in Parijs. Amandelbloesem verbeeldt de lente en het gevoel van een nieuw begin, een toepasselijk schilderij dus voor een pasgeborene. De kadrering is geïnspireerd op Japanse prentkunst: niet de hele boom is in beeld maar slechts een aantal takken. Voor de kijker voelt het alsof je zelf onder de boom in het gras ligt, of in een kinderwagen. ‘Het is heel intiem,’ zegt kunstschilder en onderzoeker Lisa Wiersma, die in Het geheim van de meester een reconstructie maakt van Amandelbloesem. Ze noemt dit werk van Van Gogh een ‘lief privécadeau’. De schilder zelf was er tevreden over: het is ‘het geduldigst en best gemaakte van al mijn schilderijen,’ schreef Van Gogh in een brief, ‘geschilderd met kalmte en grote zekerheid van toets.’ Die toets stelt Wiersma wel voor een uitdaging: hoe komt ze tot de juiste penseelstreek, waarmee Van Gogh het blauw rondom de takken schilderde? Met restaurator Michel van de Laar oefent ze op de grove, vrije streek van Van Gogh, te midden van projecties van Amandelbloesem in Fabrique des Lumières Amsterdam. En dan is er nog de uitdaging van de kleur. ‘Blauw is gewoon altijd een heel moeilijke kleur,’ zegt Van de Laar. ‘Want in het ene licht geschilderd lijkt het heel erg goed op het origineel. Maar in een andere ruimte, met andere belichting kan het opeens iets te groen zijn. Iets te licht, iets te donker…’ Zal het Wiersma toch lukken de bijzondere Amandelbloesem te reconstrueren? Dat zien we in Het geheim van de meester.