donderdagetalage
Overgeleverd aan ChipSoft
Monopolist Chipsoft soupeert vele miljoenen zorggeld op met ontoereikende systemen die leiden tot ernstige fouten in de patiëntenzorg.
‘Als je grote winst wil maken moet je taartjes gaan verkopen, aldus voormalig CDA Tweede Kamerlid Joba van der Berg. ‘Maar niet met publiek geld je portemonnee vullen,’ vervolgt ze. ‘En dan ook nog met een product dat als niet toereikend wordt gezien.’ De vermeende taartjesverkoper waar van der Berg in haar uitspraak uit 2019 op doelt is het Amsterdamse bedrijf ChipSoft van oprichter en oud-chirurg Gerrit Mulder dat software bouwt voor ziekenhuizen in Nederland. Na jarenlange alarmerende geluiden over HiX, een ziekenhuis informatiesysteem (ZIS) ontwikkeld door ChipSoft om patiëntgegevens op te slaan en die met verschillende artsen in een ziekenhuis uit te wisselen, bracht Van der Berg de kwestie ter sprake bij oud-minister voor medische zorg Bruins. De strekking van zijn reactie was dat de markt het probleem wel zal oplossen.
Essentieel voor een veilige en efficiënte zorg is de uitwisseling van patiëntgegevens tussen verschillende ziekenhuizen en andere zorginstellingen. Maar omdat HiX is gebouwd op verouderde systemen uit de jaren tachtig en negentig, kan de software uitsluitend gekoppeld worden met zorginstellingen die gebruik maken van ChipSoft-producten. Bruins’ uitspraak volgde acht jaar nadat de overheid zich in 2011 terugtrok uit de ontwikkeling van een digitaal uitwisselingssysteem van patiëntgegevens, het elektronisch patiëntendossier (EPD), dat papieren dossiers overbodig moest maken en de wirwar aan softwaresystemen, zoals die van ChipSoft, zou moeten elimineren. Maar vanwege het gebrek aan alternatieve ZIS-aanbieders op de markt, waren ziekenhuizen destijds tegen wil en dank aangewezen op ChipSoft. Inmiddels is ChipSoft met zeventig procent marktaandeel een van de winstgevendste zorgbedrijven in Nederland.
In de onthutsende documentaire Dodelijke zorg doet Wilfried Koomen een boekje open over het softwarebedrijf. Koomen sprak met meer dan vijftig mensen: artsen, ziekenhuisdirecteuren en voormalige IT-werknemers van ChipSoft over het bedrijf dat met zijn HiX-systeem het verschil kan maken tussen leven en dood. Uit angst voor ChipSofts enorme macht werkten de meesten anoniem mee. Hun verhalen zijn ronduit schokkend. Van patiënten die onnodig op de operatietafel overlijden omdat behandelende artsen de betreffende patiëntengegevens te laat ontvangen. Tot verkeerde berekeningen in de medicatie-module van HiX die volgens verschillende ziekenhuizen tot doden zouden kunnen leiden.
Ex-ChipSoft IT’ers vertellen over de astronomische bedragen die zorginstellingen moeten betalen voor (het onderhoud van) een elektronisch ‘gedrocht’ (aanschafwaarde: twintig miljoen euro). En dan is er nog de megalomane houding van Mulder die geen tegenspraak en kritiek duldt, zelfs niet van de Inspectie Gezondheidszorg die hem in 2012 op het matje riep, nadat ze een melding had gekregen dat er een patiënt was overleden door de software van ChipSoft.
De pijnlijke conclusie: met de marktwerking, twintig jaar geleden in gang gezet, gaat het leeuwendeel van ons zorggeld, ruim honderd miljard, niet naar patiënten, maar naar bedrijven zoals ChipSoft.
RADHA RAMDHAN
Kagames trollen
Zembla laat zien dat de repressie van de Rwandese president Kagame geen grenzen kent.
Tijdens de Rwandese burgeroorlog kwamen in 1994 een miljoen mensen om het leven, veruit de meesten Tutsi’s. Uiteindelijk greep het Rwandees Patriottische Front (RPF) de macht onder leiding van Paul Kagame (die zelf Tutsi is). Hierna begon het land aan een succesvolle wederopbouw. Mede dankzij miljoenen euro’s aan ontwikkelingshulp vanuit Nederland klom Rwanda uit een diep dal. Tegenwoordig wordt het zelfs gezien als een toeristisch oord.