VPRO Gids 43

24 oktober t/m 30 oktober
Pagina 10 - ‘Ninetiesnostalgie’
papier
10

Cadeautje!

Je leest dit artikel gratis. Wil je meer van de VPRO Gids? Neem een abonnement. Nu 12 weken voor slechts 10 euro. Ik wil meer lezen →

Ninetiesnostalgie

Elja Looijestijn

In Een programma over de jaren negentig blikt Marijn Frank samen met tv-icoon Henny Huisman terug op het tijdperk van flippo’s en eurodance. ‘Ik ben veel vergeten, omdat ik werd geleefd.’

Henny Huisman en Marijn Frank. 

Jeugdsentiment, dat is voor Henny Huisman (69) popmuziek uit de jaren zestig: The Kinks met hun middenscheiding, Paul ‘Em cee’ Cartney. Voor mij (38) is jeugdsentiment Henny Huisman. De wat onhandige, vriendelijke oom in een showdecor met veel trappen. Een lange stropdas en een iets te ruim pak. Het winkeltje in de Miniplaybackshow, waar de kandidaten kleren uitkozen die ze op magische wijze meteen aanhadden als ze door de draaideur liepen. Een aandoenlijke imitatie van Whitney Houston of Madonna, gevolgd door enthousiast commentaar van Bulletje. Elke week het liedje: ‘Later als je groot bent word je ook een ster, let maar op mijn woorden want je schopt het ver.’

Ik heb het inderdaad ver geschopt, want dertig jaar later loop ik door Amsterdam op weg naar een ontmoeting met het icoon uit mijn jeugd. Henny Huisman speelt een kleine maar prominente rol in het nieuwe programma over de jaren negentig van de VPRO, en ik mag hem interviewen. Ik kijk naar mijn voeten en besef dat ik net als toen Dr. Martensschoenen draag. Die zijn nu weer in de mode. In de jaren negentig had ik hoge paarse met veters, nu zwarte van vegan leer.

 ‘Als iemand roept “hé Henny”, dan zwaai ik vrolijk terug. Zelfs mijn vrouw vraagt na 46 jaar nog weleens: “Wie was dat, ken je hem ergens van?”’

Henny Huisman

Henny Huisman was de normaalste superster ooit. Naar de Soundmixshow keken soms zes miljoen mensen. Al viel je van de trap en raakte je geen nooit zuiver, als Henny zijn hand op je schouder legde was het weer goed. Met een schok besef ik dat hij toen pas eind dertig was, even oud als ik nu. Zal ik om een selfie durven te vragen?

Chinees

Aan de mensen bij het productiekantoor van Een programma over de jaren negentig merk ik dat zij hetzelfde gevoel hebben bij Henny Huisman als ik. Er hangt een verwachtingsvolle sfeer, alsof het sinterklaasavond is in plaats van een mistige maandagochtend. Marijn Frank vraagt hoe de opnames met Henny zijn gegaan. Al zijn ze beiden het gezicht van het programma, ze zijn nooit tegelijk in beeld. Een programma over de jaren negentig is een volstrekt origineel geschiedenisprogramma. In een Chin. Ind. Spec. Rest. waar de tijd heeft stilgestaan kijkt Frank (37) terug op de fenomenen uit de nineties met mensen die erbij betrokken waren. Er is bijvoorbeeld een aflevering over gabber, maar ook over het einde van de analoge tijd, zonder mobiele telefoons en internet. ‘De jaren negentig waren voor mij leuke, vrolijke jaren,’ vertelt Frank. ‘Ik groeide op in Amsterdam en ging als tiener veel uit. De thema’s die we in het programma behandelen hebben allemaal hun oorsprong in onze jeugd. Als we terugkijken op de oorlog in Joegoslavië doen we dat vanuit het Jeugdjournaal, want dat was toen onze belevingswereld. Henny kijkt erop terug als volwassene. Dat is de rolverdeling.’

Huisman wordt in de show letterlijk uit de vrieskist gehaald. Als alwetende verteller praat hij de onderdelen aan elkaar en geeft wijs commentaar. Als hij eenmaal binnen is, valt de spanning van iedereen af. Henny Huisman is zo iemand bij wie je je meteen op je gemak voelt. Hij wrijft in zijn handen op die karakteristieke manier, zegt dat ik toch alsjeblieft ‘je’ tegen hem moet zeggen, neemt een kopje koffie aan en begint direct te vertellen.

Zelf heeft hij heeft de jaren negentig in een roes beleefd. ‘Ik was op de top van mijn carrière, ik presenteerde zo veel programma’s. Ik ben heel veel vergeten, omdat ik echt werd geleefd.’

Mythe

Nog steeds wordt hij overal herkend en aangesproken. Dan is hij altijd aardig, want voor je het weet sta je bekend als arrogant. ‘Het is een soort tweede natuur geworden. Als iemand roept “hé Henny”, dan zwaai ik vrolijk terug. Zelfs mijn vrouw vraagt na 46 jaar nog weleens: “Wie was dat, ken je hem ergens van?”’

Huisman weet zelf ook dat de presentator Henny Huisman groter is dan ons allemaal. Groter dan Henny zelf. ‘Het wordt een soort mythe, bijna een heiligverklaring. Mensen herinneren zich dingen die helemaal niet kloppen. Dan zeggen ze: “Je sprong altijd in zo’n gat.” Maar dat was Peter Jan Rens in Geef nooit op. Dan lul ik maar een beetje mee, want ik weet zelf ook niet alles meer.’

 ‘Als ik buiten ging spelen, was de voornaamste waarschuwing: geen spuiten oprapen’

Marijn Frank

Huisman kijkt maar zelden terug. Zeker sinds hij alle spullen de deur uit heeft gedaan. Een kennis wilde graag een museum inrichten met alle aandenkens aan zijn carrière. Dus worden de Televizier-Ringen, de pop van paard Snuitje en het winkeltje uit de Miniplaybackshow tegenwoordig allemaal bewaard in Hoogeveen. ‘Mijn vrouw was er blij mee, dat ruimde lekker op.’

Hij kijkt meer naar de toekomst, al is die korter dan het verleden. ‘Op de leeftijd die jullie nu hebben, is de dood nog heel ver weg,’ zegt Huisman tegen Frank en mij. ‘Maar ik word volgend jaar zeventig, dan kijk je er toch anders tegenaan. Ik weet al wat voor muziek ik wil op mijn uitvaart en ik heb al een tekst bedacht voor op de kaart.’

Marijn Frank is wel nostalgisch ingesteld. ‘Ik kan wel getriggerd worden door muziek van toen, of door een flippo. Dan zit ik weer helemaal in het verleden. De jaren negentig hebben nu hun moment, omdat onze generatie nu de leeftijd heeft om nostalgisch te worden. Daarom is het goed dat wij nu een geschiedenisprogramma krijgen dat terugblikt op onze jeugd.’

Hare krisjna

In het programma kijkt Frank met de blik van nu naar wat ze toen meemaakte. ‘Bijvoorbeeld dat het straatbeeld zo veranderd is. Als ik vroeger buiten ging spelen, was de voornaamste waarschuwing: geen spuiten oprapen. Waar zijn de heroïnejunks en Ecuadoraanse panfluitspelers van toen eigenlijk gebleven? Het is voor onze generatie en die daarboven een feest van herkenning, en voor jongere mensen is het een leuk geschiedenisprogramma. Voor iedereen komen er nieuwe feiten en inzichten voorbij.’

De interviews doet Frank in het restaurant in Breda aan een tafel met een papieren tafelkleed, naast een aquarium. De ober komt om de haverklap langs met loempia’s, bakken rijst en toetjes met overdadig veel slagroom. In haar jeugd ging ze niet vaak naar de chinees, vertelt ze. ‘Maar ik heb bijvoorbeeld wel bij de hare krisjna’s gegeten. Dat kun je een jeugdherinnering of een jeugdtrauma noemen. Mijn ouders waren gescheiden en mijn moeder had weinig geld, en daar kon je gratis eten. Maar ik vond het altijd een beetje eng. Ik ben opgegroeid in de alternatieve hoek, we aten bijvoorbeeld altijd vegetarisch.’

Ook Henny Huisman blijkt al veertig jaar vegetariër. Daarom bestelt hij bij de chinees altijd foeyonghai. ‘Mensen hebben een heel ander beeld van mij dan ik in werkelijkheid ben. Ik leek misschien een showman, een rechtsig type. Maar ik ben een pacifist en zet me in voor dieren.’

Met z’n allen

De showballetten liggen achter hem sinds RTL in 2002 de Soundmixshow inruilde voor Idols. Daarna ging Huisman terug naar de publieke omroep en maakte daar programma’s als Henny zoekt God en Korenslag. Nu is hij op een leeftijd waarop hij zijn roem relativeert en alleen nog dingen doet die hij leuk vindt. Dat hij daarbij neergezet wordt als een relikwie uit het verleden, daar kan hij alleen maar om lachen. ‘Ja joh, dat vind ik enig. Als je ouder wordt, trek je je minder aan van wat mensen vinden. Je krijgt eelt op je ziel en kan beter relativeren.’

Cadeautje!

Je leest dit artikel gratis. Wil je meer van de VPRO Gids? Neem een abonnement. Nu 12 weken voor slechts 10 euro. Ik wil meer lezen →

De neefjes van Huisman zitten in het populaire dj-trio Kris Kross Amsterdam. ‘Soms ga ik mee, dan kom ik midden in de nacht ineens op en zing ik “Met z’n allen”, het slotlied van de Miniplaybackshow. Het publiek wordt dan helemaal gek. Eerst dacht ik dat het door de pilletjes kwam, maar het is de nostalgie. Zij zaten als kind allemaal in pyjama naar dat programma te kijken.’ Meteen relativeert hij weer: ‘Een keer kon ik niet, toen hadden ze clown Bassie gevraagd. Toen begreep ik meteen in welke categorie ik viel. Al sloeg Bassie gelukkig minder aan.’

Huisman is nu met een boek bezig dat zal uitkomen rond zijn zeventigste verjaardag. Het wordt geschreven door Kevin Kraan, een van de speechschrijvers voor Mark Rutte en ook medeauteur van het boek Eurodance, over de gelijknamige muziekstroming uit de jaren negentig. ‘Waar het op neerkomt: het vak dat ik ontzettend leuk vind, waar ik zo mijn best voor heb gedaan om erbij te komen, dat stelt allemaal niets voor. Ik noem het ook wel de grote prik-er-maar-doorheenshow.’

De magie van Henny Huisman is – en was altijd al – het gewone. Natuurlijk durf ik om een selfie te vragen.

meer jaren negentig