Welk programma past perfect bij de Zuid-Afrikaanse cultuur?
Kijken met Niels Posthumus
in het buitenland
Niels Posthumus (38) is correspondent in Zuid-Afrika voor onder meer Trouw en BNR. Hij woont inmiddels zesenhalf jaar in Johannesburg.
‘Zuid-Afrikanen zijn gek op drama. Drama binnen liefde, relaties, seks. Als je vermoedt dat je partner vreemdgaat, kun je hem of haar opgeven bij Uyajola 9/9, waarin ze met de camera overspelige echtgenoten betrappen. Al mijn vrienden kijken het! Iets milder maar ook heel populair is Date My Family, een datingshow waarin iemand eerst de familie ontmoet van een mogelijke date. Heel grappig, past echt bij Zuid-Afrika. Het is hier heel belangrijk dat je een relatie hebt. Vrijgezel zijn is bijna een stigma.’
Wat valt u verder op?
‘Er wordt veel gekeken naar soaps. Die snijden maatschappelijke thema’s aan, vervullen een voortrekkersrol. Homoseksualiteit, seksuele gezondheid, interraciale relaties. 7de laan is zo’n serie die dat doet en zich daarbij richt op witte Zuid-Afrikanen. Een jaar of wat geleden deelden een zwarte man en een witte vrouw er een zoen. Dat was in soaps die zich meer richten op zwarte Zuid-Afrikanen allang gebeurd, maar bij 7de laan ontstond veel onrust onder de kijkers. Veel meer dan toen homoseksualiteit aan de orde kwam.’
In hoeverre zie je die raciale scheiding nog terug op televisie?
‘Ze proberen het wel te mixen, maar als de vrijgezel in The Bachelor wit is, zijn toch maar drie van de twintig kandidates zwart. En bij Boer soeke ’n vrou krijgt een zwarte boer echt geen brieven van een witte vrouw of andersom. Je moet niet vergeten dat gemengde relaties helemaal niet zo gangbaar zijn en daarbij zijn witte Zuid-Afrikanen ook nog eens het conservatiefst: zij gaan het minst snel over de colour bar.’
Wat mist u op de Zuid-Afrikaanse televisie?
‘Wist je dat het journaal hier in zes verschillende talen wordt uitgezonden? In een tijdsbestek van een uur verspreid over drie zenders, elke taal met een eigen presentator. Er is veel aandacht voor nieuws, maar ik zou willen dat er meer ruimte is voor diepte-interviews. Zuid-Afrikanen horen wel wat er gebeurt, maar niet waarom het gebeurt. Je ziet hier nooit iets à la Kijken in de ziel of Zomergasten. Terwijl ik denk dat dit fantastisch zou zijn voor Zuid-Afrika. Zo’n complex land, in zo veel opzichten nog gesegregeerd. Zulke programma’s zouden kunnen helpen barrières te slechten.’