VPRO Gids 27

6 juli t/m 19 juli
Pagina 14 - ‘Verdwijntruc’
papier
14

Cadeautje!

Je leest dit artikel gratis. Wil je meer van de VPRO Gids? Neem een abonnement. Nu 12 weken voor slechts 10 euro. Ik wil meer lezen →

Verdwijntruc

Maarten van Bracht

Audiocollectief Schik en de Vlaamse wielerchroniqueur Filip Osselaer presenteren de zesdelige podcast El Tarangu, over de Spaanse klimgeit José Manuel Fuente, die zich ook na zijn dood liet horen en zien. Raar maar waar.

José Manuel Fuente, Monte Grappa, Giro d'Italia, 1974

José Manuel Fuente overleed in 1996 aan nierkanker, twintig jaar nadat hij was gestopt als wielrenner. De Spanjaard, niet veel groter dan 1,60 m, was begin jaren zeventig een uitstekend klimmer. Hij reed graag de grote rondes maar smeet zozeer met z'n krachten om vooral Merckx pijn te kunnen doen dat zijn eindklassering eronder leed en hij maar zes jaar prof bleef. Op z'n 31ste stapte hij af. Zelf weet Fuente zijn slepende nieraandoening mede aan gebruik van doping.
Hij won twee keer de Vuelta, eindigde ook in Tour en Giro op het eindpodium en schreef in totaal veertien bergetappes op zijn naam. Fuente stond bekend als vriendelijk en toegankelijk, was vooral populair in zijn geboortestreek Asturië, maar is van het fietsen niet rijk geworden. Na zijn wielerloopbaan begon hij een fietsenzaak in Oviedo en was ook ploegleider, waarna zijn slechte gezondheid hem parten ging spelen.

Waarom zou Fuente vele jaren na zijn veronderstelde dood met Van Impe contact willen zoeken?

Zeven jaar na Fuentes dood, in september 2003, werd Lucien Van Impe, zesvoudig bergkoning in de Tour en destijds Fuentes grootste rivaal in de bergen, opgebeld door een man die zich bekendmaakte als José Manuel Fuente en hem doodleuk uitnodigde voor een etentje. Een verblufte Van Impe bracht vervolgens een avond met hem door in een restaurant in Geraardsbergen en twijfelde na afloop nog steeds over de identiteit van zijn disgenoot. Fuente zou zich destijds als patiënt hebben laten vervangen door zijn eveneens doodzieke broer, waarna José Manuel als vrachtwagenchauffeur in Benidorm een teruggetrokken bestaan kon gaan leiden.
Na het etentje met Van Impe, die half overtuigd raakte door Fuentes voorkomen en feitenkennis, vertrok de Spanjaard evenwel spoorloos. Een goeie grap of eerder smakeloos? Maar als het niet waar is, is het toch goed bedacht. De ondoorzichtige wielerwereld hangt van dit soort mythevorming, sterke verhalen en goed bewaarde geheimen aan elkaar. Het werd nog gekker toen Van Impe in 2017 opnieuw telefonisch werd benaderd door deze Fuente. Ditmaal sloeg een wantrouwige Van Impe de uitnodiging af, waar hij vervolgens spijt van kreeg.

Steekspel

Hoe zit het nou met die Fuente, vroeg AudioCollectief Schik, eerder goed voor de podcasts Roes, het bekroonde Bob en onlangs Laura H., zich af. Samen met de Vlaamse wielerchroniqueur Filip Osselaer, biograaf van Lucien van Impe, maakte Schik de zesdelige podcast El Tarangu, zoals de bijnaam ('hij die niet tobt over zichzelf') van Fuente luidt.
Waarom zou Fuente vele jaren na zijn veronderstelde dood met Van Impe contact willen zoeken? In zijn biografie Lucien! Hoe ik als laatste Belg de Tour won (2016) laat ghostwriter Osselaer Van Impe aan het woord over de Tour van 1973: 'Ik won een rit en hoewel ik beslist had niet voor de bergprijs te gaan – ik was twee jaar op rij bergkoning geworden en vond dat ik eens een jaartje kon overslaan – vocht ik toch een immense strijd uit met Fuente. De Spanjaard was de enige klimmer met wie ik echt last had. Hij was een soort ongeleid projectiel. (...) Rare man, die José Manuel. Het werd een steekspel op de fiets en ernaast.' Van Impe had eerder aan Pedro Torres beloofd dat deze bergkoning mocht worden: 'Overal probeerde ik punten te smokkelen voor de neus van Fuente. Als Torres weg was, liet ik begaan. Als Fuente sprong, ging ik achter hem aan. Fuente werd gek. En ik slaagde in mijn opzet.'
Drie jaar later zou Van Impe als laatste Belg de Tour de France winnen. Volgens de archieven en na de dopingbekentenissen van diverse oud-Tourwinnaars is hij bovendien de enige winnaar sinds 1966 die helemaal 'schoon' is gebleven. Van Impe beweerde zelf dat er ook niets te bekennen valt: 'Ik ben altijd honderd procent tegen doping geweest.' Het moge duidelijk zijn: zo'n betrouwbaar en waarheidslievend persoon vertelt natuurlijk geen verzinsels over een doodgewaande oud-collega.
De zesdelige podcast El Tarangu is vanaf maandag 8 juli te beluisteren op vpro.nl/eltarangu

Audiocollectief Schik

Podcast El Tarangu is een serie van AudioCollectief Schik en een coproductie van VPRO, NPO Radio 1, Sporza en OpenVRT. Schik was in samenwerking met de VPRO eerder goed voor de podcasts Roes (2016) en Bob (2017). Bob ging in première op het Idfa, won de publieksprijs bij De Tegel en kreeg een eervolle ­vermelding bij de Zilveren Reiss­microfoon. Bob won ook in de categorie ‘Storytelling’ en werd vervolgens verkozen tot ‘Beste ­podcast van Nederland’ tijdens de uitreiking van de Dutch Podcast Awards. Bovendien werd de serie ­geselec­teerd voor de Prix Europa. De meest recente productie van ­AudioCollectief Schik is de podcast Laura H. voor Das Mag.

Schik bestaat uit Nele Eeckhout, ­Siona Houthuys en Mirke Kist. Samen met de Vlaamse wielerchroniqueur Filip Osselaer, biograaf van Lucien van Impe, maakten zij de podcast El Tarangu.
naar de vpro podcastgids