Venid a ver la sangre por las calles, kom kijken naar het bloed in de straten. Zo luidt het onheilspellende refrein van Coro, een ‘koor voor stemmen en instrumenten’ van de Italiaanse componist Luciano Berio (1925-2003).

Actueel meesterwerk

Luciano Berio

Hij leende het zinnetje van Pablo Neruda, de Chileense dichter die in 1973 na een staatsgreep overleed. Vermoord of niet, dat blijft de vraag. In die jaren kende ook Berio’s eigen Italië terreur, van linker- en rechterzijde. Niet dat Coro de ellende er loodzwaar in ramt. Integendeel, Berio schreef een gelaagde, theatrale en vaak humorvolle partituur, met aandacht voor onschuldige genoegens als zingen en dansen. Die regels ontleende hij dan weer aan volkspoëzie wereldwijd, van Gabon tot Kroatië, van Polynesië tot Peru.

In Coro fluisteren, murmelen, zingen en jeremiëren een uur lang 40 stemmen en 44 instrumenten. Groepsuitbarstingen komen spaarzaam voor, zangers en instrumentalisten werken vooral twee aan twee. Berio beschreef zijn stuk met het fantasiewoord neobaromanticosymbodialectostructuralistisch.

Lees: een waterval van muziek en tekst die reflecteert op oude genres als oratorium en koorsymfonie. Hij werkte eraan tussen 1974 en 1976, sleutelde in 1977 nog wat bij.

Tegenwoordig geldt het 31-delige stuk als een hoogtepunt uit zijn oeuvre. Niet alleen vanwege het muzikale kaliber, dat uiteenloopt van folkloristisch tot modernistisch. Coro is een meesterwerk dat de jaren zeventig overstijgt. Het stelt ethische vragen over kunst en politiek die in Europa helaas weer actueel zijn. Zo klinkt laveren tussen levenslust en angst, met steeds die navrante aansporing om te komen kijken naar het bloed in de straten.

Guido van Oorschot

Avondconcert (NTR) 
Een opname van Circulus/Coro is te horen op NPO Radio 4
maandag 13 juni, 20.30-22.30 uur