Terugkijktips van week 23 die je niet mag missen
Tot het tegendeel bewezen is
Outcry
De jonge American football-speler Greg Kelley werd ten onrechte veroordeeld voor seksueel misbruik van een vierjarig jongetje. Documentaireserie Outcry fileert wat er hier misging.
lees verder
De belichaming van de Amerikaanse droom, zo kun je de Texaan Greg Kelley wel omschrijven als je hem als tiener leert kennen aan het begin van Outcry. Een getalenteerde American footballspeler met een open blik, die keihard werkt om zijn droom te verwezenlijken: met een sportbeurs naar de universiteit. Zodat zijn ouders, die in slechte gezondheid verkeren, zijn collegegeld niet hoeven te betalen. Zijn vriendinnetje Gaebri is cheerleader, en Kelley is geliefd bij zijn coaches, zijn medespelers en het publiek.
Deze Amerikaanse droom verandert in een nachtmerrie wanneer het sporttalent wordt gearresteerd: een vierjarig jongetje zegt dat Kelley seksuele handelingen met hem heeft verricht. Kelley ontkent, maar wordt in 2014 veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf. Niet alleen zijn familie blijft de footballspeler steunen, maar ook honderden anderen. Ze demonstreren en roepen op tot het heropenen van zijn zaak. Terecht: Kelley werd in 2017 vrijgelaten en in 2019 volledig gerehabiliteerd.
Regisseur Pat Kondelis werkte drie jaar aan Outcry, een vijfdelige documentaireserie over deze zaak. Een achtbaan was het, zo vertelde hij aan de Britse krant The Guardian, want het verhaal ontwikkelde zich nog volop tijdens het filmproces. Zonder te veel te spoilen: het politie-onderzoek, de aanklacht en het proces tegen Kelley blijken één groot foutenfestival.
Kondelis’ documentaire is spannend en heel zorgvuldig. In de eerste aflevering blijft de vraag of Kelley schuldig is nog onbeantwoord – Kondelis is duidelijk onbevooroordeeld te werk gegaan, zijn hoofdpersoon zat ook nog vast toen het filmen begon. Maar we weten hoe de zaak afloopt en dat roept meteen een ethisch journalistiek dilemma op: is zo veel aandacht voor een onterechte veroordeling in een misbruikzaak geen koren op de molen van eenieder die slachtoffers (al dan niet minderjarig) niet serieus neemt?
Sinds #MeToo wordt alom gepleit voor het geloven van slachtoffers, maar een van de standaardtegenwerpingen is dat daarmee talloze mannen het risico zouden lopen dat hun leven verwoest wordt door een valse beschuldiging. Terwijl cijfers aantonen dat valse beschuldigingen zeer zelden voorkomen, laat staan valse veroordelingen. Vele malen vaker zien we dat terechte beschuldigingen niet geloofd worden, of niet tot een zaak dan wel veroordeling leiden.
Uitgebreide aandacht voor een onterechte veroordeling voor kindermisbruik – hoe schrijnend ook, zoals in Outcry – zou onbedoeld kunnen bijdragen aan de gedachte dat beschuldigden van misbruik in groter gevaar verkeren dan slachtoffers. Toch is dit, hopelijk, niet het effect van Outcry. De gedegen serie wijst er namelijk juist op dat minderjarige slachtoffers veelal nog op een onprofessionele, niet wetenschappelijk verantwoorde wijze worden verhoord. In die zin vraagt Outcry dus juist om het serieuzer nemen van slachtoffers.
Van Outcry wordt deze week dagelijks een deel uitgezonden, op NPO Start Plus zijn alle delen al te zien.
Halsema on tour
College tour
Femke Halsema is sinds drie jaar burgemeester van Amsterdam, maar wordt nog niet ervaren als een echte burgermoeder.
lees verder
Menig Amsterdammer heeft Eberhard van der Laan, die in 2017 overleed aan de gevolgen van longkanker, in het hart gesloten. Velen herinneren hem als een toegewijde, capabele en betrokken burgervader. Dergelijke populariteit ontbreekt vooralsnog bij de huidige burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema. In 2018 volgde Halsema Van der Laan op. Niet eerder werd die plek vervuld door een vrouw en ook niet eerder door iemand van GroenLinks.
Van meet af aan verliep Halsema’s burgermeesterschap moeizaam. Allereerst valt het al niet mee om opvolger te zijn van een alom geliefde voorganger, die ook nog relatief jong is overleden gedurende de ambtsperiode. Daarnaast ontbrak het, voorafgaand aan Halsema’s officiële benoeming tot burgemeester, bij veel gemeenteraadsleden aan vertrouwen in het oud-Kamerlid vanwege haar beperkte bestuurlijke ervaring.
Ook viel de inschattingsfout die Halsema maakte tijdens de massale bijeenkomst van Ajaxfans voor het Arenastadion in aanloop naar de kwartfinale van de Champions League in april 2019, buitengewoon slecht. Omdat de politie de bijeenkomst te risicovol achtte besloot men in te grijpen. Dat gebeurde met grof geschut. De mobiele eenheid richtte waterkanonnen op supporters, onder wie kinderen en mensen in een rolstoel.
En dan was er de Black Lives Matter-demonstratie op de Dam, vorig jaar juni. Duizenden mensen kwamen daar bijeen om te demonstreren naar aanleiding van de dood van de Amerikaanse George Floyd, die door politiegeweld werd gedood. Coronamaatregelen konden niet worden nageleefd. Door niet in te grijpen toonde Halsema gebrekkige bestuurskracht. Door bovendien zelf met een ‘1873’-button mee te lopen en het ‘doel te belangrijk’ te noemen, manoeuvreerde zij zich als burgemeester in een merkwaardige positie.
In beide gevallen gaf Halsema later toe zaken niet juist te hebben aangepakt. De vraag rijst: hoe goed voelt Halsema haar stad en het burgemeesterschap aan?
Vanavond is Halsema te gast in de televisiereeks College Tour. Onder leiding van presentator Twan Huys mogen studenten vanuit het Koninklijk Theater Carré de Amsterdamse burgemeester vragen stellen. Wellicht dat Halsema met de studenten zal terugblikken op de eerste helft van haar ambtsperiode. Misschien zal ze uitleggen hoe zij als burgemeester de tweede helft van haar termijn zal invullen.
De volgende uitdaging staat gepland over drie dagen: dan begint de bekerwedstrijd van het EK-voetbal.
Bijna té tragisch
De Gert & Hermien story
Ooit vormden Gert en Hermien de spil van het ogenschijnlijk perfecte gezin Timmerman. Helaas kent hun verhaal geen happy ending.
lees verder
Zwart-witbeelden van Gert Timmerman die achter zijn kinderen aanrent en liefdevol zijn zoontje oppakt. Een geregisseerd toneelstukje voor de camera’s, zegt zijn dochter Sandra nu. De Gert & Hermien Story is een pijnlijk portret van een familie waarin veel voor de bühne was. De titel is niet toevallig gekozen, zegt regisseur Hans Heijnen, die in zijn documentaire onder meer de innige relatie tussen het Twentse zangduo en de roddelpers in beeld brengt.
In de jaren zestig zijn Gert en Hermien een tijd de best verkopende artiesten van Nederland met twaalf gouden platen en een concert in het Olympisch Stadion. Maar het sprookje kende geen gelukkig einde. Er waren drank en drugs, ze namen een scherpe religieuze afslag, hun carrière verschraalde, Gert werd door dochter Sandra beschuldigd van incest en Hermien stierf eenzaam en berooid op 59-jarige leeftijd.
Heijnen had al vaker overwogen om het verhaal van Gert en Hermien te verfilmen. ‘Maar ik vond het té tragisch. Naast de bekende geruchten las ik dat Gert in een tuinhuisje woonde en kanker had.’ Een jaar na zijn overlijden vond hij de tijd rijp om het verhaal toch te vertellen. Net als in zijn eerdere documentaire Voetbal is oorlog brengt Heijnen het menselijk onvermogen op dramatische, maar integere wijze in beeld. ‘Ik heb mensen gesproken die Gert de duivel noemden, maar het is onmogelijk om hem alleen maar slecht te vinden. Dat intrigeerde me tijdens het maken nog het meest.’
Het levert een fascinerende film op, met ongelofelijke anekdotes en types. Zoals roddeljournalist Ben Holthuis, die naar eigen zeggen het sprookje in stand hield. Heijnen: ‘Gert en Hermien stonden symbool voor het brave, kneuterige, Hollandse gezinnetje. Dat werkte op den duur in de veranderende wereld niet meer. Maar dat neppe was niet doelbewust. Ik ben ze als slachtoffer van de tijd gaan zien, en van elkaar.’