De telefoon is de lieveling van de Direct Martketingsector: ondernemers grijpen er steeds vaker naar om hun waren aan de man te brengen. En dat terwijl de mensen die gebeld worden doorgaans helemaal geen zin hebben om de beller te woord te staan.

Bijna alle Nederlanders (92%) beschouwen de commerciële telefoontjes zelfs als een inbreuk op hun privacy. Toch blijft het aantal telemarketing-bedrijven stijgen. Blijkbaar is er goed geld te verdienen met het irritante getelefoneer. De Gids geeft daarom de lezers – in samenwerking met onderzoeksbureau EGBG – een wapen in handen om ongewenste bellers van repliek te dienen: Het Tegenscript. ‘Vindt u het soms niet leuk om met mij te praten?’

Telemarketeers maken gebruik van een telescript; een handleiding voor het te voeren telefoongesprek. Alle mogelijke wendingen die een gesprek kan nemen worden hierin stap voor stap behandeld. Telemarketeers hebben door het script een grote voorsprong op degene die ze bellen.
Zijbepalen het gespreksonderwerp, en ze zijn voorbereid op alle vragen en antwoorden waarmee hun gesprekspartner kan komen. Deze scheve verhouding is een voorwaarde voor de effectiviteit van telemarketing.

Het Tegenscript

De VPRO Gids geeft u een instrument in handen om deze scheve verhoudingen recht te trekken: Het Tegenscript. Wanneer uw rust door een commercieel telefoontje wordt verstoord, draait u de verhoudingen eenvoudigweg om. In plaats van antwoord te geven op vragen, stelt u zélf de vragen, en serveert u de telemarketeer af met behulp van het Tegenscript. De transformatie zegt er bovendien voor dat u de kostbare tijd van de telemarketeer voor uw eigen doeleinden kunt gebruiken.

Het onderzoek

Het registratie-onderzoeksbureau EGBG (Eens Gegeven Blijft Gegeven) verzamelt de informatie die met de Tegenscript wordt verkregen. Hierdoor kan de omvang en de irritatiegraad van de telemarketing worden vastgesteld, waarna eventueel een vervolgactie kan worden ondernomen. Dus, maak zoveel mogelijk kopieën van het Tegenscript en verspreid deze onder vrienden, kennissen en andere gedupeerden. Houd pen en Tegenscript in de aanslag, in de buurt van uw telefoon, en sla uw slag als de telemarketeer belt. Stuur of fax het ingevulde Tegenscript vervolgens naar EGBG.

Tips bij gebruik van het Tegenscript

-lees het script eerst goed door, zodat u tijdens het gesprek niet voor verrassingen komt te staan.
-blijf vriendelijk: de telemarketeer zal bepaalde vragen alleen beantwoorden wanneer hij het gevoel heeft later in het gesprek nog zijn slag te kunnen slaan.
-wees alert: geef de telemarketeer geen kans zelf vragen te stellen.
-vul het script duidelijk in, met zwarte pen en blokletters.
- als u het tegenscript kopieert tot 85% past het precies op een A4-tje.
-let op: kopieer de EGBG-gegevens, uw eigen gegevens en de legenda mee. EGBG belooft dat uw Tegenscript alleen voor het onderzoek wordt gebruikt.

Martijn Engelbregt

EGBG (Eens Gegeven Blijft Gegeven) is een in 1994 opgericht registratie-onderzoeksbureau, dat het gebruik van persoonsgegevens in onze maatschappij kritisch volgt. Met projecten (zoals het Tegenscript) stelt zij de vanzelfsprekendheid van dit gebruik te ter discussie.

Het Tegenscript verscheen in de VPRO Gids uit 1997 in editie #44