Britse serie Vigil: claustrofobische thriller aan boord van een onderzeeër

Als er een top 5 moet worden gemaakt van beste locaties voor een film of serie, zou een onderzeeboot er eigenlijk altijd tussen moeten staan. Van Das Boot tot The Hunt for Red October: het basisgegeven van het niet weg kunnen en de voortdurende dreiging van buitenaf, zorgt al bij voorbaat voor een perfect uitgangspunt voor een zenuwslopende thriller.

De makers van het zesdelige Vigil hebben dat als geen ander begrepen. De serie was eerder dit jaar een enorme hit op de BBC, want voor de eerste aflevering schakelden liefst tien miljoen Britten in. Daarmee werd Vigil de meest bekeken nieuwe serie van 2021. De opzet is dan ook spannend genoeg: aan boord van de nucleaire onderzeeër HMS Vigil wordt het lijk van marinier Burke (Martin Compston uit Line of Duty) aangetroffen. Alles wijst op een overdosis heroïne, maar er zijn enkele mysterieuze omstandigheden die doen vermoeden dat er opzet in het spel is. Omdat de Royal Navy-onderzeeër altijd actief is - en de open zee dus nooit mag verlaten - moet inspecteur Amy Silva (Susanne Jones) drie dagen aan boord van het schip gaan om het sterfgeval te onderzoeken. 

Eenmaal aan boord wordt Amy niet bepaald hartelijk ontvangen. De leidinggevenden zitten duidelijk niet te wachten op een diepgravend onderzoek, en er lijken meerdere zaken te zijn die koste wat kost onder het tapijt moeten worden gehouden. Dat blijkt ook uit het onderzoek van Amy’s collega Kirsten (Rose Leslie), die op het vasteland onderzoek doet naar de zaak. Ook Kirsten stuit op talloze mensen die als de dood zijn om zich uit te spreken over de handelwijze van de marine. Het wordt bovendien allemaal nog wat gevaarlijker als de Britse inlichtingendiensten zich er óók mee gaan bemoeien.

Vigil legt op die manier bloot dat er achter de ogenschijnlijk strakke hiërarchie binnen de marine van alles mis is. In de openingsscène van de serie leren we al dat er in aanloop naar de dood van Burke óók een vreemd incident plaatsvond met een vissersboot in moeilijkheden. In plaats van de bescherming van volk en vaderland tegen dreiging uit het buitenland, lijken leidinggevenden en de bemanning vooral bezig met het voortdurend schoonvegen van het eigen straatje. Een hoge pief vat de sfeer aan boord accuraat samen: ‘We zijn altijd in oorlog’.

Schrijver Tom Edge schreef eerder mee aan de vermakelijke detectiveserie C.B. Strike, maar lijkt voor Vigil vooral inspiratie te hebben opgedaan bij Line of Duty, die andere gigantische Britse tv-hit van de laatste jaren (over een anticorruptieteam binnen de Britse politie). Qua spanningsopbouw en plottwists volgt Vigil dezelfde lijn als die serie, want ook in de onderwaterwereld blijkt er van alles mis in de onderlinge machtsverhoudingen, hetgeen uiteindelijk onvermijdelijk leidt tot corruptie. De slogan van de serie is in die zin treffend: ‘Hoe dieper je gaat, hoe donkerder het wordt.’

Echte mariniers waren overigens helemaal niet blij met de manier waarop de Britse marine wordt afgebeeld in Vigil. De serie zou bijvoorbeeld dusdanig ‘inaccuraat’ zijn, dat het ‘alle geloofwaardigheid voorbijgaat’. Dat kan wel zijn, maar voor een nagelbijtend spannend drama heb je nu eenmaal meer nodig dan een keurig functionerende organisatie. Dat de serie zich hier en daar schuldig maakt aan behoorlijk uitgekauwde clichés (hé, daar is ze weer: de getroebleerde detective die gekweld wordt door een ernstig trauma!), kun je de makers snel vergeven. De ijzersterke hoofdrolspelers, het beklemmende mysterie en vooral die heerlijk claustrofobische setting vormen samen de ideale ingrediënten voor een van de spannendste boottripjes van dit jaar.