Dit zijn wij: remake van Amerikaanse serie This Is Us

Het is een adagium dat vaker gehanteerd wordt als het gaat om bewerkingen van buitenlandse series: beter goed gejat dan slecht bedacht. Waarom zou je immers iets nieuws bedenken als er buiten de landsgrenzen zo veel goeds wordt gemaakt waar het merendeel van het doorsneepubliek geen seconde van meekrijgt?

Een nieuw fenomeen is het zeker niet. Sterker nog: veel klassieke Nederlandse sitcoms, zoals Kees & Co en Het zonnetje in huis, zijn (in beginsel) gebaseerd op buitenlandse formats. Hetzelfde geldt voor recente dramaseries als Ik weet wie je bent en De jacht. Dit blijft overigens geenszins beperkt tot Nederland. Terwijl je zou denken dat Amerikanen genoeg creatief talent in huis hebben om zelf dingen te bedenken, zijn ook daar legio series die voortborduren op andere producties. Of het nu gaat om Homeland, Euphoria of The Office – bij al deze titels namen de makers een succesvolle formule uit een ander land om die vervolgens aan de eigen culturele context aan te passen.

De komende jaren zitten we in Nederland ook niet verlegen om nieuwe remakes. Het meest in het oog springende nieuwe voorbeeld is het zestiendelige Dit zijn wij van KRO-NCRV, een bewerking van de succesvolle Amerikaanse dramaserie This Is Us. De serie is in de VS inmiddels bijna toe aan de vierde reeks en sleepte talloze prijzen in de wacht. In This Is Us staan de levens centraal van drie dertigers die ieder op hun eigen manier worstelen met alledaagse beslommeringen.

This Is Us richt zich vooral op universele thema’s als liefde, dood, trauma en diversiteit, waarbij de emotie nooit geschuwd wordt. Niet zo vreemd dat Kaja Wolffers, creatief directeur van productiemaatschappij NL Film, een Nederlands equivalent voor ogen had. ‘Ik stuitte een aantal jaren geleden op het origineel en was flabbergasted. De serie heeft een bepaalde urgentie: het gaat over een samenleving en hoe mensen met elkaar omgaan. Het klinkt misschien wat hoogdravend, maar het voelde als een heel goed toneelstuk waarvan je meteen denkt: hier moet een Nederlandse versie van komen.’

Regisseur Mark de Cloe – die eerder films als Rabarber en Mannenharten maakte en meerdere afleveringen regisseert – was ook onder de indruk. ‘Ik was zo geraakt door het origineel dat ik dacht: dit moeten mensen in Nederland óók zien. Het is een serie die op een bijzonder empathische manier laat zien hoe mensen met conflicten én met elkaar omgaan. Toen werd het voor mij bijna een soort missie om het te laten zien.’

Toch zou je denken dat makers veel liever bezig zouden zijn met het bedenken en vertellen van hun ‘eigen’ verhalen, zeker in het geval van een ervaren regisseur als De Cloe. ‘Het is als filmmaker natuurlijk leuker om zelf iets nieuws te maken en nieuwe dingen uit te vinden. Maar This Is Us raakte mij op een dusdanige manier dat ik weinig last had van de gedachte dat dit niet "mijn" verhaal is. Dan zet je je eergevoel even opzij en realiseer je je dat het juist eervol is om dit te doen.’

Maar hoe giet je zo’n serie met typisch Amerikaanse elementen dan in een Nederlandse vorm? Wolffers legt uit: ‘Bij het bewerken van de scripts ging de meeste tijd zitten in het vertalen van culturele aspecten. Daarbij zoek je naar iets wat hier op eenzelfde manier ingrijpt in de samenleving. In het geval van de Super Bowl hebben we bijvoorbeeld gekozen voor de EK-kwalificatiewedstrijden van het Nederlands Elftal, die een soortgelijk gevoel van saamhorigheid oproepen. Een verschijnsel als Thanksgiving kun je vrij eenvoudig vervangen door Sinterklaas.’

De Cloe ziet de afwijkende achtergrond in dit geval juist als voordeel. ‘In de Amerikaanse versie durven ze vol voor de emotie te gaan, terwijl in Nederland vaak wordt gezegd: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Meestal krijg je dan te horen: doe maar een onsje minder. Daardoor krijgen we hier doorgaans vrij geminimaliseerde dramatische vertellingen waarin alles gerelativeerd wordt.’

Toch lijkt er bij remakes ook sprake van een potentieel risico. Hoe zit het bijvoorbeeld met creatieve vrijheid en bemoeienis van de oorspronkelijke makers? Wolffers: ‘Je moet aan Amerikaanse producenten vooral uitleggen wat je gaat doen. Dat is niet zozeer omdat ze je streng willen controleren, maar meer om te kijken of je het gevoel van de serie begrijpt en dit over weet te brengen. Op het moment dat jij het interpreteert als een platte komedie, vinden zij dat niet fijn voor het merk.’

De Cloe ervoer het vaste grondwerk vooral als een zeldzame kans om meer tijd te steken in het opnameproces. ‘Het was vooral fijn dat de scripts al uitgekristalliseerd waren. Daardoor kon ik met de acteurs veel vaker naar de beste acteerprestatie toewerken. Dat was zalig, omdat ik veel meer regietijd had en echt voor een "tien" kon gaan. Bij andere series ben je in Nederland vaak behoorlijk wat tijd kwijt aan discussies op de set.’

De komende maanden liggen er nog genoeg andere remakes op stapel. Zo werkt de publieke omroep aan een remake van de succesvolle Vlaamse soap Dertigers en komt de EO in het voorjaar van 2020 met Het A-woord, een bewerking van de Israëlische serie Yellow Peppers. Genoeg om naar uit te kijken dus, ook al liggen er geen oer-Hollandse hersenspinsels aan ten grondslag.