Van kindster tot gevierd actrice en regisseur, dat lukt niemand in Hollywood. Op Jodie Foster na.

cadeautje

Je leest dit artikel uit de VPRO Gids gratis op VPRO Cinema. Wil je meer lezen over oa documentaires, podcasts en boeken? Neem dan een digitaal abonnement.

Jodie Foster is nog maar twaalf jaar oud wanneer ze Iris speelt, de minderjarige prostituee in Taxi Driver (1976). De uitdagende rol, uitgekozen door Fosters moeder Evelyn, luidt een nieuw tijdperk in voor de actrice: van onschuldig kindsterretje naar eigenwijze adolescent.

In die hoedanigheid verschijnt Foster vervolgens in Cannes, waar Taxi Driver wordt bekroond met de prestigieuze Gouden Palm. Foster spreekt vloeiend Frans en voelt zich als een vis in het water. Ook dat heeft ze te danken aan haar moeder, die Foster op jonge leeftijd naar de Franse school in Los Angeles stuurde.

Foster keert meermaals terug naar Frankrijk, bijvoorbeeld voor een lolita-achtige rol in de lichtvoetige komedie Moi, fleur bleue (1977). Maar het zijn niet haar Europese uitstapjes die centraal staan in Close up vanavond, of de relatie tussen dochter en moeder. De documentaire gaat vooral over hoe de intellectuele Foster zich door Hollywood manoeuvreert, hoe ze zich ontwikkelt als actrice én regisseur.

In de veelbewogen carrière van Foster neemt het jaar 1991 een sleutelpositie in. 

In de veelbewogen carrière van Foster neemt het jaar 1991 een sleutelpositie in. Dan wint ze namelijk haar tweede Oscar, voor misschien wel haar beroemdste rol: die van FBI-agent Clarice Starling in The Silence of the Lambs (1991). Vlak daarna verschijnt Fosters regiedebuut Little Man Tate (1991), een aardig familiedrama over een wonderkind en diens worstelingen in de maatschappij. Een verhaal dat sterk resoneert met Fosters eigen jeugd.

Dat Foster regietalent heeft, kwam al naar voren op de set van de gangstermusical Bugsy Malone (1976). De toen dertienjarige actrice maakte daar zo’n grote indruk op regisseur Alan Parker, dat hij naar eigen zeggen alleen vervangen had kunnen worden door de jonge Foster.

Rond de eeuwwisseling staat Foster echter weer vooral vóór de camera, met hoofdrollen in bekende films als Contact (1997) en Panic Room (2002). De afgelopen tien jaar weet Foster gelukkig haar talent voor zowel acteren als regisseren weer consequent in de praktijk te brengen, zien we in deze Close up.

Close up: Jodie Foster wordt 19 mei om 23:10 uitgezonden op NPO 2