Cannes, het beroemdste filmfestival ter wereld, is een festival met meerdere gezichten. Waar Hollywoods grootste sterren zijn te spotten op de rode loper of in uitgerekte limousines, staan beginnende makers op de Boulevard de Croisette eigenhandig flyers van hun films uit te delen. Maar ze willen er allemaal zijn.
Begin: In 1939, als reactie op het ' fascistische filmfestival' van Venetië. Moest al tijdens de openingsfilm gestaakt worden vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. De eerste complete editie van het festival was van 20 september tot en met 5 oktober 1946.
Cannes 2018: 71ste editie, van 8 tot en met 19 mei.
Compétition (Palme d'or, Grand prix) - de meeste belangrijke competitie.
Un certain regard - de op één na belangrijkste competitie.
Court Métrage - de competitie voor korte films.
Cinédondation selection - de competitie voor studenten/jong talent.
1966 Sophia Loren
1973 Ingrid Bergman
1989 Wim Wenders
1994 Clint Eastwood
1992 Gérard Depardieu
1998 Martin Scorsese
2002 David Lynch
2004 Quentin Tarantino
2011: Robert De Niro
2015: Joel and Ethan Coen
2017: Pedro Almodóvar
2018: Cate Blanchett
Cannes wordt gedurende twee weken in mei overgenomen door de internationale filmwereld. Een wandeling door de stad tijdens het festival zou een mooie doorsnede van het festival opleveren. Op het dak van een hotel kun je steractrice Jennifer Lawrence zien feesten, terwijl beneden op het terras de Zweedse regisseur Ruben Östlund wordt geïnterviewd. En op weg naar de première van Lars von Triers The House that Jack Built word je aangeklampt door promotieteams die je proberen te interesseren voor de nieuwste B-film. Cannes is het Mekka voor de filmliefhebber, de grootste filmmarkt van de wereld, en het beste podium voor de (betere) film.
1954: Het eerste naakt. Franse B-actrice ontknoopt haar bh en omhelst de Amerikaanse superster Robert Mitchum, die voor een fotoshoot op het strand liep. De foto's gaan de wereld rond.
1956: Legendarisch feestje voor Around the World in Eighty Days. Acteur Mike Todd organiseert samen met actrice Liz Taylor een feest waarop de gasten tot diep in de nacht drinken tussen gekooide leeuwen.
1965: Eerste vrouwelijke juryvoorzitter: de Amerikaanse actrice Olivia de Havilland, bekend uit Gone With the Wind.
1968: Cahiers du cinéma-kopstukken Jean-Luc Godard en Francois Truffaut verstoren het festival in protest tegen het ontslag van Henry Langois, de directeur van de Cinematèque Française. Juryleden Louis Malle en Roman Polanski scharen zich achter de actievoerders en het festival wordt na twee dagen gestaakt.
1972: Films worden uitsluitend geselecteerd door het festival. Tot die tijd bepaalden de deelnemende landen welke films ze inzonden.
1993: Jane Campion wint als eerst vrouw de Gouden Palm (voor The Piano).
1998: Roberto Begnini wint de Gouden Palm voor La Vita è Bella. Kust in extase de voeten van juryvoorzitter Martin Scorsese.
2007: Zestigste verjaardag van het festival. U2 geeft onverwacht een concert op de trappen van het Palais de festival.
2011: Deense regisseur Lars von Trier wordt verbannen van het filmfestival nadat hij tijdens een persconferentie grapte begrip te hebben voor Hitler.
2013: Voor het eerst in bijna veertig jaar is een Nederlandse film te zien in competitie, namelijk de thriller Borgman van Alex van Warmerdam.
2017: Juryvoorzitter Pedro Almodóvar waarschuwt in een emotioneel betoog dat streamingdiensten als Netflix de ‘gewoonten van filmkijkers niet mogen veranderen’. De twee competitietitels Okja en The Meyerowitz Stories, die na het festival niet in de bioscoop worden uitgebracht maar in plaats daarvan direct op Netflix verschijnen, worden hiermee uitgesloten. Lees hier meer over de Netflixrel.
2018: Festivaldirecteur Thierry Fremaux verbiedt het maken van selfies op de rode loper, nog voor het festival is begonnen. Selfies zouden het glamoureuze imago van het festival aantasten.
'Sinds ik in 1978 voor het eerst in Cannes kwam, heb ik het festival een paar keer zien veranderen. In het begin was het echt een Frans festival met de nadruk op artistieke films. Midden jaren '80 nam de glamour van Hollywood het over, en de laatste jaren heb ik de indruk dat ze naar een soort mix tussen die twee zoeken. Door heel slim de premières van artistieke en commerciële films af te wisselen.'
(René Mioch, 2003)
'Paparazzi en cameraploegen smeken aan de trappen van het Palais de festival niet zomaar om aandacht; ze schreeuwen als wildemannen en gaan elkaar, om luttele millimeters ruimte te winnen, desnoods te lijf. Hier! Hier! Nog een keer! Penelope! Handen in de zij! Lachen! HIER!'
(Ronald Ockhuysen in de Volkskrant, 2003)
'Het magische moment is als je na de voorstelling van de rode loper af komt, met allemaal gendarmerie en een enorme batterij fotografen. We liepen daar, werden gefeliciteerd, en eenmaal buiten werden we in een limousine gezet. De auto reed weg, en vlak om de hoek werd je er weer uit gezet. Die auto reed vervolgens om en pikte de nieuwe gasten op.'
(Jos Stelling over zijn tijd in Cannes met Mariken van
Nieumeghen, 1975)
'Zolang ik me kan herinneren is Cannes voor mij als cinefiel de hemel. Sterker nog: als er een niveau boven de hemel bestaat, dan ben ik daar nu.'
(Juryvoorzitter Quentin Tarantino, 2004)
'Uitgenodigd worden voor Cannes is een prijs op zichzelf.'
(Jeffrey Katzenberg, medeoprichter van Dreamworks, 2004)
'Ik denk dat Cannes het beste podium is om je te presenteren, zelfs nog beter dan de Oscars. Tijdens de Oscars win je de Oscar of niet en dat is het dan, maar in Cannes krijg je de kans te praten met journalisten uit de hele wereld.'
(Fernando Mereilles, regisseur van Cidade de Deus in 2002)
'Cannes is geen sprookje, het is een marktplaats.'
(Sir Ian McKellen, 2001)
‘Cannes is democratisch en daarbij hoort die smoking. Het is een overall, le bleu de travail. Arbeiders dragen een overall, schoolkinderen een uniform, althans vroeger. Als iedereen er hetzelfde uitziet, is iedereen gelijk. Dat is het idee. In Cannes is iedereen gelijk, of je nu uit Hollywood komt of uit Nederland.’
(Cannes-directeur Thierry Frémaux, 2013)
"De acteurs zijn geen sterren omdat ze naar Cannes komen, ze zijn gewoon sterren omdat ze in de films zitten. Voor ons als festival zijn de films zelf het allerbelangrijkte". (Frémaux 2016)