De feiten
Geboren: 13 april 1956, Kopenhagen,
Denemarken, als Lars Trier.
Actief als: regisseur, acteur, scenarioschrijver, cameraman, editor.
Eerste film: Orchidegartneren (De Orchideetuin, 1977), 37 minuten durende zwart-wit-film.
Prijzen: onder meer Gouden Palm op festival van Cannes (Dancer in the Dark, 2000), jury-prijzen in Cannes voor Europa en Breaking the Waves, Europese Filmprijs (voor Dancer in the Dark), César voor Breaking the Waves (voor beste buitenlandse film), Deense Bodil-prijs voor onder meer Europa, Riget, Breaking the Waves en Dogville.
Beste films
Breaking the Waves (1996), Dancer in the Dark (2000),
Dogville (2003), The Five Obstructions (2003), Manderlay (2005).
Inspiratie
Noemde de Deense regisseur/schrijver Carl Theodor
Dreyer (1889-1968) als grote invloed. Inspiratie voor Breaking the Waves was een
Deens kinderboek, Gouden Hart, over een meisje dat volgens Von Trier de rol van
martelaar vertegenwoordigt. Was als kind gefascineerd door de musicals met Gene
Kelly die hij op televisie zag en maakte daarom later zelf de musical Dancer in
the Dark. Wilde daarmee combinatie van lichtvoetige musical en zwaardere opera
maken, met West Side Story als voorbeeld. Liefhebber van Amerikaanse film noir.
Specifieke films die hem beïnvloed hebben zijn onder meer In Cold Blood (1967)
van Richard Brooks en Billy Liar (1963) van John Schlesinger.
Handelsmerk
Opsteller (samen met Thomas Vinterberg) van het Dogma
95-manifest, dat zo eerlijk en geloofwaardig mogelijke cinema nastreefde.
Volgens Von Trier was vooral de gedachte achter de regels belangrijk. 'Veel van
de regels zijn onmogelijk om je aan te houden, net als het gebod 'heb je buurman
net zo lief als jezelf'. Dat is onmogelijk, maar de intentie is nobel.' Houdt
van provoceren. Laat in zijn melodrama's vaak een vrouw een offer brengen en
vernederingen ondergaan. Beeldde het dorp Dogville in de gelijknamige film af
als een met krijt getekende plattegrond op een zwarte vloer, waar alle scènes
zich afspelen - en volgt hetzelfde procédé in Manderlay. Een met opzet
opzichtige vorm van manipulatie: 'Ik wil dat mijn publiek de manipulatie ziet en
accepteert, en vervolgens besluit erin mee te gaan.'
Lars over
Lars
'Ik ben helemaal niet zo excentriek als mijn in de pers
breed uitgemeten neurosen zouden kunnen doen geloven.'
'Ik weet dat ik steeds hetzelfde verhaal vertel, maar er zijn veel regisseurs die dat doen. Je kunt het ook een bepaalde stijlvorm noemen.'
'Met Dogma hebben we toch iets bereikt. Regisseurs die anders nooit zouden stilstaan bij hoe een film gemaakt wordt of hoe een film eruit ziet, stellen zichzelf nu die vragen.'
'Eerst is het leuk om regels te hebben, en dan is het juist weer leuk om ze allemaal te breken. Niets werkt verlammender voor een kunstenaar dan het vacuüm van de vrijheid. Regels geven richting, en het doorbreken van regels net zo goed .'
'De film noirs waarvan je vanaf het begin weet dat ze slecht aflopen, vond ik vreselijk om naar te kijken toen ik jong was. Maar ik moest blijven kijken. Als filmmaker bleek het de ideale vorm voor mij te zijn. Een bevredigende vorm.'
'Zij was mijn eerste keus voor de rol. Ik weet niet veel van muziek, dus het leek mij handig als zij dat voor haar rekening nam. Ik kende haar muziek niet, moet ik bekennen. Maar ik zag haar in een videoclip, en ik zag veel bruikbaars.' (over Björk in Dancer in the Dark)
'Als je zoals ik met actrices moet werken, heb je veel kalmeringsmiddelen nodig.'
'Ik vind het niet zo spannend als mannen gemarteld worden.' (Op de vraag waarom in zijn films zo vaak vrouwen gemarteld worden.)
'Het enige terrein waarover ik geen twijfel ken, is mijn talent als filmmaker.'
Bronnen: de Volkskrant, VPRO Stardust, Het Parool, NRC Handelsblad, Elsevier, www.dogme95.dk , indieWIRE.